صحنه معاصر بهار ۹۶
مجله تخصصی تئاتر - گروه تئاتر اگزیت
مجله تخصصی تئاتر - گروه تئاتر اگزیت
- No tags were found...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>صحنه</strong> <strong>معاصر</strong> گروه تئاتر ا گزیت بهببههار ٩۶<br />
نبریبرز سیاست به عنوان ژانر جدا گانهی تئاتری نبریبرز نوشتهام. آبجنبجچه در ادامه میآید بیشبرتبرر مجممججموعهای از اطلاعات است تا<br />
بجتبجحلیل و استدلالىللىی منسجم و مدون.<br />
* * *<br />
با خوشبیبىنبىی گستاخانه<br />
تعریف شخصی:<br />
یک: برای من «تئاتر سیاسی» تئاتری است که سیاستهای مبرتبررفىقفىی/چپگرایانه را پیش میبرد. سیاسبىتبىی در مقابل<br />
مجممجحافظهکاری و رکود موجود (با آ گاهی کامل بر این واقعیت که معنای مبرتبررفىقفىی/چپگرا و مجممجحافظهکار در کشورها و<br />
دورانهای مجممجختلف متفاوت است).<br />
دو: هدف تئاتر سیاسی این است که مجممجخاطب خود را چه در تئاتر و چه خارج از آن متقاعد کند که وضعیت کنوبىنبىی باید<br />
تغیبریبرر کند و تبدیل به وضعیتِ مبرتبررفىقفىی/چپگرایانه شود تا بتواند به سطحی از عدالت اجتماعی و توزیع مجممججدد عادلانهی<br />
قدرت منجر شود. در یک کلام، هدف «تئاتر سیاسی» تصحیح اشتباهات و ابجیبججاد شرایطی تازه برای رهابىیبىی است.<br />
روشهای آن میتواند از کالبدشکافىففىی جالب برشت تا تئاتر پرشور خیابابىنبىی باشد، اما هدف کمابیش همھهممان است: استفاده از<br />
تئاتر برای حرکت دادن اجتماع به سوی استفاده از قدرت برای صلح، عدالت و برابری. (البته تئاتر سیاسی میتواند در<br />
جبههی راست هم مورد استفاده قرار بگبریبررد، اما هدفش بازگرداندن و بجتبجحکیم برخی ارزشهای از دست رفته خواهد<br />
بود، و مسلماً با ظاهری انقلابىببىی اما ماهیبىتبىی اربجتبججاعی عمل خواهد کرد. این مقاله ارتباطی به آن شاخه از خانوادهی تئاتر<br />
سیاسی ندارد.)<br />
مثال خوب در این زمینه مقالهی «سرخ هالیوودی» نوشتهی آرتور میسلمن (دربارهی لسبرتبرر کول و بیوگرافىففىیاش) است که<br />
در سمشسممارهی پیشبنیبننِ مجممججلهی «<strong>صحنه</strong> ۴» چاپ شده است. کول بِوضوح میخواهد هبرنبررش چه به عنوان فیلمنامهنویس و چه<br />
بمنبممایشنامهنویس سیاستهای مارکسیسبىتبىیاش را پیش ببرببررد. با وجود اینکه مجممججبور بود برای این کار درگبریبررِ پیچیدگیهای<br />
بسیاری بشود اما هرگز از این باور خود دست برنداشت که هبرنبرر میتواند تغیبریبررات مثبت سیاسی ابجیبججاد کند.<br />
با در نظر گرفبنتبنن این تعاریف از دیدگاه آمریکابىیبىی (که تنها دیدگاهی است که بجببجخو بىببىی میشناسم) تئاتر هیچ کارکردی ندارد،<br />
البته ا گر منظورمان از کارکرد این باشد که تئاتر مجممجخاطبان آمریکابىیبىی را به سوی گرایش چپگرایانه سوق دهد. داستان<br />
مشهوری دربارهی بمنبممایش«در انتظار چپ» نوشتهی کلیفورد اودتس وجود دارد که میگوید مردم پس از دیدنِ اجرای<br />
این بمنبممایش با تبىببىی انقلابىببىی و شوریده سالن را ترک میکردند. اما این ماجرا بشدت کنایهآمبریبرز بود، چرا که به اعتصاب<br />
رانندگان تا کسی در اوج داستان فیصله داده شده بود و در دورابىنبىی اتفاق میافتاد که در تارتحیتحخ ما از نظر سیاسی پرتنش<br />
بود. اما در مجممججموع، مجممجخاطبان آمریکابىیبىی در جستوجوی درک سیاسی یا با انگبریبرزههای سیاسی به تئاتر بمنبممیروند. آبهنبهها به تئاتر<br />
میروند تا از ملاحظات سیاسی بگریزند و سرگرم شوند، یا میروند تا بجتبجحت تاثبریبرر قرار بگبریبررند، اما تنها از درونِ<br />
وجودشان، مانند هبرنبرری که دلهایشان را منقلب میکند. این به این دلیل است که شهروندان آمریکابىیبىی در مناظرات<br />
سیاسی بر سر قدرتِ، برای راهنمابىیبىی گرفبنتبنن به هبرنبررمندانشان نگاه بمنبممیکنند. چرا که میدانند هبرنبررمندان آمریکابىیبىی در مجممججموع<br />
بر اساس ارتباطی قوی و منسجم با زمان و مکان تاربجیبجخی خود عمل بمنبممیکنند. آبهنبهها عموماً با انتخاب خود به اردوگاهی<br />
هبرنبرری رانده شدهاند که در آن کارشان به عنوان هبرنبررمند و به عنوان شهروند ارتباط چندابىنبىی با هم ندارد، و این جدابىیبىی از<br />
آبهنبهها راهنمایابىنبىی غبریبررقابل اعتماد برای مردمان ساخته است.<br />
بعلاوه، هبرنبررمندان تئاتر آمریکا در تئاتر سیاسی چندان خوب عمل بمنبممیکنند. آبهنبهها فاقد آن بجپبجختگی و جَنَمِ سیاسی/هبرنبرریاند<br />
که در اروپا و آمریکای لاتبنیبنن یافت میشود. آنان اغلب <strong>صحنه</strong> را با منبرببررِ وعظ و تریبونِ سخبرنبررابىنبىی اشتباه میگبریبررند و یا کاملاً<br />
اجمحجممقانه به نظر میرسند (بگذر بمیبمم از اینکه گاهی کارهایشان از زمانهشان عقب است). بمنبممایشهابىیبىی که مایهشان از تیبرتبرر<br />
!85
Change language