VERBOD EN BEPERKING VAN VRIJ VERKEER - Advocatennet

ONDERZOEK
personen dan zijn raadsman, in beginsel verboden 303 . Mede gelet op zijn bijzonder lange duur,
wordt art. 145-4 CPP in de Franse rechtsleer een ingrijpende maatregel genoemd, “qui ne peut
être prise qu’en raison de circonstances exceptionnelles, qui a pour but d’isoler dans sa
cellule le mis en examen […] pour les nécessités de l’information” 304 . Het is dan ook
opmerkelijk dat art. 145-4 CPP niet voorziet in enige motiveringsverplichting in hoofde van
de onderzoeksrechter, noch in enige mogelijkheid van hoger beroep door de verdachte 305 .
Desondanks werd art. 145-4 CPP door de Franse rechtspraak verenigbaar geacht met het
EVRM 306 .
65. DE NEDERLANDSE MAATREGELEN IN HET BELANG VAN HET ONDERZOEK – Overeenkomstig
art. 62 lid 2 juncto 76 Ndl.Sv. kunnen ten aanzien van een in verzekering gestelde of in
voorlopige hechtenis genomen verdachte “maatregelen in het belang van het onderzoek
worden bevolen”, namelijk ‘onder meer’ “beperkingen met betrekking tot het ontvangen van
bezoek, telefoonverkeer, briefwisseling en de uitreiking van kranten, lectuur of andere
gegevensdragers, dan wel andere maatregelen betrekking hebbend op het verblijf in het kader
van de vrijheidsbeneming”. Zodoende lijkt ook de Nederlandse wetgever zijn voorkeur uit te
drukken voor een proportionele beperking van vrij verkeer. Zulks neemt evenwel niet weg dat
ook in het Nederlandse recht alsnog een algeheel verbod kan worden uitgesproken, namelijk
wanneer zulks, overeenkomstig art. 62 lid 1 Ndl.Sv., “volstrekt noodzakelijk [is] in het belang
van het onderzoek”. Er mag overigens op worden gewezen dat art. 62 lid 2 Ndl.Sv. geen
limitatieve opsomming geeft van de mogelijke onderzoeksmaatregelen, zodat het ook kan
worden aangegrepen met het oog op “het vermijden van contact met (bepaalde)
medeverdachten [of] het uitsluiten van de verdachte aan groepsactiviteiten” 307 .
66. HET ENGELSE ‘VERBOD VAN VRIJ VERKEER’ – Ook het Engelse recht sluit een verbod van
vrij verkeer niet uit, daar Code C bepaalt dat de aangehouden verdachte slechts bezoek mag
ontvangen “at the custody officer’s discretion” 308 . Daarbij wordt evenwel verduidelijkt dat
“visits should be allowed when possible, subject to having sufficient personnel to supervise a
303 F. DESPORTES en L. LAZERGES-COUSQUER, Traité de procédure pénale, Parijs, Economica, 2009, 1637.
304 P. CHAMBON en C. GUÉRY, Droit et pratique de l’instruction préparatoire: juge d’instruction – chambre de
l’instruction, Parijs, Dalloz, 2007, 318; P. CHAMBON, Le juge d’instruction: théorie et pratique de la
procédure, Parijs, Dalloz, 1997, 171.
305 Infra nr. 101.
306 Paris 20 juillet 1989, Gaz.Pal. 17 février 1990, 9, note; G. STÉFANI, G. LEVASSEUR en B. BOULOC,
Procédure pénale, Parijs, Dalloz, 2006, 689.
307 C. CLEIREN en J. NIJBOER, Strafvordering: tekst & commentaar, Deventer, Kluwer, 2009, 266.
308 PACE Code C: Code of practice for the detention, treatment and questioning of persons by police officers,
17.
47