صحنه معاصر بهار ۹۶
مجله تخصصی تئاتر - گروه تئاتر اگزیت
مجله تخصصی تئاتر - گروه تئاتر اگزیت
- No tags were found...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>صحنه</strong> <strong>معاصر</strong> گروه تئاتر ا گزیت بهببههار ٩۶<br />
اجرای متفاوبمتبمم سرزنش شوم. اما می بینید هیچ بمنبممایش دیگری نیست. هیچ اتاق دیگری نیست. در هبرنبرر، تنها از یک لحللححاظ<br />
میتوان اشتباه کرد: دیگری برای ایدهات تصمیم بگبریبررد. اما معنای آنهمھهممه فریاد دربارهی «اشتباهات» من این نبود. ا گر<br />
ممممممکن بود من را بر اساس قوانیبىنبىی قضاوت میکردند که برای خودم وضع کرده بودم! اما بِنُدرت با چنبنیبنن نقدهابىیبىی روبهرو<br />
میشوم.<br />
توماس: آقای برشت، سمشسمما بجتبججربیات بیشبرتبرری در تئاتر و سینما از دوران اقامتتان در اینجا دارید.<br />
برشت: وقبىتبىی مرا متهم کردند که قصد داشتم ساختمان امپایر استیت را بدزدم، فکر کردم وقت رفبنتبنن از اینجاست.<br />
توماس: اما آنطور که متوجه شدم نقد اصلی سمشسمما بیشبرتبرر به شالودهی تئاتر است تا تئاتر کشوری مشخص؟<br />
برشت: تئاتر امروز ما همھهممچنان دستورالعمل ارسطو را برای دستیابىببىی به «کاتارسیس» (پالودگی معنوی بمتبمماشا گر) دنبال<br />
میکند. در تئاتر ارسطو بىیبىی طرح بمنبممایش قهرمان داستان را به موقعیبىتبىی میکشاند که دروبىنبىیترین بجببجخش وجودیاش را<br />
آشکار میکند. بمتبممام حوادثِ به بمنبممایش درآمده با هدف کشاندن قهرمان به سوی تضادهای معنوی اتفاق میافتد. در<br />
مقایسهای کفرآمبریبرز اما کاملاً مفید، میتوان گفت همھهممانند بمنبممایشهای مضحکِ همھهممراه اسبرتبرریپتبریبرز در برادوِی که جمججممعیت با فریاد<br />
«لباست رو دربیار!» دخبرتبرران را مجممججبور میکنند بدنهایشان را بیشبرتبرر و کاملتر نشان بدهند. فردی که دروبىنبىیترین بجببجخش<br />
وجودش به ببریبررون کشیده شده و در معرض دید قرار گرفته است بمنبممایندهی انسان به معنای واقعی کلمه میشود. آنگاه<br />
همھهممه (از جمججممله همھهممهی بمتبمماشا گران) از لحللححظهی باشکوهِ به بمنبممایش درآمده هیجانزده میشوند و اینگونه است که در اجرای<br />
اودیپ، سالبىنبىی پر از اودیپهای کوچکِ بمتبممامعیار خواهیم داشت. در اجرای «امبرپبرراتور جونز» (اثر یوجبنیبنن اونیل، ١٩٢٠)<br />
تکتک بمتبمماشا گران امبرپبرراتور جونز خواهند بود.<br />
توماس: پس بیایید این آینده را پیگبریبرری کنیم. ظاهراً سمشسمما اجرای «اودیپ شهریار» (اثر سوفوکلِس، ۴٢٩ ق. م) را با<br />
اسبرتبرریپتبریبرز مقایسه میکنید. علیرغم تفاوتهای بدبهیبههی، به عنوان بمنبممایش، آیا قرار نیست که هردوی اینها لذبىتبىی را به<br />
مجممجخاطبانشان منتقل کنند؟<br />
برشت: حتا زمابىنبىی که مردم از درجات بالاتر یا پایبنیبننتر لذت صحبت میکنند هبرنبرر بىببىیهیچ احساسی به آبهنبهها خبریبرره میشود.<br />
چرا که هبرنبرر میخواهد به بالا و پایبنیبنن پرواز کند و به حال خود رها شود تا بتواند به مردم لذت بدهد.<br />
توماس: درست است. اما هبرنبررِ اودیپ به نظر بمنبممیرسد ا گر هم لذبىتبىی در بر داشته باشد بتواند همھهممان لذبىتبىی را ارائه کند<br />
که اسبرتبرریپتبریبرز میتواند...<br />
برشت: در تعیبنیبنن مجممجحدودهای که در آن میتوانیم از بمنبممایشهای دورانهای مجممجختلف لذت ببرببرر بمیبمم چبریبرزی که برای فرزندان<br />
آن دورانهای مجممجختلف هم چندان امکانپذیر نبوده است آیا همھهممزمان این سوظن را به وجود بمنبممیآور بمیبمم که ما از کشف<br />
لذتهای مجممجخصوص و سرگرمی مناسب زمانهی خود ناتوانیم؟<br />
توماس: پس هدف بهنبههابىیبىی تئاتر به عنوان هبرنبرر چیست؟<br />
برشت: هر هبرنبرری در خدمت بزرگبرتبررینِ هبرنبررهاست: هبرنبرر زندگی کردن.<br />
توماس: خیلی خوب. فعلاً این را میپذیر بمیبمم. فکر میکنم این، بجببجحث را به سوی جوهرهی تئاتر یعبىنبىی بازیگر و بمتبمماشا گر<br />
میبرد.<br />
مبریبررهولد: ا گر حوصلهی بمتبمماشا گر سر برود، یعبىنبىی بازیگران روح <strong>صحنه</strong> را از دست دادهاند و شکل مردهی آن را بازی<br />
میکنند.<br />
توماس: به عنوان یک بازیگر میگو بمیبمم، گاه پیش آمده است که بمتبمماشا گران از ایدهی یک بمنبممایش یا کمبود آن در یک<br />
بمنبممایش، از مفهوم کلی بمنبممایش، یا متبىنبىی که رودهدرازی کرده است خسته شدهاند.<br />
مبریبررهولد: بمتبمماشا گر عجول دسمشسممن تئاتر است. ما یک داروی تلخ را به سرعت فرومیدهیم، اما غذای خوسمشسممزه را به آرامی<br />
میچشیم و از آن لذت میبر بمیبمم. نباید از صبرببرر و حوصلهی بمتبمماشا گر سواستفاده کرد. اما از طرفىففىی این هم غلط است که با<br />
!62