09.08.2015 Views

MAĆICY SERBSKEJE

Časopis Maćicy Serbskeje 1883

Časopis Maćicy Serbskeje 1883

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

102 Dr. Pful:A posledniše činić ničo wopačne njeje: přetož wěrno drje, zosłowjanske pronomina analogiju wjele trjebaneho interrogativa‘koho’ lubuja a sćěhuja; wěrno pak tež je, zo ani starobołharšćinatak daloko šła njeje, zo by wšitke twerdokónčne pronomina podtamu analogiju stajiła.h) Ale mam dha ja žane wopokazma za wukónčenje a-ago(= ‘a-ego’)? Haj, tajkich je we stbłhšćinje dosć. A čitaŕ nětkolóhko sam zhóda, zo je tajke wukónčenje so najprjedy pola ad¬jektivow na -k-ŭ pokazować počało (p. př. welik-a-ego — we¬lik-a-ago), a zo je so potom přez znajomu móc analogije dalerozšěriło (n. př. dobr-a-ego — dobr-a-ago). Na tejle analogijiwotpočuje naš adjektivowski genitiv na -ogo – -oho (n. př. wulkogo,nowogo — wulkoho, nowoho), kotryž w našim pismow¬stwje ženje žaneho wobstajneho města namakał njeje, dokelž wob¬stejaca prawiša twórba na -eho tež w prjedawšich časach hižoza prawišu póznawana a připóznawana bywaše. Přidać mam tole.Hdy bychu adjektiva na -k-ŭ z genitivom na ‘a-ago (= a-ego)’,swój akcent na vokalu za konsonantom ‘k’ měłe, kaž ‘kogo —koho’ jón tam ma, njemóhli my so za tónle pad wukónčenja‘-oho’ zminyć, dokelž budźeše akcentowana sylba -ká sćěhowace‘ego’ sebi runorodne sčinić pytała a z tym do ‘ago’ přewobroćała.Hdźež pak genitiviske -ka akcentowane njeje, tam ‘k’ tak sylnjena vokal ‘a’ honić njemóže, a tam dha je ‘-a-ego’ po zakonjachwječorno-słowjanskeho vokalisma do ‘-ēgo – -ého’ (č. welik-ého)— -eho (wulkeho, dł. wjelikego) spłuwnyło.i) Tak smy so přeswědčili, zo hornołužiska serbšćina nihdźežaneho ‘-oho (-omu)’ měć njemóže, khiba we prašacym naměstnikukoho (komu), kaž wězo tež we zestajeńkach ně-koho (někomu),ni-koho (nikomu).§ 7. Podobny, słužobny, wučobny.1. Łužica chce, zo bychmy podobny, słužobny, wučobnypisali. To žadanje mi zrozymliwe njeje, dokelž su te twórby(kaž tež słownik pokazuje) so hižo nałožowałe.2. W Zejlerjowych pěsnjach so čita: ‘Hana, hórke Hanisko,wjerjebinow podomstwo.’ Ja sebi myslu, zo, runjež tudy po¬domstwo abo podomnstwo za ‘podobnistwo’ steji, před taj

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!