صحنه معاصر بهار ۹۶

More documents

Recommendations

Info

صحنه معاصر گروه تئاتر ا گزیت ‏بهببههار ٩۶ که دیگر جایگاه چندابىنبىی ندارند مقایسه میکند:‏ ‏«تضاد...‏ ‏بهببههبرتبررین شکل بیابىنبىیای است که دار ‏بمیبمم...‏ چرا که طبیعت را متناقض نشان میدهد:‏ ‏"وجودی که آنگونه که باید باشد نیست!"»‏ اما تئاتریهای پستدراماتیک اشبرتبررا کابىتبىی برای جهان خلق میکنند که میخواهد باور کند که ‏همھهممهچبریبرز به ‏همھهممان شکلی که هست خوب است.‏ استگمان پستدراما را به عنوان ‏مجممجحصولِ‏ باندِ‏ آ کادمیک توصیف میکند:‏ ‏«تئوری خود را تبدیل به اصول زیبابىیبىیشناسی هبرنبرر میکند که میتوانداز طریق خودِ‏ تئوری ‏بهببههبرتبرر بازتاب داده شود.»‏ به عباربىتبىی دیگر،‏ شا گردان موسسهی مشهور مطالعات کاربردی تئاتر ‏«گیسن»،‏ درسهای گیسن را به جهان ارائه میکنند تا این موسسه مشهور شود و به این ترتیب به آن قدربىتبىی میبجببجخشند که باز شا گردان بیشبرتبرری را گِرد میآورد که درسهایش را بیشبرتبرر به جهان ارائه کنند و گیسن را حتا مشهورتر هم بکنند و به ‏همھهممبنیبنن ترتیب ادامه پیدا میکند و به این وسیله اهمھهممیت موسسه را در این زمینه تضمبنیبنن میکند.‏ استگمان اینگونه نتیجهگبریبرری میکند:‏ ‏«...و به این ترتیب یک نسل با اصطلاحی ویژهی این صنف روبرو میشود که میبایست مانند ذکر دابمئبمماً‏ تکرار شود.‏ این موقعیبىتبىی مرگبار برای نسل بعدی است که نیاز به ‏جمحجممایت دارد و چبریبرزی ندارد که با آن کار کند جز راهحلهای پستمدرنیسبىتبىیِ‏ گذشته،‏ و ‏همھهممزمان با زمانِ‏ حالىللىی روبروست که در آن هرگونه شبیهسازیِ‏ ‏بىببىیزیانِ‏ تضادها تنها یک رویاست».‏ سه در خیابابىنبىی که آپاربمتبممابمنبمم در آن است مادران فعال و خوشلباس با مهارت کالسکههای سبک آلومینیومی نوزادشان را جلوی دید بیکارههای شلختهای که جلوی دکهها در حالِ‏ نوشیدناند پارک میکنند.‏ هرکس بسته به مبریبرزان اضطرابش میتواند به شکل یک کلیشه در بیاید ‏(بجببجحران اقتصادی!‏ پایان یورو!‏ بیکارههای ولگرد!).‏ آبجنبجچه در اینجا برجسته میشود،‏ زوالِ‏ یک اجتماع دلسوز و حیات دوبارهی سلسله مراتبىببىی منقرض شده است که البته هیچکس اجازه ندارد این را با صدای بلند بگوید.‏ افسانهی قدبمیبممی ‏«آلمللممان مدرن با اجتماعی صلحآمبریبرز»‏ باید به هر قیمبىتبىی حفظ شود.‏ منظرهی امروزیِ‏ خیابانهای برلبنیبنن منظرهی قرن نوزدهمھهممیای ‏بمتبممامعیار است،‏ با تعدادی فرعیات از دههی ‎١٩۵٠‎‏(قد دامنها،‏ و اخلاقیات ‏مجممجحافظهکارانه و متظاهرانهی ‏بجنبجخبهپسند).