68 M. Rostok: Hišće někotre rostlinske mjena.Khmjel je najskerje tež nastał ze słowa „Humulus“; hu¬mjel, chumjel, chmjel, khmjel. Chmel DŁ. Chmel Č. Chmiel P.Chměl R. Hmelj JS.Kwětna, kwětla, kutna (Cydonia, Quitte). Prěńšej mje¬nje stej so wutworiłej z němskeho ,,Quitte", třeće je čěske. Druhemjena su: kwjada DŁ., kwić Muž., kwit R., dunja JS. (z łaćan¬skeho „Cydonia“ z wuwostajenjom prěnjeje sylby „Cy“).Brěška, brjoskej, brjóška (Persica, Pfirsich), najprjódcy„brěška“ z přetworjeneho „Persica“ (bresyka, brěska, brěška,brjóška). Ma we wšěch słowjanskich ryčach podobne mjena:brěskva, breskev JS.; rjasken DŁ., město „brjasken“; břeskev,brosvoń, broskvový strom Č.; brzoskwinia P.; bruskwina, brosk¬wina, bruswyna, persik R.Brěčina, brěkiny, mučina (Sorbus Aria, Mehlbeere) jedružina wjerjebinow, kotrychž płody „brěkiny“ S., brekulje JS.so n. př. w Rumburku k jědźi na torhošću předawaju. Břek Č.Brek JS. Brzekinia, brzęk, bereka, berestka, berek P.Len S. Č. P. R. a lan DŁ. JS. (Linum, Lein) je so wutworiłoz łaćanskeho „Linum“ a tež němske ,,Lein". Tak tež němskesłowo: „Linnen" = Leinwand. Runje tak tež „lenčk“, lenk, małylen = lank DŁ. (Linaria, Frauenflachs). Lnica, lnianka, leniec,len Matki Bóžéj P. Lenok, len dikij R. Len Matky Boži Č. Bo¬gorodičin lan JS. Ma lenej podobne łopješka, nima pak hewakžanu podobu z lenom. Tež lenowka (Thesium, Leinblatt), mapodobne łopješka. Lněnka Č. Leniec P.Tu poskićuje so nam prašenje: Kotre pomjenowanja z rost¬linow a zwěrjatow drje su starše a kotre nowiše? Najstarše sute, kiž su we wšitkich słowjanskich ryčach jenake abo podobne.Serbja plahuja wot zastarska wosebje žito (rožku, rož), pšeńcu, ječ¬mjeń, wows, len, dźećel. Domjace zwěrjata su: Kruwa, koza,wowca, husyca, kačka, hoł , kokoš, pos a kóčka. Z lěsowychštomow mjenujemy: lipu, dub, brězu, wólšu, topoł, ćis. Z dźi¬wich zwěrjatow su znate wosebje: jeleń, sorna, zajac, liška, wjelk,mjedźwjedź. Tute pomjenowanja su potajkim najstarše. Z nichspóznawamy tež, zo su naši wótcy polo dźěłali, skót płahowali,lěs hajili a dźiwinu třěleli.
