Bộ đề thi thử 2019 môn Ngữ Văn - Từ ThS Đỗ Ngọc Thống, ThS Nguyễn Thành Huân gồm 49 đề có lời giải chi tiết (cập nhật đến 14.6.2019)

ngữ.
- Nhan đề truyện: Hai đứa trẻ không đơn thuần là chỉ hai nhân vật chính của thế giới con người nơi
phố huyện (Liên và An) mà quan trọng là gợi lên trong lòng người đọc hình ảnh hai con người bé nhỏ, yếu
đuối... phù hợp với cảm hứng xót xa, thương cảm... Nếu so sánh với tiêu đề Hai chị em sẽ thấy rõ điều này.
Đó chính là đối tượng để nhà văn thể hiện tư tưởng nhân đạo mới mẻ của mình.
- Không gian, thời gian: không gian của thiên truyện là không gian tù túng, nhếch nhác, tàn lụi của
phiên chợ đã “vãn từ lâu”, “chỉ còn rác rưởi, vỏ bưởi, vỏ thị, lá nhãn và lá mía” với “một mùi ẩm ẩm bốc lên”
cùng hình ảnh “mấy đứa trẻ con nhà nghèo ở ven chợ cúi lom khom trên mặt đất đi lại tìm tòi”... khiến Liên
“động lòng thương”. Thời gian của truyện là thời điểm bắt đầu từ lúc chiều tàn cho đến tận đêm khuya; phố
huyện bị bao phủ, tràn ngập bởi bóng tối, mấy đốm sáng nhỏ từ gánh phở của bác Siêu và ngọn đèn của chị
Tí... càng tô đậm thêm sự tối tăm của không gian phố huyện.
Có thể nói, không gian và thời gian đã làm nổi bật bức tranh cuộc sống mỏi mòn, quẩn quanh, bế tắc, lụi
tàn của những người lao động nghèo khổ, bé nhỏ nơi phố huyện.
- Điểm nhìn: cảnh và người nơi phố huyện được nhìn, cảm nhận qua con mắt, tâm trạng của “hai đứa
trẻ” mà chủ yếu là qua con mắt, tâm trạng của cô bé Liên, một thiếu nữ dịu hiền, nhân hậu, đa cảm, đa sầu.
Điều này phù hợp với cảm hứng nhân đạo của Thạch Lam và đặc điểm của truyện ngắn trữ tình. Điểm nhìn
ấy khiến cho cảnh vật vốn đơn điệu, tẻ nhạt trở nên thấm đượm cảm xúc, tâm trạng, có hồn hơn với cái thi vị
và sức sống riêng của nó.
- Nghệ thuật miêu tả: miêu tả tinh tế sự biến đổi của cảnh vật và diễn biến tâm trạng của nhân vật
Có sự tương ứng giữa thế giới ngoại cảnh (bức tranh phố huyện) với thế giới nội tâm nhân vật (tâm
trạng của cô bé Liên) trong từng thời khắc: cảnh chiều buông thì người buồn thương man mác; cảnh đêm
xuống thì người buồn khắc khoải; cảnh đêm khuya khi chuyến tàu đi qua thì người buồn tiếc, mơ tưởng, khát
khao, ...
Tính chất không thuần nhất của thế giới ngoại cảnh và thế giới nội tâm: có một sự pha trộn buồn vui
khó tả, hay một sự thống nhất giữa nhiều sắc thái tương phản từ ngoại cảnh và từ nội tâm. Những hình ảnh
êm đềm thi vị hòa trộn với hình ảnh nghèo nàn lam lũ; ánh sáng hòa trộn với bóng tối; cái huyên náo chốc lát
hòa vào cái im lặng mênh mông; ...
Nghệ thuật miêu tả trong thiên truyện cho thấy sự cảm thông, tri ngộ sâu sắc của nhà văn, đến mức
tưởng như đã nhập hẳn vào tâm trạng, cảnh ngộ của nhân vật để mà diễn tả tất cả cái mong manh, mơ hồ
“khó tả” nhất của tâm hồn con người (chẳng hạn: “Liên không hiểu sao...”, “mong đợi một cái gì...”, “Liên
thấy mình sống giữa bao nhiêu sự xa xôi...”).
NGUYEN THANH TU PRODUCTION
- Ngôn ngữ rất giàu chất thơ: chủ yếu là ngôn ngữ miêu tả và độc thoại nội tâm với giọng điệu nhẹ
nhàng, thấm thía. Cả thiên truyện như một bài thơ trữ tình đượm buồn.
c) Đánh giá: Khẳng định tài năng viết truyện ngắn của Thạch Lam.
Trang 3