MAĆICY SERBSKEJE

110 Dr. Pful:žemy spodobne a dušne słowa bjez dołheho rozmyslowanja z je¬neje literatury do druheje přenošować, jeno zo su we zwisowanjurěče dosahajcy zrozymliwe (kaž je n. př. Łužica 1882 raz adjek¬tivo lichi [ledig, los] jara přihodnje nałožiła), zo pak dyrbimyso swěru wšitkich tajkich wurazow znapřećnje wostajeć, kotrežso wot rěčneho začuwanju našeho luda sameho z literatury wu¬pokazuja (kaž n. př. jeničcy delanske a horjanam njeznate toć,pórać, a wšelake deklinaciske a konjugaciske twórby a t. d.).Wobstejnosće so njedadźa na hłowu stajeć; při dalšim rozwi¬wanju wěcy pak budźe hišće jene abo druhe so dorunać hodźeć,štož by sa wokomiknjenje hišće njemóžne było.c) Jenotliwje pak dyrbju wuzběhnyć, zo móža te wurazy,kiž tak-rjec hišće žaneje pismowskeje twórby přiwzałe njejsu, soz namjezneje abo delnołužiskeje rěče zbližowanja dla pola naspřijimać (kaž n. př. etymologiscy lěpša twórba k r o w a = kruwa),bjez-tym-zo na druhej stronje njesměmy teje wobstejnosće zanje¬kedźbować, zo naša horjanska rěč na prjedy pokazane powyšowa¬nje vokalow ćěri a zo bychmy my přećiwo duchu samsneje činili,hdy bychmy n. př. steju do ‘stoju’ přetworili, runje kaž by n.př. mało spodobne było, hdy bychmy, kaž dołho sebi wobstej¬nosće specifisku hornołužisku rěč žadaju, přećelami w městopřipóznateje twórby ‘přećelemi’ pisali.§ 13. Sobudźěłaćeri.Łužica 1882 č. 12. str. 103 piše ‘wjele pilnych sobudźěła¬ćeri’. Na předłoženym wukónčenju ‘i’ budźa so zwonkowni dźi¬wać. Tole wukónčenje trjeba so jenož pola nawoprawskich kol¬lektivow (bjez-tym-zo sobudźěłaćerjo a byrnje jich wjacy było,žaneho kollektiviskeho wobpřijeća njetworja): n. př. hromada koni,dźesatk basni, črjóda husy (khiba štož chce ‘črjóda hus’ prajić).Hdźež so adjektivo přida, njetrjeba so kollektiviska kóncowka‘i’: n. př. płaćizna dobrych konjow, črjóda tučnych hus.§ 14. Něšto wo słowjesu. Hdyž nějenož poł prawje; wón dyrbjał prajić: ‘Twórba přińdu móže