‏ بعد به شکلی از لندن ‏«چارلز دیکنس»ی میپرداز ‏بمیبمم که برای پولدارها آیفون و آیپد دارد و برای تَرکِ‏ ‏بجتبجحصیل کردهها تلویزیون پولىللىی.‏ جنگهای قدربىتبىی که اینجا در جریان است باستابىنبىی است و ما را در چهاردیواری این وضعیت حبس میکند،‏ تا جابىیبىی که نتوانیم چبریبرزی را جز دستمان بر روی ماوس کامپیوتری که در دنیای ‏مجمَمججازی آسودهخاطرمان میکند تکان دهیم.‏ تنها آن زمان است که واقعاً‏ احساس مدرن بودن میکنیم.‏ ما دیگر تضادهای دراماتیک دنیابمیبممان را،‏ و یا اینکه چطور با چنبنیبنن سرعبىتبىی به ‏بجببجحران رسیدبمیبمم تشخیص ‏بمنبممیدهیم،‏ حتا زمابىنبىی که درست جلوی چشممان قرار دارد و فکر ‏بمنبممیکنیم که انکار کردن تضادها مسئلهی بزرگی است.‏ بزرگبرتبررین دستاورد زمانهی ما آزادیای است که به تعببریبرر خودمان ‏همھهممهجانبه و فرا گبریبرر است.‏ با وجودِ‏ این هیچ مشخصهی رهابىیبىیبجببجخشی ندارد.‏ تکنیکهای فرهنگی جنبشهای بزرگِ‏ رهابىیبىیبجببجخش علیه ما شدهاند.‏ ا گر ما تئوریهای جامعهشناس اسرائیلی،‏ اِوا ایلوز Illouz] [Eva را تنها کمی رادیکالبریبرزه کنیم،‏ میتوانیم درمان را به عنوان وسیلهای برای سرکوب توصیف کنیم.‏ زمابىنبىی قرار بود که کمکمان کند،‏ اما ا کنون دیگر برابمیبممان رهابىیبىیبجببجخش نیست.‏ در عوض،‏ قراردادهای اجتماعی را مستحکم میکند.‏ شاد بودن کالابىیبىی ‏بجتبججاریست و ما بر این باور ‏بمیبمم که میتواند تولید شود.‏ هر فرد مسئول تولید و نگهداری آن است.‏ ‏همھهممه در تنهابىیبىی آنقدر ترسیدهابمیبمم که ‏بمنبممیگذار ‏بمیبمم هبرنبررمندان نشانمان دهند که ‏ممممممکن است بتوانیم دنیا را تغیبریبرر دهیم و یا کمکی به وضعیتش کنیم.‏ هر یک از ما ‏بىببىیحرکت،‏ ناتوان از عملیم.‏ !48
صحنه معاصر گروه تئاتر ا گزیت ‏بهببههار ٩۶ در روشی که ‏همھهممچون ذکر گفبنتبنن است منتقدانِ‏ ‏همھهممیشه ‏مجممجحافظهکار و کجخلق تئاتر به شعارِ‏ خود برای هبرنبررمندان اطمینان دارند:‏ ‏«برای پیش رفبنتبنن باید پس رفت».‏ اما انتظار اینکه فرهنگ سرکوب ما تئاتری را تولید کند که راهش را در ‏«ممممممیسس»‏ ‏[تقلید]‏ و ‏«کاتارسیس»‏ ‏[پالایش]‏ بیابد،‏ نامعقول و پوچ است:‏ به هیچ وجه این را ‏بمنبممیخواهیم.‏ ما ‏بمنبممیخواهیم که مزاجمحجمممان بشوند.‏ ما مطابق شعار صنعت تبلیغات زندگی می کنیم:‏ ‏«از چبریبرزهای ناآشنا ببرپبررهبریبرزید!»‏ چبریبرزها بسیار پیچیده شدهاند و برای ما سنگبنیبنناند.