türkiye cumhuriyeti çukurova üniversitesi sosyal bilimler ... - Kütüphane

1413. Meclisümde …arâr iden ¡â§µ
Lâ-cerem Teñri’nüñ olur «â§ı
1414. Şehr-i yâr üstine benüm √ükkâm
Dµn-i İslâm benümle buldı ni@âm
1415. Kişver-i şer¡ ü dµne «â…anem
Enbiyâ’ya delµl ü bürhânem
1416. Cümleten ¡a…l ü √ilm ü devlet-fer
Âsitân-ı sa¡âdetüm bekler
1417. ◊â§ılı cümlesinden â¡lâyem
Bahr-i mâ¡nâda dürr-i yektâyem
1418. Da«ı nice kelâmı ¡ilm-i hümâm
Eyledi rû√a cümleten i¡lâm
Gülşen-i Efkâr’da tartışma taraflarının itirazları ayrıca “itiraz-ı …” olarak
adlandırılmıştır. Yani her iddianın ardında o iddiaya getirilen itirazlar ayrıca
bölümlenmiştir. Ancak dikkat çekici hususlardan biri de itirazı daima -bir bakıma
hakem sayabileceğimiz- “rûh-ı pür-hikmet” yapmaktadır. Dolayısıyla itiraz
bölümlerinde konuşan ve üstünlük iddiasında bulunan kahramanların eksikliklerini dile
getiren kişi “rûh-ı pür-hikmet”tir. Üstünlük iddiasındaki kahramanlar “ben üstünüm
çünkü…” şeklinde açıklamalarla yetinmişler “sen üstün olamazsın çünkü…” türünden
itirazlara girişmemişlerdir. Bu durum üstünlük iddiasındaki kahramanların “diğerini
eleştirme” yetisine sahip olmadıklarını düşündürmeye yönelik bilinçli bir tercih olabilir.
İlim, vasıflarını hadislerle ispat ederken “rûh-ı pür-hikmet” de ona hadisle cevap verir.
Aşağıdaki beyitler, “rûh-ı pür-hikmet”in “ilim”in söylediklerine itiraz ettiği bölümden
alıntıdır:
İ¡TİRÂ≤-I RÛ◊-I PÜR-◊İKMET
1419. Diñledi bu kelâm-ı ¡ilmi çü rû√
Añladı bâb-ı ma¡rifet meftû√
1420. Didi ey fâ≥ıl-ı medâris-i ins
Sensin ol bülbül-i riyâ≥-ı …uds
96