94 Dr. Pful:čatku wotpadło we wurazomaj wjazanje (das eingebinde) a soněhdće dać, resp. dawać (sich hineingeben, hineinheirathen:holca je so tam a tam dała).12. Dale pisa so dlějši, nic ‘dlěši’.a) Zastarske wukónčenje komparativa bě -jai-ji-ši (přir.stbłhrske dlůž-aj).b) Dołhi, dł. dłujki (t. j. dłu-iki) měješe něhdy staršutwórbu dł-u abo dl-y (přir. dł-ić), kotrejž so přiwješka ‘hi’abo ‘iki’ přida. Komparativ teho ‘dł-u’ rěkaše něhdy dl-jai-ji-ši— (pozdźišo) dlaijši. Zynk j za difthongiskim ‘ai’ dyrbješez nuznotu woněmić a so zhubić; tak nasta twórba dlaiši. Dif¬thongiske ‘ai’ pak dyrbješe so po horječnym prawidle na ě pře¬měnić: tak zeńdźe komparativowa twórba dlěši. Z tehole po¬stupowanja čitaŕ widźi, zo naše we słowniku zapisane horno¬krajne ‘dlěši’ ničo wopačne njeje, ale něšto cyle porjadnje wutworjene.c) Neutriske adverbio dljai-je abo dlai-je přija po horječnymzakonju tež młódši vokal ‘ě’: Dljě-je — dleje, vulgo ‘dlηje,resp. dlεje — dlηj’. Zynk ‘ě’ so mjenujcy před jótom na η (resp. ε)poniži, n, př. hrě-ć — hrě-j-u, vulgo ‘hrη-ju (hrεju)’. W ně¬kotrych stronach je při komparativje zynk ‘ě’ so dźeržał, za topak ‘j’ so na h přesunyło: dlěhe (ze zmjehčenym ‘e’).d) Dokelž pak tehdy, hdyž poznamjenjeny komparativ na¬stawaše, wašnje njebě, zo by so wšitko po jenej šablonje dźěłało,běše wutworjenju tež hinašeho komparativa móžnota data: Dljai¬ji-ši — dlaijiši — dlějiši — dlějši, delanscy ‘dlεši’, dł. ‘dlεšy.’e) Zbližowanja dla sym ja za to, zo by posledniša (delanska)twórba dlějši (dlěje), kotraž je tež hižo w protokollach rěče¬spytneho wotrjada zaměsćena, so do pisanja přijała.§ 5. Rationalia na -ojo.1. Před 40 lětami je naš krajan Jan Pětr Jordan za ra¬tionalia (za pomjenowanja rozomitych mužskich) pluraliski nomi¬nativ na -owje namjetował, kiž wosebje katholscy Serbja dotalpisaja: n. př. panowje; přir. p. panowie (čit. panowje), č. pá¬nowé, stbłh. panowe.2. Łužica chce owjo pisać, přijimajo, zo je ‘ojo’z twórby‘owjo’ zesłabjene: n. př. synowje — synowjo — synojo.
