türkiye cumhuriyeti çukurova üniversitesi sosyal bilimler ... - Kütüphane
türkiye cumhuriyeti çukurova üniversitesi sosyal bilimler ... - Kütüphane
türkiye cumhuriyeti çukurova üniversitesi sosyal bilimler ... - Kütüphane
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
"<br />
"<br />
"<br />
"<br />
"<br />
"<br />
"<br />
"<br />
41. ¡A¢L-I MEHEKK ◊İSS-İ<br />
MÜŞTEREKİ TA¡RÌF<br />
İTDÜGİDÜR BEYÂN OLINUR<br />
(b. 910-916)<br />
42. ¡A¢L-I SIRDÂŞ »AYÂL-İ<br />
NA¢¢ÂŞI TA¡RÌFİDÜR<br />
TAS‰ÌR OLINUR<br />
(b. 917-924)<br />
43. ¡A¢L-I DİRA◊ŞÂN VEHM-<br />
İ TERSÂNI VA~F İTDÜGİDÜR<br />
±İKR OLINUR<br />
(b. 925-931)<br />
44. ¡A¢L-I DERYÂ-DİL<br />
◊ÂFIªA-İ KÂMİLİ TAV~ÌF<br />
İTDÜGİDÜR ±İKR OLINUR<br />
(b. 932-941)<br />
45. ¡A¢L-I ŞERÌF<br />
MUTA~ARRIF-I LA‰ÌFİ VA~F<br />
İTDÜGİDÜR ±İKR OLINUR<br />
(b. 942-952)<br />
46. ~IFAT-I ŞEB VE ¡İLM-İ<br />
FA≤LULLÂHUÑ ¡A¢L U<br />
◊İLM Ü DEVLETŞÂH İLE<br />
MÜNªARASIDUR TA◊RÌR<br />
Ü TAS‰ÌR OLINUR<br />
(b. 953-989)<br />
47. ~IFAT-I ~UB◊ VE ◊İLM-İ<br />
SELÌMÜÑ ¡A¢L U ¡İLM Ü<br />
DEVLET-İ ¡AªÍM İLE<br />
MÜNªARASIDUR TA◊¢Ì¢<br />
OLINUR (b. 990-1024)<br />
48. ~IFAT-I ŞEB VE DEVLET-İ<br />
KÂMRÂNUÑ ¡A¢L U ¡İLM Ü<br />
◊İLM-İ DIRA»ŞÂNLA<br />
MÜNªARASIDUR BEYÂN<br />
OLINUR<br />
(b. 1025-1065)<br />
133<br />
Altıncı mürid ise "hiss" (duygu)'tir. Onu gören<br />
olmamıştır. Sadakat ve kerametle makamı<br />
beklemektedir. İçine beş nehrin boşaldığı bir<br />
havuz gibidir. İnsan ruhu gibi gizlidir ancak<br />
gönüldeki hükmü nur gibi apaçıktır. Her akıl<br />
sahibi onu baş tacı yapar.<br />
Yedinci mürid ise "hayal"dir. İlm-i bâtında<br />
mâhirdir ve gönle her ne gelse bilir.<br />
Göremeyeceği, tasvir edemeyeceği hiçbir şey<br />
yoktur.<br />
Sekizinci mürid "vehm" (korku, kuruntu ve<br />
şüphe)'dir. Edeb, terbiye sahibidir. Nefsî<br />
arzulara mani olandır. Daima vahdette olmayı<br />
arzulamaz, sefayı kesrette bulur. Cüz'î ilme<br />
kâdirdir. Korkuları, şüpheleri akla bildirmekle<br />
görevlidir.<br />
Dokuzuncu mürid "hafıza"dır. Sırlar hazinesinin<br />
sadık bekçisi, koruyucusudur. Kalbe giren her<br />
şey hafızaya alınır ve orada gizlenir. Aklın<br />
hazinedarıdır.<br />
Onuncu ve son mürid "mutasarrıf"tır. Aklın<br />
tasarruf etme yetisi, salâhiyeti ona bağlıdır.<br />
Aklın karara varmasını sağlayan unsurdur.<br />
Bölümün sonunda akıl, kendini bu müridlere<br />
sahip olduğundan dolayı överek kendisini İslâm<br />
incisinin saklandığı mahzen olarak niteler. Aklın<br />
sözleri burada sona erer ve sonraki başlıkta ilim<br />
münazarada söz alır.<br />
Bu bölümde ilim konuşma sırasını alır ve kendi<br />
özelliklerini sıralar. Bu özelliklerde de tıpkı<br />
akılda olduğu gibi bir kusur yoktur. Aklın iddia<br />
ettiği fâzıl, ârif, âlim, kâşif vb. özelliklerin<br />
kendinde olduğunu ve insanın irşâda kendi<br />
vasıtasıyla ulaşabileceğini belirtir.<br />
Münazarada konuşma sırası hilmdedir. Hilm de<br />
diğerleri gibi özelliklerini sıralayarak üstünlük<br />
iddiasına katılır.<br />
Konuşma sırasını devlet almıştır. O da kendi<br />
vasıflarını överek münazarada üstünlüğünü dile<br />
getirmeye çalışır. Son beyitlerde dört kahraman<br />
bu münazaradan bir galip çıkmayacağını<br />
anlayınca sorularına cevap verebilecek "hâkim<br />
ve âlim" birine danışmaya karar verir sonraki<br />
bölümde danışacakları kişiyi bulmak üzere bir<br />
seyahate çıkarlar.
Change language