‏ ما مسحور کرخبىتبىی احساسی شدهابمیبمم،‏ و حتا معرفىففىی دوبارهی شکنجه به دست دموکراسی پیشروِ‏ غرب چبریبرزی جز بالا انداخبنتبنن بیشبرتبرر شانههای کلکتیو ما ابجیبججاد ‏بمنبممیکند.‏ ما هیچ آرمابىنبىی ندار ‏بمیبمم.‏ ما جهان را جابىیبىی میبینیم که ارزش هیچ نقد یا تغیبریبرری ندارد.‏ جابىیبىی که ما را بازی میدهد و ما هم باید آن را متقابلاً‏ به نفع خودمان بازی دهیم.‏ اجازه پرداخبنتبنن به این بازی را ‏«آزادی»‏ میپندار ‏بمیبمم.‏ ‏بمنبممیتوانیم بازی را ببرببرر ‏بمیبمم پس خود را مبرنبرزوی میکنیم.‏ هم دنیا و هم خودمان را ترفند و دستاویزی ماهرانه میپندار ‏بمیبمم،‏ و این دیدگاهها در ترفندهای مباحثات پستمدرن و پستپستمدرن پدیدار میشوند.‏ ما در یک سیستم معرفتشناخبىتبىیای گرفتار شدهابمیبمم که دیگر ‏بمنبممیتوانیم برای رهابىیبىی از آن چارهای بیاندیشیم.‏ در هر چبریبرز و هر کس تنها خودمان را میبینیم و هیچ دسمشسممن دیگری را ‏بمنبممیشناسیم.‏ این گرفتاری به این معناست که ما هیچ دستمایهای برای تراژدی نبریبرز ندار ‏بمیبمم.‏ دوران ما با سلسلهمراتبىببىی عمل میکند که چنان استادانه پنهان شده و با خشونت انکار میشود که سلسله مراتبِ‏ نویسنده،‏ مبنتبنن،‏ کارگردان،‏ شخصیت و بازیگر بر روی صحنه از نظر زمابىنبىی نامتناسب خواهد بود،‏ و تئاتر نامتناسب هم ‏بمنبممیتواند وجود داشته باشد.‏ ما ببنیبنن کار کشیدنِ‏ بیش از اندازه از خودمان ‏(با مسئولیتهای خودخواسته،‏ فقدانِ‏ خدابىیبىی ‏جمحجممایتگر یا ‏مجممججازاتگر فقدانِ‏ خشونبىتبىی ساختاری که بتوان در خیابانها علیه ‏بهنبههادها و ‏بمنبممایندگانش اعبرتبرراض کرد،‏ فقدانِ‏ جانیان و قربانیابىنبىی که براحبىتبىی قابل شناسابىیبىی باشند)‏ و فرار به سوی ‏بىببىیمسئولیبىتبىی و بازیگوشی گبریبرر کردهابمیبمم.‏ این درام قدبمیبممی ‏بمنبممیتواند با روشهای تئاتری که امروز باب شده است به روی صحنه بیاید،‏ چرا که این شیوهها نقد وضعیت موجود را ‏مجممججاز ‏بمنبممیدانند.‏ ما ترسیدهابمیبمم،‏ اما دیگر ‏بمنبممیخواهیم بر روی ترسمسسممان اسم بگذار ‏بمیبمم.‏ میتوان تئاتر ظلم یا شورش را خواست،‏ اما تئاتر ترس به این دلیل ساده ‏بمنبممیتواند وجود داشته باشد که خلق تئاتر نیاز به شجاعت دیوانهوار دارد.‏ نوعی از ‏بىببىیپروابىیبىی که به نظر ‏بمنبممیرسد در حال حاضر بتوانیم دکمهی روشن کردنش را پیدا کنیم.‏ تئاتر پستدراماتیک،‏ با کمخوبىنبىیِ‏ احساسیاش و در غیاب آرمانشهر ‏(یوتوپیا)،‏ دقیقاً‏ تئاتری است که ما لیاقتش را دار ‏بمیبمم.