25.03.2017 Views

صحنه معاصر بهار ۹۶

مجله تخصصی تئاتر - گروه تئاتر اگزیت

مجله تخصصی تئاتر - گروه تئاتر اگزیت

SHOW MORE
SHOW LESS
  • No tags were found...

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

<strong>صحنه</strong> <strong>معاصر</strong> گروه تئاتر ا گزیت ‏بهببههار ٩۶<br />

تناقض هیچگاه از مبرنبرزل دور ‏بمنبممیشود.‏ این کارگردان هفتادساله ‏بجتبججسم زندهی ‏همھهممان نوع از خلاقیت چک است که در<br />

اواخر دههی ١٩۶٠ در دوران ‏بهببههار پرا گ در مدت کوتاهی شکوفا شد.‏ او قهرمابىنبىی ملی و گنجینهای جهابىنبىی است.‏ اما در<br />

پنج دقیقهی اول دیدار به من میگوید که تنبل،‏ مغرور و ‏بىببىیاستعداد است و در ‏مجممججموع لیاقت شهرت و اعتبارش را<br />

ندارد.‏ میگوید:‏ ‏«من جرات ندارم.‏ هیچوقت حس ‏بمنبممیکردم که باید فیلم بسازم.‏ این کار را از سر وظیفهی شغلی<br />

ابجنبججام میدادم نه دیدگاه هبرنبرری.‏ ‏بمتبممام فیلمهابىیبىی که ساختم،‏ هیچ کدام پروژههای خودم نبودند،‏ بلکه کسی دیگر از<br />

من خواسته بود آبهنبهها را بسازم.‏ ‏همھهممیشه هم شک داشتم که میتوابمنبمم فیلمهای خو ‏بىببىی بسازم یا نه.‏ هنوز هم شک دارم.»‏<br />

او بسیار متواضع است.‏ مبرنبرزل در سال ١٩۶٨ جایزهی اسکار ‏بهببههبرتبررین فیلم خارجی را برای اولبنیبنن فیلمش ‏«قطارهای ‏بجتبجحت<br />

نظارت دقیق»‏ دریافت کرد.‏ او این فیلم را هنگامی ساخت که تنها ٢٨ سال داشت و در ‏بمتبممام این ۴٠ سال پس از آن<br />

آنقدر کارهای با کیفیبىتبىی ساخته است که ثابت میکند اتفافىقفىی و از سر ‏بجببجخت و اقبال نبوده است.‏ در این دوران او از جوابىنبىی<br />

ژولیده و عینکی تبدیل به سیاستمداری جاافتاده با موهای خا کسبرتبرری و البته پرشیطنت شده است.‏ اخبریبرراً‏ در جلسهی<br />

گفتگو ‏بىیبىی دربارهی سانسور در باربیکان ‏[بزرگترین مرکز هبرنبررهای ‏بمنبممایشی در اروپا]‏ به پرسشی دربارهی استفادهاش از<br />

کمدی با پرتاب کردن بطری خالىللىی آب به سوی شرکتکنندهی ‏مجممججار ایشتوان زابو پاسخ داد.‏ ‏(اشکالىللىی ندارد،‏ با هم دوست<br />

هستند.)‏ برای حفظ حقوق آخرین فیلمش ‏«من به شاه انگلستان خدمت کردم»،‏ در ملا عام به ‏بهتبههیهکنندهاش اردنگی<br />

زد.‏ بعداً‏ به این موضوع میپرداز ‏بمیبمم.‏<br />

شانس نقش مهمی در زندگی پرماجرای مبرنبرزل بازی کرده است،‏ هم خوب و هم بد.‏ دستکم به گفتهی خودش،‏ مبرنبرزل<br />

تصادفاً‏ وارد تارتحیتحخ سینما شده است.‏ یک ‏«چارلىللىیچاپلیبىنبىیِ»‏ ‏بىببىیگناه که به زیر دندههای چرخ تارتحیتحخ کشیده شده است.‏<br />

قهرمان فیلم جدیدش هم به ‏همھهممبنیبنن سرنوشت دچار میشود.‏ یک پیشخدمت ریزجثه و سربهزیر در دههی ١٩۴٠ در<br />