M. Kósyk: Basnje. 69Přispomnjenje. Ćis S. (Taxus, Eibenbaum). Tutón Serbam skorowoteznaty štom je něhdy wjele bóle rozšěrjeny być dyrbjał, dokelž mjenopola wšěch słowjanskich ludow nadeńdźemy. Ćis, ćisowe drjewo S. Tis Č.Cis P. Tis R. Tisa JS. Pola Dubow (Dauban) rěka hišće dźensniši dźeńjena hórka „ćisowa hórka“; ćisy pak tam žane wjacy njerostu. Wjes „Ći¬sowa“ (Zeisholz) a „Ćisk“ (Zeisig) ma tež swoje mjeno wot ćisa, runje tak,kaž Bukecy wot mjena buk, Brězow wot brěza, Hrabow (Großgrabe) wothrab, Wjazonca wot wjaz (die Ulme) a t. d., njech su tam tute štomy rostłe,abo njech je prěni twarjeŕ tak rěkał. Powostanki tuteho štoma mamy polanas hišće w parku w Huscy. Štyri rjane štomy steja w dworje rumburk¬skeho klóštra.Běch hyšći mały pachoł,Ak’ přuske wójnaŕstwoNa Awstriju do wójnyAk’ wšykno Přez kraj hustašo. naš śěgnušo.Pón źěchmy napřeśiwoMy gólcy wójakam,Smy broń a rancel njasliTym sławnym wójnarjam.Tež ja, ja njasech buškuNa swójom ramjenjuA stupach z wójakami,Ak’ ryśaŕ O, z kakej łužyski.“ gjardosću! —Ja źaržach se za muža,Za mócneg’ ryśarja,O, tencas běšo zgrětaJan’ k za statkam nju wójuju. hutřoba!Basnje.Wot M. Kósyka.1. Spominanje.To młode ramje bóžkoSe skóro zmucyšo,A ja běch zwjaselony,Wót ramjenja mě buškuZas wójak wezešoA pótom hajckajucyMě z tajkim chwalašo:„Měj źěk za twóju dobroś,Ty pachoł serbojski,Snaź hyšći broń raz nosyšJa njejsom broni nosyłZa sławnu Łužycu,A weto stawnje z pjerom2. Módlitwa Serbow prjed bitwy z Gerom.(Za nimskeju chroniku města Chóśebuza.)Daj nam hyś SwjatowitWinika wence zbit,Daj k tomu šćit nam a mócy.Wjeź nas sam we bitwje,Aby tež dobyśeDostali we dnjo a nocy.
- Page 1 and 2:
ČASOPISMAĆICY SERBSKEJE1883.Redak
- Page 3 and 4:
Namjezne ludowe pěsnje.Druha zběr
- Page 5 and 6:
Namjezne ludowe pěsnje.5Zeńdu se
- Page 7 and 8:
Namjezne ludowe pěsnje.6. Zlemki z
- Page 9 and 10:
Namjezne ludowe pěsnje. 99. Zlemki
- Page 11 and 12:
Namjezne ludowe pěsnje.11Tam se w
- Page 13 and 14:
Namjezne ludowe pěsnje. 1314. Star
- Page 15 and 16:
Namjezne ludowe pěsnje. 15Hdyž su
- Page 17:
Namjezne ludowe pěsnje.17Ja ’zyj
- Page 20 and 21:
20 Dr. E. Muka:Hornjoserbske ludowe
- Page 22 and 23:
22 Dr. E. Muka:Rězakom z Bělčec,
- Page 24 and 25:
24 Dr. E. Muka:Hdźež sy mój luby
- Page 26 and 27:
26 Dr. E. Muka:Čakaj šće lětko,
- Page 28 and 29:
28 Dr. E. Muka:Hdyž druhom’ lubk
- Page 30 and 31:
30 Dr. E. Muka:Bóch zhojeny, bóch
- Page 32 and 33:
32 Dr. E. Muka:18. Wubjerawosć.(Wo
- Page 34 and 35:
34 Dr. E. Muka:Mać jědźeše do K
- Page 36 and 37:
36 Dr. E. Muka:27. Mjetel.(Smol. I,
- Page 38 and 39:
38 Dr. E. Muka:31. Dary.(Přir. Smo
- Page 40 and 41:
40 Dr. E. Muka:Stara mać po dworje
- Page 43 and 44:
Hornjoserbske ludowe pěsnje. 43Wo
- Page 45 and 46:
(Smol. I, p. 23.)Hornjoserbske ludo
- Page 47 and 48:
Z tamneho boka klóštyraSteji murj
- Page 49 and 50:
Hornjoserbske ludowe pěsnje. 4956.
- Page 51 and 52:
Běłom’ njedaj ničo,Tajkoh’ s
- Page 53 and 54:
Hornjoserbske ludowe pěsnje. 538)
- Page 55 and 56:
Hornjoserbske ludowe pěsnje.Město
- Page 57 and 58:
Hornjoserbske ludowe pěsnje. 57Na
- Page 59 and 60: 59Dwě pěsničcy.Z kritiskim přid
- Page 61 and 62: Dwě pěsničcy. 61potom wot słowo
- Page 63 and 64: Přinošk k serbskemu knihopisej. 6
- Page 65: 1 (27 w Markusowych textach.)
