Feuilletau de Bruyn_1920_SchoutenPadaido.pdf - Stichting Papua ...

- 179 -
kreeg, maar dat liet den handelaar koud, want tot het instellen van
een civiele vordering kon men toch immers in de praktijk niet overgaan.
Rotan 1 ) wordt het bijna uitsluitend van Soepiori uitgevoerd.
Men kapt ze in stukken van 5 M. lengte, die daarna middendoor
worden gebogen, in de zon gedroogd en ten slotte in bossen van 20 stuks
bij elkander gebonden. Voor een dergelijken bos van ± 1 pikol gewicht
betaalt men f 0.50. Er wordt weinig meer uitgevoerd.
Invoerhandel. De voornaamste invoerartikelen zijn rijst, sagoe,
kramerijen en parangs. De sagoe wordt in den laatsten tijd veel door
handelaren te Seroei op de Waropenkust ingekocht.
De rijst verkoopt de handelaar voor f 0.20 tot f 0.30 per K.G.
Sedert de aankomst van het detachement is de handel belangrijk
toegenomen. Naarmate meer geregelde toestanden werden geschapen
nam de handelsbeweging toe en voorzag men op een meer vreedzame
wijze dan het organiseeren van rooftochten in het chronisch gebrek
aan voedsel, dat steeds op Biak bestaat.
Grootte der handelsbeweging. Voor het detachement er was werd
per Paketvaartstoomer éénmaal in de twee maanden ± 500 à 600 pikol
Jading uitgevoerd terwijl de invoer ± 200 pikol bedroeg. De waarde van
den uitvoer bedroeg per jaar ± f 35.000, van den invoer ± f 15.000.
Toen het detachement vertrok was de uitvoer, per jaar berekend, minstens
f 150.000 geworden; alleen van Bosnik werden per maand ± 1000
pikol damar, tripang en schelpen verscheept, terwijl meermalen op
extra plaatsen hout en rotan werd geladen. Hierbij is slechts een deel
van den tripang uitvoer berekend, (zie boven blz. 176). Ook de invoer
was belangrijk toegenomen, vooral van rijst en sagoe, en kon op ±
f 100.000 per jaar worden geschat. Bij deze taxatie nam dus de handelsbeweging
in 15 maanden tijd toe van ± f 50.000 per jaar tot minstens
f 250. 000 s'jaars.
Bosnik beschikt officieel maar over een 8 wekelijksche verbinding.
Teneinde de K.P.M. te dwingen om deze plaats elke maand aan te doen
besloten de handelaren op de contractbooten niets te verschepen om
zoodoende de niet contractueele boot te noodzaken de haven aan te
loopen.
Op het gebrek aan goede havenplaatsen op de Schouteneilanden
werd reeds gewezen. Op de N. kust van Biak groeit veel ijzer- en
ebbenhout, dat niet met voordeel kan worden uitgevoerd; tengevolge van
de zware branding, die daar staat, is het niet mogelijk houtvlotten
naar buiten te brengen. Op de N. kust van Soepiori is de uitvoer van
ijzerhout en rotan op enkele plaatsen wel mogelijk.
¹). Man sami.