türkiye cumhuriyeti çukurova üniversitesi sosyal bilimler ... - Kütüphane

848. Size ben va§fumı beyân ideyin
Şeref-i ≠âtumı ¡ayân ideyin
1526. Göreyin sende var mı ¡ilm ü fa≥l
Eyledüñ mi cihânda √ilm ü ¡adl
1155. İlteyüm rû√-ı √ikmete sizi hep
Çekmeñüz mi√net ü ¡anâ vü †a¡ab
Emir 3. kişinin bazen eksiz bazen de -πıl / -gil ekiyle çekimlendiği görülür:
34. Aña cân gözi ile eyle na@ar
Per-i Nâmûs-ı Ekber’e beñzer
343. ◊ilm ile eylegil beni fâyı…
Tâ olam ben sa¡âdete lâyı…
Geçmiş zaman bildirme çekimi olan -updur / -updurur iki şekilde kullanılır:
1314. Beni «al… eyledükde Rabb-ı enâm
Buyurupdur baña o zü’l-ikrâm
1590. Yimek içmek olupdurur saña iş
Dürlü «ûn ekline bilersin diş
EAT’de bildirme çekimi için “durur” şeklinde kullanılan sözcük ekleşmeye
başlamış, “-dur / -dür” şekline dönüşmüştür. Her iki şekil de arada anlam farkı
olmaksızın kullanılır. Şairin aruzu dikkate alarak duruma göre her iki şekli de kullandığı
görülür. Ayrıca 3. tekil kişi zamirini de duruma göre “o” veya “ol” şeklinde kullanır:
7. Ol durur serv-i gülşen-i melekût
Sünbül-i bâπ rav≥a-i ceberût
38. İbtidâ-i √ayât-ı dil oldur
İntihâ-yı felâ√ bil oldur
656. O durur şem¡-i bezm-i ¡âlem-i πayb
Aña pervânedür ricâlü’l-πayb
50. ◊amd aña kim odur Kerµm ü Ra√µm
»âlik-i nüh revâ… u ¡arş-ı ¡a@µm
44