türkiye cumhuriyeti çukurova üniversitesi sosyal bilimler ... - Kütüphane

1106. Şehr içinde a…ar nice ırmaπ
Eylese tañ mı †a¡ne-i uçmaπ
1107. ~uyı §an kev&er-i mu§affâdur
‰aşları tµr ü «âki kµmyâdur
(...)
1138. Kişverüñ şehr-i ma¡rifet adı
¢ubbenüñ beyt-i mevhibet adı
1139. ¢ubbe içinde bir zev-i √ayret
Var-durur adı rû√-ı pür-√ikmet
1140. Şehre vâlµ-i kâmrân oldur
Beyt-i ma¡mûre dµde-bân oldur
1141. Baña ey ¡ârifân-ı mülk-i cihân
Rû√-ı seyrâni oldı nâm-ı revân
1142. Yilerem «ıdmetinde her şeb ü rûz
Olur anûnla †âli¡üm fµrûz
1143. Ol-durur pµr ü ehl-i irşâdum
Dem-be-dem dil-nüvâz ü dil-şâdum
(…)
Sefer ya da seyahat, tasavvuf düşüncesinin önemli sembollerindendir. Çünkü
sûfiler, varlık âlemine çıkan insanı kemale doğru götüren gidişi bir sefer gibi
düşünmüşlerdir. Onlara göre bu sefer, türlü sıkıntıları da içinde barındıran, sıkıntılı,
fakat sürekli bir gidiştir. Seferin sonu ise birlik ve esenliktir. Mutasavvıfların
dünyasındaki bu felsefe, tasavvufî muhtevalı mesnevilere de değişik kurgularla
yansımıştır. Tasavvufta, kişinin İlâhî aşk yolunda ilerlemesi için, kitap ve sünnet ilmine
vakıf olan bir şeyhin önderliğinde hareket etmesi öngörülür. Şeyh, Allah’a ulaşma
gayretinde olan müride, bu amaca ulaşmasında himmet elini uzatan kişidir. O, tarikat
terbiyesi içinde büyük bir yaptırım gücüne sahiptir. 96
Gülşen-i Efkâr’da seyahat sonunda ulaşılan marifet şehrinde, şehrin vâlisi olan
rûh-ı pür-hikmet şehrin sözcüsü olan rûh-ı seyrânî tarafından tanıtılırken “mürşit”
tiplemesi çizilir:
96 Ahmet Doğan, “Hüsn ü Aşk’ta Sembolik Anlatım” Fırat Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, S. 9:1,
2004, s. 91.
82