Bộ đề thi thử 2019 môn Ngữ Văn - Từ ThS Đỗ Ngọc Thống, ThS Nguyễn Thành Huân gồm 49 đề có lời giải chi tiết (cập nhật đến 14.6.2019)

Lời nói của Nietzsche là tiếng nói, phải sống như chính anh, thật sự là của anh, của chính mình để hướng con
người đến sự hoàn thiện. Tiếng nói ấy đã làm chúng ta nghĩ đến kịch bản Hồn Trương Ba, da hàng thịt của
nhà viết kịch Lưu Quang Vũ, thông qua nhân vật hồn Trương Ba cũng bật lên tiếng gọi, lời thiết tha khẩn cầu
để tìm lại chính mình: “Tôi muốn được là tôi toàn vẹn”. Chỉ một lời nói ngắn gọn nhưng toát lên cả một nỗi
niềm, là bi kịch tinh thần đau đớn cùng khát vọng chính đáng của nhân vật hồn Trương Ba.
2. Thân bài
2.1. Khái quát chung
- Lưu Quang Vũ (1948 – 1988) được công chúng, bạn đọc biết đến với tư cách một nhà thơ. Nhưng gây tiếng
vang và được hâm mộ là với tư cách một nhà viết kịch tài ba. Vào những năm 1980 kịch của ông đã chiếm
lĩnh sân khấu của rất nhiều nhà hát. Và với quan điểm sáng tác không phải để ngợi ca mà như một sự đóng
góp cho cuộc sống đang còn nhiều dang dở ấy, thông qua những tác phẩm của mình, Lưu Quang Vũ đã
truyền tải những thông điệp nhân sinh ý nghĩa.
- Vở kịch Hồn Trương Ba, da hàng thịt được biết đến như một tiếng nói phê phán những vấn đề tiêu cực của
cuộc sống thông qua những câu chuyện vui vẻ, chân thực và sống động nhưng cũng hết sức sâu sắc. Trích
đoạn trong Sách giáo khoa Ngữ văn 12, Tập hai là phân cảnh cuối cùng, và cũng là cảnh tập trung nhất về
chủ đề, tư tưởng của vở kịch và tài dựng cảnh, dựng đối thoại của ngòi bút Lưu Quang Vũ.
- Hồn Trương Ba, da hàng thịt là một trong những vở kịch nổi tiếng nhất của Lưu Quang Vũ. Vở kịch đặt ra
nhiều vấn đề nóng bỏng của xã hội lúc đó - thời điểm những năm 1980 của thế kỉ XX. Lưu Quang Vũ đã
khéo léo mượn lại một tích truyện dân gian cũ để đan cài vào đó những suy nghĩ, quan niệm, triết lí nhân văn
mới mẻ và sâu sắc.
2.2. Phân tích bi kịch của nhân vật Hồn Trương Ba
a. Hoàn cảnh dẫn đến bị kịch
- Ông Trương Ba là một người làm vườn có lối sống thanh cao, thích đọc sách, đánh cờ, yêu công việc của
mình là ươm những mầm xanh cho cuộc sống. Do một việc làm tắc trách của Nam Tào, ông Trương Ba bị
chết oan, để được tiếp tục cuộc sống, ông bắt buộc phải trú nhờ vào thân xác anh hàng thịt, một con người
thô lỗ, phàm tục.
– Hoàn cảnh đó nảy sinh bi kịch của Trương Ba: không được sống như mình mong muốn, phụ thuộc vào thân
xác anh hàng thịt, bị những nhu cầu bản năng của thân xác chi phối.
b. Bi kịch của hồn Trương Ba là phải sống “bên trong một đằng, bên ngoài một nẻo”
1. Qua cuộc đối thoại với xác hành thịt:
NGUYEN THANH TU PRODUCTION
- Bị xác hàng thịt chi phối, sai khiến: “Nhờ có tôi mà ông có thể làm lụng, cuốc xới... Xác thịt có tiếng nói
đấy! Ông đã biết tiếng nói của tôi rồi, đã luôn luôn bị tiếng nói ấy sai khiến. Chính vì âm u, đui mù mà tôi có
sức mạnh ghê gớm, lắm khi át cả cái linh hồn cao khiết của ông đấy”.
- Đau đớn nhất là chính ông Trương Ba cũng cảm nhận được sự tha hóa của mình, ông ngày càng ngả theo
những thói xấu của anh hàng thịt mà tự đánh mất mình.
- Trong cuộc đối thoại này hồn Trương Ba ở vào thế yếu, đuối lí vì dù muốn hay không ông cũng phải thừa
nhận những điều mà các anh hàng thịt nói là sự thật. Đó là ông càng ngày càng cảm thấy xao xuyến trước
những món ăn mà trước đây mình cho là phàm; là cái lần mà ông tát thằng con tóe máu mồm, máu mũi; là
cái đêm ông đứng cạnh vợ anh hàng thịt, tay chân run rẩy, hơi thở nóng nực, cổ nghẹ lại và suýt nữa thì...
Xác hàng thịt thắng thế tuôn ra những lời thoại dài, khi thì mỉa mai châm chọc, khi thì lên mặt dạy đời. Hồn
Trương Ba chỉ nói những lời thoại ngắn bằng giọng nhát ngừng, kèm theo những tiếng kêu, than.
Trang 4