Feuilletau de Bruyn_1920_SchoutenPadaido.pdf - Stichting Papua ...

- 42 -
Keret hoofden. Een dorp is in het algemeen geen eenheid; de bevolking
bestaat gewoonlijk uit verschillende keret's die ieder hun eigen
hoofd hebben. Niet het dorpshoofd, dat door het Bestuur wordt
aangesteld, maar deze kerethoofden zijn de eenige hoofden, bij wie van
gezag sprake kan zijn. Gewoonlijk wordt een kerethoofd door zijn zoon
opgevolgd, wanneer deze daartoe geschikt wordt geacht. Zoo niet, dan
wordt meestal bij onderling goedvinden een ander erkend, die door
welbespraaktheid, persoonlijken moed, het maken van groote reizen en
kennis van vreemde talen boven zijne keretgenooten uitmunt. Een bepaalde
verkiezing heeft niet plaats.
Een kamponghoofd heeft dus in het algemeen alleen eenig gezag,
voor zoover het zijn eigen keret betreft; door andere tot de kampong
behoorende keret's wordt hij gewoonlijk niet erkend. Alleen als hij
door zijne persoonlijke eigenschappen daartoe in staat is, kan hij invloed
over meerdere keret's doen gelden.
Keret- en kamponghoofden dragen titels als sengadji, djedjau,
korana, sawoi, kapisan laoet, majoor, oerbasa, dimarai, sarewo, soesani,
kapitai, moedai, kabo enz. Op eenig verschil in rang maken deze
titels geen aanspraak, zij zijn practisch gelijkwaardig.
Meer invloedrijke hoofden. Zooals reeds vermeld werd, zijn er
kerethoofden, die door hun persoonlijkheid boven de anderen uitsteken
en invloed hebben in het geheele dorp, soms zelfs in meerdere dorpen.
Bij enkelen berust deze, nimmer groote, macht op den roep, die van hen
uitgaat als mambri (held), bij anderen op hunne politieke bekwaamheden,
hun welsprekendheid en groote behendigheid in liegen en bedriegen.
Eindelijk zijn er enkelen, die hun invloed ontleenen aan de historische
waarde, die de bevolking aan hun ambt toekent. Dit is het geval
met den Sengadji van Awabiadi en den Korano van Ingkaboi (beiden
van Korrido), den Sengadji van Menoefandoe en den Korano van Arwakoin
(beiden van Sowek) en ten slotte den Korano van Sorrido.
Oorsprong der titels. Oorspronkelijk werden deze hoofden aangesteld
door de aanvoerders der hongi's, die namens den Sultan van Tidore
werden uitgezonden, zoogenaamd om verschuldigde belasting te innen,
doch die feitelijk in deze gewesten slechts kwamen om te rooven. Door
de betaling van schatting (som) ¹) en door hulp te verleenen aan de
hongi konden de dorpen zich vrijwaren tegen verwoesting en menschenroof.
Waar de bedoeling voorzat zooveel mogelijk binnen te krijgen,
werd bij de aanstelling speciaal op de eigenschappen van den te benoemen
persoon gelet, teneinde de moeilijkheden, die de hongi zou kunnen
ondervinden, zooveel mogelijk te verminderen. In het algemeen zijn ook
deze titels erfelijk van vader op zoon.
1 ). Ook wel s i o m.