09.08.2015 Views

MAĆICY SERBSKEJE

Časopis Maćicy Serbskeje 1883

Časopis Maćicy Serbskeje 1883

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

88 Dr. Pful:3. a) Pódla tychle zynkow mamy hišće ‘ě’ (ět), kiž nimalekaž ‘i e’ klinči: n. př. wěra.b) Nimale kóžde ‘ě’ pokhadźa ze zastarskeho difthongiskeho-jai (-ai).c) Druhdy so vokal ‘je’ w zanknjenej sylbje do ‘ě’ přetwori:n. př. mjed-owy — měd.d) Delnołužiske ‘ě’ našeho klinka wotpočuje na sylbje enn. př. knjenz (t. j. knjez) — kněz; mjeno — mě; ćežki (pól.cięžki) — śěžki. Naše hornołužiske ‘ě’ pak so w Delnych Łu¬žicach kaž ‘je’ wurjekuje, n. př. wéra.e) Tajke ‘ě = en’ słyši so pola nas w hornym kraju wo¬koło Hodźija a Boršćow w genitivje substantivow na -osć: n. př.lubosć — gen., lubosćě. We zbytnych stronach kraja prajiso ‘lubosće’.f) Słowo ‘mat-i — mać’ ma vokativ na ‘i’, abo na ‘e’, abona ‘i-e’, kiž do ‘ě’ spłuwnje: maći abo maće abo maćě.g) Tak ruče hač ‘ě’ prěnju (po tajkim akcentowanu) sylbuwopušći, spadnje na ‘je’, khiba hdźež prěnjotna móc słowa so težwe kompositu najjasnišo pokazuje: n. př. dźěch — přińdźech;brać, zběrać — přibjerać, wotbjerać (nichtó njepraji ‘při¬běrać, wotběrać’); stbłh. naděja — nadźeja; dźěłać — dodźě¬łać; spěw — přispěw.h) Po negaciji nje so ‘ě’ dźerži: n. př. wěra, běch — nje¬wěra, njeběch.i) Infinitiv słowjesow třećeje rjadownje na -ЪТНma pola nas-eć (t. j. ‘-jeć’, po Budysku ‘eć’ z dołhim ‘e’): n. př. widźeć,klinčeć. Akcent leži na prěnjej sylbje. Wokoło Lubija aBudyšina so we wěstych padach Ъ na i powyši: n. př. widźić(zo čož pak ‘widźeć’ pisamy).k) Słowjesa prěnjeje rjadownje na -ЪТН swoje ‘ě’ tež wezestajeńkach najbóle zakhowaju: n. př. drěć — rózdrěć, wobo¬drěć, rózdrěł, wobodrěty. Wuwzate je słowjeso wu-mrjeć (ko¬trež so lědoma wjacy jako komposito začuje), kaž tež druhe semsłušace zestajeńki: n. př. wumrjeł (hižo stbłhscyzemrjeł, zamrjeł, wotemrjety kluč (ein herrenlos gewordenerschlüssel). W namjeznej rěči tajke zestajeńki z wjetša na -ećwukhadźeja: n. př. rózdrjeć, zawrjeć.ОҶМРЬДЪ)

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!