چکسلوا کی که ‏بمتبممام هدف زندگیاش این است که میلیونر شود و صاحب یک هتل باشد.‏ طی اپبریبرزودهابىیبىی کمیک،‏ پرخرج<br />

و شلوغ پر از آبجببججو،‏ غذا،‏ پول،‏ مردان موفق و زنان برهنه،‏ به تدرتحیتحج به سوی این اهداف پیشرفت میکند و در ‏همھهممبنیبنن مسبریبرر<br />

اصول و وفاداری را از دست میدهد.‏ و البته در ‏بهنبههایت سقوطی متناقض نبریبرز در انتظار اوست.‏<br />

مبرنبرزل به هیچ وجه شبیه این شخصیت نیست،‏ اما احساس میشود که داستان زندگیاش فیلمی شبیه به ‏همھهممبنیبنن درمیآید.‏<br />

مانند ‏بمتبممام فیلمسازابىنبىی که پشت پردهی آهنبنیبنن بزرگ شدند،‏ جای پای مزاجمحجممتها،‏ پس زدنها و درگبریبرریها با مقامات<br />

کمونیست در او دیده میشود که در ‏بمتبممام آبهنبهها به نظر میرسد مبرنبرزل جنبهی خنده دار یا دست کم متناقض آن را میبیند.‏<br />

به نظر میرسد که کلمهی ‏«متناقض»‏ را تقریباً‏ در هر جای زندگینامهی مبرنبرزل میتوان وارد کرد.‏ مثلاً‏ او در اصل<br />

میخواست کارگردان تئاتر باشد،‏ اما به خاطر ‏«فقدان استعداد»‏ در دانشگاه پرا گ پذیرفته نشد و در عوض به<br />

مدرسهی فیلم رفت.‏ در سالهای بعد در دورابىنبىی که ‏بمنبممیتوانست فیلم بسازد،‏ به شکل گسبرتبررده در تئاتر مشغول بود.‏<br />

‏همھهممکارانش در مدرسهی فیلم پیشگامان آیندهی موج نوی چک بودند:‏ یان ‏بمنِبممِتس،‏ یارومیل یِرِز و ورا چیتیلووا و بسیاری<br />

دیگر که از مبرنبرزل برای کارگردابىنبىی ‏بجببجخشی از ‏«مرواریدهای اعماق»‏ اقتباسی از داستانهای کوتاه اثر نویسندهی پرآوازهی<br />

چک ‏بهببههومیل هرابال کمک گرفتند.‏ او میگوید:«من شا گرد برجستهای نبودم.‏ من جوانترین آبهنبهها بودم.‏ ساده بودم و<br />

جاهطلب نبودم.»‏ با این حال این مبرنبرزل بود که اقتباسکنندهی اصلی آثار هرابال شد که اولبنیبنن آبهنبهها ‏«قطارهای ‏بجتبجحت نظارت<br />

دقیق»‏ بود.‏ بر اساس ‏بجتبججربهی خود هرابال،‏ در سالهای ١٩۴٠ اتفاق میافتد و داستان جستجوی یک کارآموز سادهی<br />

راهآهن را برای رهابىیبىی جنسی به تصویر میکشد که با مبارزهی گسبرتبرردهتر برای رهابىیبىی ملی از نازیها تلفیق میشود.‏ با این<br />

که فیلم با عملی تراژیک و قهرمانانه ‏(و متناقض)‏ پایان مییابد،‏ سیاست با یک کمدی ظریف و خا کی رو به جلو،‏ عمدتاً‏<br />

در حاشیه قرار دارد.‏ او میگوید:«کمدی خوب باید دربارهی مسائل جدی باشد.‏ ا گر ‏بجببجخواهید دربارهی مسائل جدی،‏<br />

خیلی جدی صحبت کنید،‏ مضحک و مسخره میشوید.»‏ ترکیب مبرنبرزل از رئالیسم هبرنبرری احساسی با سبک صرتحیتحح متاثر از<br />

موج نوی فرانسه مشخصاً‏ بر فیلمسازان بریتانیابىیبىی مانند کن لوچ و پس از آن بیل فورسایت کارگردان ‏«قهرمانان ‏مجممجحلی»‏<br />

!25

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!