opera quae supersünt omnia. - ARCHIVE OUVERTE UNIGE
opera quae supersünt omnia. - ARCHIVE OUVERTE UNIGE
opera quae supersünt omnia. - ARCHIVE OUVERTE UNIGE
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
617 1561 AUGUST. ' 618<br />
traductus est: quorum hoetilis irruptio quum omnibus<br />
pavorem inouteret, minime dubium est quin<br />
perculerit eius animura. Etsi autem clementer a<br />
Dario fuit exceptas, ut servitus ilia quodammodo<br />
esset tolerabilis, procerum tarnen invidia scelestaque<br />
conspiratione tune maxime periclitatus est. Yerum<br />
ut de communi ecolesiae salute magis erat sollicitus,<br />
quam privatae quieti studebat: in quanto moerore<br />
eum iaeuisse probabile est, et quanta anxietate<br />
fuisse constrictum, quum tam durae et miserae populi<br />
oppressioni nullum finem ostenderet rerum<br />
status? Aoquiescebat quidem in Ieremiae vaticinio:<br />
sed eius spem tamdiu suspensam non languescere<br />
incomparabilis tolerantiae fuit, imo inter tempestuoBos<br />
fluctus varie distractam non submergi.<br />
Nunc ad prophetias venio, quarum priores iiestinatae<br />
fuerunt Babyloniis: partim quia Deus servum<br />
suum certis insignibus ornare voluit, <strong>quae</strong><br />
gentem superbissimam et viotricem ipsum revereri<br />
cogèrent: partim quia oportuit nomen eius apud<br />
profanos veneratione dignum censeri, ut autoritate<br />
praeditus apud suos munus propheticum liberius<br />
exerceret. Postquam vero célèbre apud Cbaldaeos<br />
fuit eius nomen, prophetias maioris momenti Deus<br />
apud ipsum deposuit, <strong>quae</strong> peculiares essent electo<br />
populo. Forro sic eas Deus accommodayit in usum<br />
veteri8 populi, <strong>quae</strong> et dolorem lenirent opportunis<br />
remediis, et vacillantes animos ad Christi usque<br />
adventum sustentarent, ut nostrae quoque aetatis<br />
non minorem habuerit rationem. Nam quod de<br />
flnxo et evanido monarchiarum splendore et perpetuo<br />
regni Christi statu praedictum est, hodie non<br />
minus est utile cognitu quam olim. Ostendit enim<br />
Deus omnem terrenam potentiam, <strong>quae</strong> in Christo<br />
fundata non est, caducam esse: regnis vero omnibus,<br />
<strong>quae</strong> se nimium offerendo Christi gloriam obscurant,<br />
brevem interitum minatus est. Qui nunc<br />
longe lateque dominantur reges, nisi ultro se Christi<br />
imperio subiieiant, tristi experientia tandem sentient<br />
ad se quoque pertinere horribile illud iudicium. Et<br />
quid minus tolerabile, quam eum fraudare iure suo,<br />
cuius praesidio salva manet eorum dignitas? Âtqui<br />
videmus quam pauci ex eorum numéro Dei filium<br />
admittant: imo ut omnes moveant lapides, atque<br />
extrema <strong>quae</strong>que potius tentent, quam sinant in<br />
suos fines penetrare: multi etiam consiliarii totam<br />
suam industriam et studia ad claudendos omnes<br />
aditus sedulo conferunt. Quod vero interea et nomen<br />
christianum obtendunt et se fidei catholicae<br />
optimos defensores iactant, nullo negotio refellitur<br />
tam frivola vanitas, si tenetur vera et genuina<br />
regni Christi definitio. Non enim aliud est eius vel<br />
solium vel sceptrum, quam evangelii doctrina: nec<br />
alibi refulget eius maiestas, nec aliter imperium<br />
suum obtinet, quam ubi omnes a summis ad infimos<br />
placida docilitate instar ovium vocem eius audiunt<br />
et quoeunque vocet sequuntur. Doctrinam hanc,<br />
qua continetur certa religio atque legitimus Dei<br />
cultus, in qua aeterna hpminum salus et vera félicitas<br />
consistât, non modo passim répudiant: sed<br />
minis, terroribus, ferro flammaque prooul abigunt:<br />
nec quidquam omittunt violentiae ad earn exterminandam.<br />
Quaenam vero caecitas, et quam prodigiosa,<br />
ut quos ad se comiter invitât unigenitus Dei<br />
filius, non sustineant ipsum osculari? Bed multi<br />
pro sua superbia scilicet existimant se in ordinem<br />
cogi, si summo régi fasces submittant: alii suas libidines<br />
fraenari nolunt. Atque ut omnium sensus<br />
occupât hyproorisis, tenebras appetunt, et in lucem<br />
protrahi formidant Nulla tarnen pestis deterior<br />
quam Herodis metus: quasi terrena imperia raperet<br />
monarchis qui minimis quibusque et contemptissimis<br />
ex plèbe hominibus coeleste offert. Adde quod<br />
dum alu alios respiciunt, mutua colligatio exitiali<br />
nexu omnes devinctos retinet sub impietatis iugo.<br />
Nam si serio in animum inducerent quid verum sit<br />
ac rectum sciscitari, imo si tantum aperirent oculos,<br />
non obscura esset cognitio. Sed quia usu fere compertum<br />
est, ubi emergit cum evangelio suo Chrisr<br />
tus, simul graves motus oriri: honesto praetextu<br />
reiiciunt coelestem doctrinam, ut publicae tranquillitati<br />
consulant. Merito, fateor, odiosa censeri potest<br />
<strong>quae</strong> turbas gignit mutatio: sed gravis Deo fit iniuria,<br />
nisi hoc saltern defertur eius virtuti, ut qualescunque<br />
ferveant tumultus, illis sedatis regnum<br />
filii sui stabiliat. Quamvis coelum terrae misceri<br />
contingat, pretiosior est Dei cultus, quam ut alla<br />
mercede pensetur minima eius diminutio.<br />
Sed falsa invidia gravant evangelium, qui perturbationum<br />
materiam esse fingunt. Yerum quidem<br />
est, Deum illic oris sui vehementia tonare, <strong>quae</strong><br />
concutiat coelum et terram: (Agg. 2, 7) sed dum<br />
hoc elogio gratiam illius praedicationi conciliât propheta,<br />
felix et optanda est illa concussio. Et certe<br />
si non eminet in suo gradu Dei gloria, donee humilietur<br />
universa caro, superbiam hominum, <strong>quae</strong><br />
se contra attollit nec unquam cedit nisi invita, forti<br />
et valida Dei ipsius manu prosterni necesse est.<br />
Quod si ad Legis promulgationem contremuit terra<br />
(Exod. 19, 18), nihil mirum si vis et efficacia evangelii<br />
splendidior appareat. Quare eo suavius decebat<br />
amplexari doctrinam, <strong>quae</strong> dum mortuos ab inferis<br />
excitât, et indignis quos terra sustineat coelum<br />
aperit, insolitam virtutem exserit: ac si elementa<br />
<strong>omnia</strong> saluti nostrae subscriberent.<br />
Ecce autem ex alio fonte manant procellae et<br />
tempestates: quia nunc proceres et qui in mundo*<br />
excellunt non libenter subeunt Christi iugum :<br />
nunc imperitum vulgus, antequam gustum capiat,<br />
quidquid salutare est respuit : pars etiam in sordibus<br />
porcorum instar se oblectat: alii tanquam a<br />
Furiis perciti per caedes grassantur. Praecipuo au-