opera quae supersünt omnia. - ARCHIVE OUVERTE UNIGE

33 1560 MART. 34
ludimagistrum Augustae iam annum septimum, quo me moneant, si quo in errore verser, non conviens-
me mutata domi religione contuli, quum praefuisstatim proscindant. Si conciliaiï inter nos non posem
scholae in patria (sum autem Constantiensis) terimus, id est, dissentient scripta nostra, meum,
annos undecim. Ubi quum caetera satis mihi cé­ inquam, et concionatoris quem dixi futurum audio
dant prospère et sintsecunda, tarnen religionis ergo ut in scholas aliquot publicas ea mittantur, Vite-
graviora etiam prope quam in patria ipsa, papatu bergam, Tubingam et Heidelbergam, quod ego fieri
dico, patior. In causa sunt concionatores, qui e facile patiar, sed ita ut vobis quoque sim ea missu-
Saxonia evocati plerique, quum nec eruditione (quod rus. D. Philippus quid sentiat de hac controversia
vere dicere possum) excellant, nec per aetatem enm satis testatus est suis in Ep. ad Colossenses anno-
habere rerum usnm possint quem muneris illorum tationibus Francoforti a. 59 et iam antea, ut opinor,
magDitudo atque ratio postulabat, tarnen tantos ani- nescio ubi editis. Qui quum doctissimus semper
mos spiritusque sibi sumunt, ut intolerabilis sit me- sit habitus, ut certe. vir et pius et eruditus in prituenda
tandem tyrannis. Onmes prae se contemmis est (nam eo praeceptore ipse quoque sum alinunt,
soli sapiunt, soli omnia sciunt, nec mutire quando usus), tarnen discipulis suis iam sordescit
contra se quemquam prope patiuntur dissentientem. et délirât senio, dum non illorum virulentiam ap-
Quod ego quum antea aliquoties tum vero nuprobat et paradoxa défendit. Te, mi D. Calvine,
per expertus sum. Quum enim ex illis quidam lo­ praeceptore usus sum ante annos 22 Argentinae,
cum ad Ephesios de ascensu Christi super coelos quo tempore illic. docebant publice D. Bucerus, W.
omne8 explicaret, et ea occasiono in ubiquitatem Fab. Capito, G. Hedio, lac. Bedrotus, et qui unus
ita digrederetur, ut non dubitaret non te modo, D. prope superest loan. Sturmius. Quo libentius haec
Bullingerum et Oecolampadium, sed et qnotquot in ad te 8cripsi, quanquam non ea qua par erat dili­
eadem cum illis sunt sententia, coelorum regno exgentia. Nec enim per festinationem accuratius tecludere
etc., ego, qui TiaQÛôoÇov illud etiam ante de cum aut etiam pluribus agere licuit. Scripsi autem
nonnullis eorum audiveram, de boni cuiusdam nec eo potis8Ùnum ut tu me tuis Uteris non tarn conso-
obscuri civis consilio eos (concionatores dico) de ea leris quam confirmes, et si per negotia licet tela
re compellare statui. Unde quae sint ortae turbae, mihi adversus adversarios ministres atque suppedi-
non illae quidem publicae et omnibus notae (cupio tes. Neque enim mihi a munere meo scholastico
enim ita asserere veritatem religionis christianae tantum datum vacui temporis ut ego volvere theo-
ne interea scindatur ecclesia, et ego gloriolam potius logorum libro8 possim. Illud interim te etiam at­
vanam captare quam quaerere publicum ecclesiae que etiam rogo, ut ne proferas rem priusquam te
commodum videar), sed quae tarnen premi ita non monuero, aut certe ita proferas ne quis me autore
poterunt quin erumpant tandem, nunc quidem prop­ id factum et meo iussu existimet. Consulere enim
ter tabellarii f'estinationem scribere nequeo. Est famae et meae et adversariorum cupio, inprimis
autem res in eum adducta locum: exhibui ego, ei vero ecclesiae et Christi verbique divini, quod male
qui autor primus tragoediae huius exstitit, scriptum audire propter controversias huiuscemodi infer pa-
meum, quo sum complexus non meam modo senpistas solet. Velim illud etiam ad me, si licet, pertentiam
sed et illorum argumenta quantum potui scribas, faciendumne homini christiano putes, ut in-
(non fuit autem id meo iudicio difficile: quid enim tersit coenae dorainicae eorum quibus haeretici sunt
afferri solidum et firmum, imo quid non nisi iufir- quotquot non dentibus conteri Christi carnem conmissimum
contra Teritatem potest?) refutavi. In eo fitentur. Abstinui ego sane hactenus: quam recte,
legendo refutandoque ille nunc totus est. Quanquam ex te cognoscere aveo. Gratum adeo mihi feceris
vero, ut dixi, ne inferorum quidem portae quidquam si respondere ad hanc non gravabere.
adversus Christum possunt, tarnen ea illorum est
vel stupiditas, vel arrogantia, Tel pertinacia, ut sa­
D. Theodoro Bezae meis verbis S. P., quern
tis iam nunc sciam, non cessurum eum, sed vel
ut debeo ex suo contra Wesphalum libello (quern
coelum terrae prius mixturum quam aliquid nesci-
mihi his demum diebus videre legereque contigit)
visse et a nostrae partis hominibus didioisse videa-
amo plurimum. Bene vale, mi domine praeceptor
tur, deniqne priusquam errorem agnoscat. Mitte-
et ignosce feBtinationi. Scripsi enim hanc in ipso
rem scriptum meum tibi si describendi otium esset.
puerorum strepitu. Precibus tuis me commendo.
Spero eiusmodi esse ut eius pudere nos non debeat.
Vale iterum. Augustae 14. Cal. Apr. anno GO.
At ut non sit praeter summam modestiam qua
usus sum, et quam hactenus propriam quasi habuimus,
illam etiam in fine addidi clausulam: me libenter
sententiam mutaturum si mea* dissentire a
Epistolam ita inscribas:
Matthiae Schenckio ,
scholae Annaniae rectori etc. Augustae.
sancto Dei verbo rationibus firmis quis ostendat:
interea rogare me ut placide et amice de errore Urgent adversarii haec potissimum : 1. unionem.
naturarum indissolubilem. 2. Ascensum ad coeloa
Calvini opera. Vol XVIII.
3