Bộ đề thi thử 2019 môn Ngữ Văn - Từ ThS Đỗ Ngọc Thống, ThS Nguyễn Thành Huân gồm 49 đề có lời giải chi tiết (cập nhật đến 14.6.2019)

nguồn chi li từng giọt nước, cọng rêu, sâu sắc và trải nghiệm đến vô cùng, xứng đáng với danh hiệu “cuốn từ
điển sống về Huế”.
c. Bài kí còn thấm đẫm chất thơ của một ngòi bút tài hoa
Chất thơ là yếu tố trữ tình của một tác phẩm văn xuôi. Chất thơ được biểu hiện ở các phương diện: ngôn
ngữ giàu hình ảnh, câu văn giàu nhạc điệu, giọng văn êm ái, nhẹ nhàng, trí tưởng tượng phong phú, dòng
cảm xúc mãnh liệt hướng tới cái đẹp, cái cao cả.
Bài kí mở đầu bằng một câu hỏi đầy trăn trở: Ai đã đặt tên cho dòng sông? Lẽ thường nhan đề cùa một
tác phẩm là một cụm danh từ chỉ hình tượng chính. Còn ở đây là một câu hỏi đầy băn khoăn về một cái tên
của một dòng sông, mở ra không gian nghệ thuật giàu cảm xúc. Câu hỏi không chỉ bộc lộ niềm khao khát tìm
câu trả lời mà còn mang theo niềm tự hào về một dòng sông quê hương. Cả bài kí giống như một cuộc hành
trình đi tìm câu trả lời. Nhưng phải đến những dòng cuối cùng, nhà văn mới đưa ra câu trả lời cho câu hỏi đó.
Và nhà văn đã chọn một đáp án thật ấn tượng, đậm chất trữ tình: “Tôi thích nhất một huyền thoại kể rằng vì
yêu quý con sông xinh đẹp của quê hương, con người ở hai bên bờ đã nấu nước của trăm loại hoa để xuống
dòng sông để làn nước thơm tho mãi mãi”. Mượn huyền thoại này để giải thích cho câu hỏi: Ai đã đặt tên
cho dòng sông? Phải chăng nhà văn muốn khẳng định hai tác phẩm cao quý của sông Hương, cũng là hai vẻ
đẹp còn mãi với thời gian của con sông này: vẻ đẹp vĩnh hằng và danh thơm muôn thuở?
Ý vị trữ tình của bài kí còn được thoát ra từ hệ thống hình ảnh đẹp đẽ, được xây dựng dựa trên trường
liên tưởng bất ngờ thú vị của nhà văn. Trong bài kí có rất nhiều hình ảnh miêu tả cảnh sắc của Huế giản dị và
lãng mạn: “lập lòa trong đêm sương một ánh lửa thuyền chài của một lỉnh hồn mô-tê xưa cũ”, “những dặm
dài chói lọi màu đỏ của hoa đỗ quyên rừng”, “sắc nước trở nên xanh thẳm”, “những ngọn đồi tạo nên
những phản quang nhiều màu sắc”, “con chim nhỏ đứng trên con tàu thủy tinh đi ra biển”...
Bằng lối tư duy giàu tính hướng nội, Hoàng Phủ Ngọc Tường đã xây dựng được những hình ảnh so sánh
độc đáo làm cho những tri thức về dòng sông Hương và Huế lưu lại thật lâu trong lòng người đọc. Dáng hình
của dòng sông đi vào liên tưởng của Hoàng Phủ Ngọc Tường giống như những đường cong quyến rũ trên cơ
thể của người con gái: “đường cong ấy làm cho dòng sông mềm hẳn đi như một tiếng “vâng” không nói ra
của tình yêu”. Hơn thế nhà văn so sánh một đặc điểm tự nhiên của một trạng thái của tình yêu, so sánh một
cái hữu hình cụ thể với một cái vô hình của lòng người. Trạng thái hữu hình của dòng sông với những cảm
xúc tinh tế, e thẹn kín đáo mà vô cùng duyên dáng của tình yêu. Ở dòng sông ta như gặp người con gái Huế
đắm say mà vẫn dịu dàng. Hay ấn tượng là hình ảnh so sánh “chiếc cầu trắng của thành phố in ngần trên nền
trời nhỏ như vành trăng non”. Hình ảnh so sánh thể hiện sự tinh tế của nhà văn. Chiếc cầu Tràng Tiền sơn
tráng bạc với những nhịp cầu hình bán nguyệt được cảm nhận như những vì tinh tú của bầu trời. Hình ảnh so
sánh không chỉ gợi nên dáng hình mà còn gợi ra trong trí tưởng tượng của người đọc ánh sáng, vẻ đẹp e ấp
trong ngần của cảnh cây cầu và dòng sông. Giống như Nguyễn Bính từng miêu tả cây cầu:
NGUYEN THANH TU PRODUCTION
Cầu cong như chiếc lược ngà
Sông dài mái tóc cung nga buông hờ.
Hay cách Hoàng Phủ Ngọc Tường so sánh điệu chảy lững lờ của sông Hương qua thành phố như “điệu
slow tình cảm”. Điệu chảy của dòng sông được so sánh như vũ điệu của tình yêu. Từ hình ảnh ấy, người đọc
cảm nhận được niềm đắm say, tình yêu tha thiết của sông Hương dành cho kinh thành Huế. Điệu chảy êm
đềm, trữ tình như không một chút vấn vương cái ào ạt xô bồ của không gian, thời gian như mang theo suy tư
sâu sắc của một người phương Đông về vũ trụ. Câu chuyện của dòng sông Hương trong cách viết hào hoa
Trang 9