- Page 105 and 106: W o b s a h.Namjezne ludowe pěsnje
- Page 107 and 108: Štyri rostlinske pomjenowanja.Wuja
- Page 109: Hišće někotre rostlinskeWułoži
- Page 113 and 114: Basnje.Lej, prjezy se šćani Nykso
- Page 115 and 116: Basnje. 736. Tři přělnice.Tři p
- Page 117 and 118: Basnje. 7510. Błudny rejtaŕ.Źo j
- Page 119 and 120: Basnje.Cełej mani ga maš přikaza
- Page 121 and 122: Basnje. 79Cuznik pón tak mysli wó
- Page 123 and 124: Basnje. 8113. Na třoch kralach.*)N
- Page 125 and 126: Hyšći křoceń? Ně, ně, ně,Zas
- Page 127 and 128: Wo někotrych słowach a twórbach.
- Page 129 and 130: Wo někotrych słowach a twórbach.
- Page 131 and 132: Wo někotrych słowach a twórbach.
- Page 133 and 134: Wo někotrych słowach a twórbach.
- Page 135 and 136: Wo někotrych słowach a twórbach.
- Page 137 and 138: Wo někotrych słowach a twórbach.
- Page 139 and 140: Wo někotrych słowach a twórbach.
- Page 141 and 142: Wo někotrych słowach a twórbach.
- Page 143 and 144: Wo někotrych słowach a twórbach.
- Page 145 and 146: Wo někotrych słowach a twórbach.
- Page 147 and 148: Wo někotrych słowach a twórbach.
- Page 149 and 150: Wo někotrych słowach a twórbach.
- Page 151 and 152: Wo někotrych słowach a twórbach.
- Page 153 and 154: Wo někotrych słowach a twórbach.
- Page 155 and 156: Dr. Pful: Šyldowska rada. 113pak a
- Page 157 and 158: M. Hórnik: Katechismus Jakuba Tici
- Page 159 and 160: Katechismus Jakuba Ticina z 1. 1685
- Page 161 and 162:
M. Hórnik: Zacharias Bierling a je
- Page 163 and 164:
Zacharias Bierling a jeho knižka z
- Page 165 and 166:
Zacharias Bierling a jeho knižka z
- Page 167 and 168:
Zacharias Bierling a jeho knižka z
- Page 169 and 170:
Zacharias Bierling a jeho knižka z
- Page 171 and 172:
Serbske słowa w zapiskach P. F. Ko
- Page 173 and 174:
Serbske słowa w zapiskach P. F. Ko
- Page 175 and 176:
Kóncowki -eho, -emu, -oho, -omu. 1
- Page 177 and 178:
Kóncowki -eho, -emu, -oho, -omu. 1
- Page 179 and 180:
Njeporjadne zesłabjenje někotrych
- Page 181 and 182:
Hdźe ma so naše „ě“ za Ѣ pi
- Page 183 and 184:
Hdźe ma so naše „ě“ za Ѣ pi
- Page 185 and 186:
Filip Rězak: Hólčkowa słužba.
- Page 187 and 188:
Někotre varianty delnjoserbskich p
- Page 189 and 190:
Někotre varianty delnjoserbskich p
- Page 191 and 192:
Wućahi z protokollow M. S. 149ćic
- Page 193 and 194:
Wućahi z protokollow M. S. 1516) P
- Page 195 and 196:
Wućahi z protokollow M. S. 153Wš
- Page 197 and 198:
Zapis wučenych wustawow a towaŕst
- Page 199 and 200:
I.Wupožčene pjenjezy.Do lutowaŕn
- Page 201 and 202:
Přinoški sobustawow M. S. 159Gilb
- Page 203:
Wobsah.Štyrirostlinskepomjenowanja