MAĆICY SERBSKEJE

Wo někotrych słowach a twórbach. 111futuro być’: přetož ‘přińdu’ na sebi samym je aorist,*) a tónněhdźe tymle němskim wurazam wotpowěda: Ich gehe irgendwann (einmál, eínmal, manchmal, nicht aber in einer bestimm¬ten, nicht in der gegenwärtigen zeit) herzu, ich komme einmal,folglich auch ich komme künftig oder ich werde einmal kommen.Po tymle njech so ta sada wozmje: ‘Ja so zwjeselu, hdyž ty kemni přińdźeš’; ta sada móže němscy takle rěkać: ‘Ich geratheallemal in freude, wenn (so oft) du zu mir kommst (bei mir er¬scheinst)’, abo pak takle: ‘Ich gerathe einmal (künftig einmal)in freudige stimmung, wenn du einmal (künftig einmal) zu mirkommst’, t. j. ich werde mich (dann) freuen, wenn du zu mirkommst’; w poslednim padźe mamy aoristowe futuro abo futu¬riski aorist, a w prěnišim widźimy tak-rjec aoristowe praesentoabo praesentiski aorist, — kotrajž wobaj aoristaj dyrbitaj so poswojej přirodźe bjez časneho rozwiwanja myslić. Rozwiwanje wečasu podawa so přez praesento, njech je wobpřijeće sady faktiske(wěcne, nawoprawske) abo jenož ideellne (myslene, přijimane):n. př. ja so wjeselu, zo ke mni dźeš (přikhadźeš, zu kommenpflegst), ja so wjeselu, hdyž ke mni dźeš (přikhadźeš). Za při¬kład wzmimy tež hišće te słowa: ‘Dźeńs listaŕ (briefbote) zahedźe’ . . . abo, kaž Serb radši rjeknje: ‘Dźens je listaŕ zahe;*) Aoristus poznamjenja sčinjenje (pobyće, zbyće), praesens po¬znamjenja činjenje (byće, so-činjenje); praesento podawa (abgeben) sło¬wjesowe činjenje jako časowe, jako relativnje trajace, jako so rozwiwace:aorist podawa słowjesowe činjenje jako bjezčasne (zeitlos), t. r. jakotajke, kiž žaneho rěčehódneho traća nima, abo kotrehož časne rozwiwanjeso wot myslow jako dokonjane a potajkim jako wjacy njetrajace zapřimuje.N: př. λαβε ν wzać einmal nehmen, δο ναι dać einmal geben, βαλε νćisnyć einen wurf thun (einmal werfen), sčinić ποί σαι einmal das thunvollenden, einmal thun; praes. λαμβάνειν brać wiederholt oder dauerndnehmen, διδόναι dawać wiederholt oder dauernd geben, βάλλειν mjetaćwiederholt oder dauernd werfen, činić ποιε ν im thun begriffen sein oderin dauernder weise thun, zmjetać das werfen in der weise vollenden, dasses von der vorstellung als abgeschlossen aufgefasst wird. Z praesenta po¬khadźa imperfekto: n. př. ποιέω ποι — ΠΟΊΕΟΝ ΠΟΊΟΥΝ, čini-a-ch,činjach; z aorista jako tajkeho pokhadźa praeteritalny aorist, aoristowepraeterito (kotremuž dys a dys wopačnje jenož ‘aorist’ rěkaju): n. př.λαβε ν, βαλε ν, δο ναι, γ άψαι, wzać, ćisnyć, dać, spisać — -λαβ-ον, βαλον, δωκα, γsčini-ch.