VERBOD EN BEPERKING VAN VRIJ VERKEER - Advocatennet

ONDERZOEK
61. DIPLOMATIEKE EN CONSULAIRE AMBTENAREN – Hoewel een Belgische verdachte wel
vrije briefwisseling kan voeren met bijvoorbeeld de Koning, zijn ministers of de
parlementsvoorzitters, wordt een gedetineerde met een buitenlandse nationaliteit, ingevolge
een verbod van vrij verkeer, alle contact verboden met de diplomatieke en consulaire
ambtenaren van zijn land 281 , namelijk door art. 69 WIRP en vroeger reeds door art. 24 §2 en
30 ARS. Zelfs een loutere kennisgeving van zijn aanhouding aan de ambassade van zijn land
wordt een buitenlandse verdachte uitdrukkelijk verboden 282 . Zulks vormt evenwel allicht geen
mensenrechtelijk probleem, daar art. 6.3.b EVRM “n’impose pas le droit pour l’accusé de
communiquer avec l’ambassade de son Etat” 283 , en evenmin een schending van het
gelijkheidsbeginsel, vermits het uiteraard ook een buitenlandse gedetineerde is toegestaan vrij
te corresponderen met de Belgische overheden vermeld in art. 57 WIRP 284 . Toch kan hierbij
de bedenking worden gemaakt of deze bepaling niet getuigt van een zeker wantrouwen aan
het adres van buitenlandse overheden, terwijl de diplomatie juist moet bogen op een niet in
belang te onderschatten interstatelijk vertrouwen. Er mag overigens op worden gewezen dat
het Vedrag van Wenen inzake consulair verkeer de bepaling bevat dat “consular officers shall
have the right to visit a national of the sending state who is in prison, custody or detention, to
converse and correspond with him and to arrange for his legal representation” 285 . In die zin
bevelen ook de European Prison Rules aan dat “[p]risoners who are foreign nationals shall
be informed, without delay, of their right to request contact and be allowed reasonable
facilities to communicate with the diplomatic or consular representative of their state” 286 , een
bepaling die ook voorkomt in de Body of Principles for the protection of all persons under
any form of detention or imprisonment 287 . Het Engelse recht overigens, waarborgt wel een
onvoorwaardelijk recht op toegang tot consulaire en diplomatieke instanties, dat de
buitenlandse verdachte in geen geval kan worden ontzegd 288 .
281 G. SMAERS, Gedetineerden en mensenrechten in Ius Commune, Antwerpen, Maklu, 1994, 271 en 158.
282 Omz. Bestuur van Strafinrichtingen, nr. 1730 van 24 oktober 2001 betreffende kennisgeving van de
opsluiting van gedetineerden met een vreemde nationaliteit aan hun consulaire en diplomatieke ambtenaren,
http://www.just.fgov.be.
283 RPDB, v° Convention européenne des droits de l’homme, 323, nr. 594.
284 Supra nr. 60.
285 Art. 36 verdrag 24 april 1963 inzake consulair verkeer, United Nations Treaty Series, afl. 596, 261; D.
WILLIAMS, “Consular access to detained persons”, ICLQ 1980, afl. 29, (238) 239.
286 Rule 37.1 Recommendation Rec(2006)2 of the Committee of Ministers to member states on the European
Prison Rules, https://wcd.coe.int/wcd/ViewDoc.jsp?id=955747.
287 Principle 16.2 Body of Principles for the protection of all persons under any form of detention or
imprisonment, http://www.un.org/documents/ga/res/43/a43r173.htm.
288 L. DUPONT, C. FIJNAUT en R. BLANPAIN (eds.), International Encyclopaedia of Laws: criminal law, V,
Deventer, Kluwer, losbl., 170.
44