Wo někotrych słowach a twórbach. 953. Što tamo starobołharske -owe po prawom je, wo tymsu wučeni wjele myslili. W časopisu ‘Beiträge zur vergleichen¬den Sprachforschung . . . von Kuhn und Schleicher’ 1858 str.121 sć. je Schleicher tole napisał: Pag. 23 § 17 handelt derverfasser über das zwischen stamm und casusendung auftretendew, ow, worauf sich besonders seine und Bopps ansicht von dergleichstellung der stämme nom. -ŭ mit den u-stämmen gründet.Indem ich auf das bezug nehme, was seither über einschiebungenvor den casusendungen in der zeitschrift für vergl. sprachforschung(III, 76 f. N, 54 ff. N, 211 ff.) von Curtius und mir beigebrachtward, glaube ich nunmehr eine ansicht über die vielbesprochenesache aufstellen zu können, die vielleicht geeignet ist, diemeinungsverschiedenheit zwischen Mikl. und mir zu beheben.Da sich nämlich solche einschiebungen zunächst an stammbild¬ungen anschliessen, theilweise aber selbstständig geworden sind,als eigene elemente auftreten, ja determinative beziehung geben,so gebe ich nunmehr zu, dass formen, wie wlŭko-w-i dat.singul., wlŭko-w-e nom. plur., durch anlehnung an die formenursprünglicher u-stämme entstanden sind; das element w, ow,ward aber mit der zeit immer selbstständiger (etwa wie dasdeutsche -er aus -as*), bis endlich formen entstehen konnten,wie poln. grów, sorb. rybow (gen. plur. von weibl. a-stämmen).Nicht wortbildungssuffix oder zusammensetzung ist also diesesow, sondern eine in keine dieser kategorien gehörige neubildung,die dem slawischen eigenthümlich ist, aber viele analogien inandern sprachen hat. Der Slawe behandelt das ow ähnlich wiedas -in, -es, -er, das er ebenfalls bald setzt, bald weglässt.4. Z teho citata je čitaŕ, jelizo so hewak z tym předmje¬tom zabjerał*) njeje, tak wjele nawědźał, zo rěčna wěda kmjenyna -ŭ a kmjeny na -u rozdźěla, runjež so w běhu časow wobojehromadu padnyłe (do -ŭ): n. př. pan-ŭ (pan, knjez) — sŭin-u*) In wörter, männer neben worte, mannen haben wir ganz dieselbeindividualisirende beziehung des determinativs -er (-as) wie in böhm. mu¬žowé neben muži.**) Někoho zabjerać (zabrać), jemand annehmen, behandeln; sozabjerać, so wobjerać, sich benehmen; so z něčim, z. w., sich mit etwas be¬fassen, beschäftigen, sich in etwas einlassen.
- Page 1 and 2:
ČASOPISMAĆICY SERBSKEJE1883.Redak
- Page 3 and 4:
Namjezne ludowe pěsnje.Druha zběr
- Page 5 and 6:
Namjezne ludowe pěsnje.5Zeńdu se
- Page 7 and 8:
Namjezne ludowe pěsnje.6. Zlemki z
- Page 9 and 10:
Namjezne ludowe pěsnje. 99. Zlemki
- Page 11 and 12:
Namjezne ludowe pěsnje.11Tam se w
- Page 13 and 14:
Namjezne ludowe pěsnje. 1314. Star
- Page 15 and 16:
Namjezne ludowe pěsnje. 15Hdyž su
- Page 17:
Namjezne ludowe pěsnje.17Ja ’zyj
- Page 20 and 21:
20 Dr. E. Muka:Hornjoserbske ludowe
- Page 22 and 23:
22 Dr. E. Muka:Rězakom z Bělčec,
- Page 24 and 25:
24 Dr. E. Muka:Hdźež sy mój luby
- Page 26 and 27:
26 Dr. E. Muka:Čakaj šće lětko,
- Page 28 and 29:
28 Dr. E. Muka:Hdyž druhom’ lubk
- Page 30 and 31:
30 Dr. E. Muka:Bóch zhojeny, bóch
- Page 32 and 33:
32 Dr. E. Muka:18. Wubjerawosć.(Wo
- Page 34 and 35:
34 Dr. E. Muka:Mać jědźeše do K
- Page 36 and 37:
36 Dr. E. Muka:27. Mjetel.(Smol. I,
- Page 38 and 39:
38 Dr. E. Muka:31. Dary.(Přir. Smo
- Page 40 and 41:
40 Dr. E. Muka:Stara mać po dworje
- Page 43 and 44:
Hornjoserbske ludowe pěsnje. 43Wo
- Page 45 and 46:
(Smol. I, p. 23.)Hornjoserbske ludo
- Page 47 and 48:
Z tamneho boka klóštyraSteji murj
- Page 49 and 50:
Hornjoserbske ludowe pěsnje. 4956.
