Feuilletau de Bruyn_1920_SchoutenPadaido.pdf - Stichting Papua ...

- 83 -
invloed uit te oefenen in het bestaan der nog levende menschen. Het is
dus zaak deze geesten te vriend te houden, want worden zij verwaarloosd,
dan kunnen zij zich wreken.
Zij zijn in het algemeen niet kwaadaardig. Voor de zielen van personen
echter, die bij hun leven bekend stonden als gevaarlijke, "wraakzuchtige
individuen, is men bevreesd. Zoo wordt dus aan geesten van
hoofden en mambri's (voorvechters) veel eer bewezen, ook de geesten
van jeugdige personen en lieden, die een plotselingen dood stierven, worden
meestal bijzonder in eere gehouden. Op mijn vraag, waarom dit
geschiedde, kreeg ik ten antwoord: „Ziet U eens, wanneer een huis oud
„begint te worden, de atap begint te vergaan en het dak lek is, dan
„willen wij menschen er eigenlijk niet meer in wonen en zien wij naar
„een ander huis uit. Brandt daarentegen een nieuw huis af, of valt het
„om door een aardbeving, dan trekken wij ons dat veel meer aan en
„nog menigmaal keeren wij naar de plaats terug, waar het ongeluk
„gebeurde. Zoo gaat het ook met de roer's. Zij, die voor hun tijd sterven,
„betreuren hun jonge lichaam en komen telkens in de buurt daarvan
„terug, zelfs al zijn het bloed, het vleesch en de ingewanden vergaan.
„Bovendien zijn zij spijtig, dat zij zoo vroeg uit het leven hebben moeten
„scheiden. Bemerken zij nu dat men hen spoedig vergeet, dan wreken
„zij zich hierover''.
Verhouding tot de achterblijvenden. Dat men zich de geesten der
voorouders eenigszins als schutsgeesten denkt, blijkt wel uit de volgende
legende van den strijd tegen de wambraw.
In den tijd der kentering van den W. naar den O. moesson, het
tijdvak, waarin de wambraw zal waaien, zegt men, dat Oerjas, de god
van het zielenland, de noodige strijders onder de zielen der voorouders,
de Inaiboei's (hemelingen) aanwerft. Komt de wambraw door, dan
ontspint zich een zware strijd tusschen Oerjas met zijne strijders eenerzijds
en de faknik's (booze geesten) onder hun hoofd Inkombrof in
vereeniging met de windgeesten, die de groote droogte brengen, onder
hun hoofd Mandip Knam, anderzijds. Zonder de hulp der voorouders
zouden de Papoea's omkomen, daar de droge winden den oogst doen
mislukken en de prauwvaart dan ook gestremd is.
Verblijfplaats van de ziel. Oorspronkelijk schijnen de Biakkers te
hebben gemeend, dat de ziel van een afgestorvene aan het stoffelijk
overschot verbonden bleef en dat men zich dus van de beenderen moest
bedienen om met haar in gemeenschap te komen. Bij de Arfakkers van
Korim bestaat deze voorstelling nog zuiver. Thans echter gelooven vele
stammen aan het bestaan van een zielenland, waarheen de ziel na den
dood gaat (zie verder § 5).
De ziel van planten. Aan planten wordt ook een ziel toegekend,
waarvan er verscheidene handelend optreden. Zoo meent men dat de