‏ این نوع تئاتر بسیار مدرن است و به شکل غبریبررقابل انکاری هوسمشسممند،‏ اما دیگر بر روی ما تاثبریبرر ‏بمنبممیگذارد.‏ تئاتر دههی ١٩٧٠ ‏همھهممچنان قادر بود که با ظاهر و اندام بورژوا بازی کند و بورژوازدابىیبىیِ‏ دیوانهوار را ‏بجببجخواهد.‏ قادر بود عمل دیوانهوار را به عنوان عمل سیاسی رهابىیبىیبجببجخشی و عملی انقلابىببىی خیالپردازی کند.‏ تئاتر پستدراماتیک ‏بىببىیاندام است:‏ ا گر ‏مجممججروحش کنیم،‏ خونریزی ‏بمنبممیکند.‏ خودشیفتگیاش ‏بمتبمماماً‏ در مفهومش ‏بهنبههفته است،‏ در ‏بمتبممایلش برای اثبات مدرن بودنش،‏ که البته براحبىتبىی هم ابجنبججام میشود.‏ به اندازهای ‏مجممجخالفت را شبیهسازی میکند که از ترس فرار نکنیم.‏ اما بیشبرتبرر از ‏همھهممه،‏ تئاتر پستدراماتیک ترانهای را زمزمه میکند که میخواهیم بشنو ‏بمیبمم،‏ ترانهی عالىللىیِ‏ موافقت و ‏همھهممراهی.‏ منتقد تئاتر پستدراماتیک میبایست با روش بسیار قدبمیبممیِ‏ نقدِ‏ جامعه آغاز کند:‏ هر کس که تئاتر ‏بهببههبرتبرری میخواهد،‏ نباید تئاتر سنبىتبىیتری را طلب کند،‏ بلکه باید زمانهی ‏بهببههبرتبرر را بطلبد،‏ ‏همھهممبنیبننطور تئاتر بدتر و زمانهی بدتر را.‏ دربارهی نویسنده:‏ راببنیبنن دتیه Detje] [Robin سالها منتقد تئاتر در برجستهترین روزنامههای آلمللممان بوده است.‏ او بیوگرافىففىی فرانک کاسبرتبرروف را نوشته است.‏ دتیه هما کنون عضو ‏«بوسدیوا»‏ [bösediva] ‏(ابجنبججمن آلمللممابىنبىی هبرنبررهای ‏بمنبممایشی پستپستدراماتیک)‏ است.‏ نسخهی پیشبنیبنن این مبنتبنن در کتاب سالانهی ‏«تئاتر امروز»‏ ٢٠١٠، به مناسبت جشن پنجاه سالگی این نشریه در برلبنیبنن چاپ شد.‏ !49
Page 1 and 2: صحنه معاصر ‏بهببهه
Page 3 and 4: صحنه معاصر گروه تئ
Page 47: صحنه معاصر گروه تئ
Page 99 and 100:
صحنه معاصر گروه تئ
Page 101 and 102:
Page 103 and 104:
Page 105 and 106:
Page 107 and 108:
Page 109 and 110:
Page 111 and 112:
Page 113 and 114:
Page 115 and 116:
Page 117 and 118:
Page 119 and 120:
Page 121 and 122:
Page 123 and 124:
Page 125 and 126:
Page 127 and 128:
Page 129 and 130:
Page 131 and 132:
Page 133 and 134:
Page 135 and 136:
Page 137 and 138:
Page 139 and 140:
Page 141 and 142:
Page 143 and 144:
Page 145 and 146:
Page 147 and 148:
Page 149 and 150:
Page 151 and 152:
Page 153 and 154:
Page 155 and 156:
show all

صحنه معاصر بهار ۹۶

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?