- Page 51 and 52:
Běłom’ njedaj ničo,Tajkoh’ s
- Page 53 and 54:
Hornjoserbske ludowe pěsnje. 538)
- Page 55 and 56:
Hornjoserbske ludowe pěsnje.Město
- Page 57 and 58:
Hornjoserbske ludowe pěsnje. 57Na
- Page 59 and 60:
59Dwě pěsničcy.Z kritiskim přid
- Page 61 and 62:
Dwě pěsničcy. 61potom wot słowo
- Page 63 and 64:
Přinošk k serbskemu knihopisej. 6
- Page 65:
1 (27 w Markusowych textach.)
- Page 105 and 106: W o b s a h.Namjezne ludowe pěsnje
- Page 107 and 108: Štyri rostlinske pomjenowanja.Wuja
- Page 109 and 110: Hišće někotre rostlinskeWułoži
- Page 111 and 112: M. Kósyk: Basnje. 69Přispomnjenje
- Page 113 and 114: Basnje.Lej, prjezy se šćani Nykso
- Page 115 and 116: Basnje. 736. Tři přělnice.Tři p
- Page 117 and 118: Basnje. 7510. Błudny rejtaŕ.Źo j
- Page 119 and 120: Basnje.Cełej mani ga maš přikaza
- Page 121 and 122: Basnje. 79Cuznik pón tak mysli wó
- Page 123 and 124: Basnje. 8113. Na třoch kralach.*)N
- Page 125 and 126: Hyšći křoceń? Ně, ně, ně,Zas
- Page 127 and 128: Wo někotrych słowach a twórbach.
- Page 129 and 130: Wo někotrych słowach a twórbach.
- Page 131 and 132: Wo někotrych słowach a twórbach.
- Page 133 and 134: Wo někotrych słowach a twórbach.
- Page 135: Wo někotrych słowach a twórbach.
- Page 139 and 140: Wo někotrych słowach a twórbach.
- Page 141 and 142: Wo někotrych słowach a twórbach.
- Page 143 and 144: Wo někotrych słowach a twórbach.
- Page 145 and 146: Wo někotrych słowach a twórbach.
- Page 147 and 148: Wo někotrych słowach a twórbach.
- Page 149 and 150: Wo někotrych słowach a twórbach.
- Page 151 and 152: Wo někotrych słowach a twórbach.
- Page 153 and 154: Wo někotrych słowach a twórbach.
- Page 155 and 156: Dr. Pful: Šyldowska rada. 113pak a
- Page 157 and 158: M. Hórnik: Katechismus Jakuba Tici
- Page 159 and 160: Katechismus Jakuba Ticina z 1. 1685
- Page 161 and 162: M. Hórnik: Zacharias Bierling a je
- Page 163 and 164: Zacharias Bierling a jeho knižka z
- Page 165 and 166: Zacharias Bierling a jeho knižka z
- Page 167 and 168: Zacharias Bierling a jeho knižka z
- Page 169 and 170: Zacharias Bierling a jeho knižka z
- Page 171 and 172: Serbske słowa w zapiskach P. F. Ko
- Page 173 and 174: Serbske słowa w zapiskach P. F. Ko
- Page 175 and 176: Kóncowki -eho, -emu, -oho, -omu. 1
- Page 177 and 178: Kóncowki -eho, -emu, -oho, -omu. 1
- Page 179 and 180: Njeporjadne zesłabjenje někotrych
- Page 181 and 182: Hdźe ma so naše „ě“ za Ѣ pi
- Page 183 and 184: Hdźe ma so naše „ě“ za Ѣ pi
- Page 185 and 186: Filip Rězak: Hólčkowa słužba.
- Page 187 and 188:
Někotre varianty delnjoserbskich p
- Page 189 and 190:
Někotre varianty delnjoserbskich p
- Page 191 and 192:
Wućahi z protokollow M. S. 149ćic
- Page 193 and 194:
Wućahi z protokollow M. S. 1516) P
- Page 195 and 196:
Wućahi z protokollow M. S. 153Wš
- Page 197 and 198:
Zapis wučenych wustawow a towaŕst
- Page 199 and 200:
I.Wupožčene pjenjezy.Do lutowaŕn
- Page 201 and 202:
Přinoški sobustawow M. S. 159Gilb
- Page 203:
Wobsah.Štyrirostlinskepomjenowanja