Feuilletau de Bruyn_1920_SchoutenPadaido.pdf - Stichting Papua ...
Feuilletau de Bruyn_1920_SchoutenPadaido.pdf - Stichting Papua ...
Feuilletau de Bruyn_1920_SchoutenPadaido.pdf - Stichting Papua ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
- 71 -<br />
die weer ge<strong>de</strong>kt wor<strong>de</strong>n door hun eigen man; tenslotte wordt <strong>de</strong> marschor<strong>de</strong><br />
gesloten door een achterspits van kobor's ¹). Op <strong>de</strong> ladangs<br />
werken <strong>de</strong> vrouwen steeds on<strong>de</strong>r <strong>de</strong>kking <strong>de</strong>r mannen in ploegen<br />
van ± 20 personen. Men vermijdt daarbij zooveel mogelijk <strong>de</strong>n<br />
boschrand. Heeft men voldoen<strong>de</strong> veldvruchten verzameld, dan keert men<br />
huiswaarts. Voor het vernielen <strong>de</strong>r ladang is men niet bang, daar het<br />
niet moeilijk zou vallen als represaille <strong>de</strong> ladang <strong>de</strong>r tegenpartij te<br />
vernielen. Het is dui<strong>de</strong>lijk, dat een <strong>de</strong>rgelijke toestand niet lang kan<br />
blijven bestaan. De eene partij daagt dan <strong>de</strong>n tegenstan<strong>de</strong>r uit door bij<br />
eb met alle weerbare mannen op het droog gevallen strand te verschijnen<br />
en zich in één gelid op te stellen. De we<strong>de</strong>rpartij stelt zich dan op pijlschotafstand<br />
daarvan eveneens in één rij op en nu bepijlt men elkaar.<br />
Wordt er iemand getroffen, dan roept men mantere-re-re-re, waarna<br />
<strong>de</strong> verliezen<strong>de</strong> partij een 100 tal passen in <strong>de</strong>n snelsten gang teruggaat.<br />
Dan maakt men weer front en wordt weer over en weer gepijld. Is het<br />
aantal doo<strong>de</strong>n en gewon<strong>de</strong>n aan bei<strong>de</strong> zij<strong>de</strong>n gelijk, dan wor<strong>de</strong>n we<strong>de</strong>r<br />
marim's afgezon<strong>de</strong>n. Bei<strong>de</strong> partijen betalen daarna ± 20 tjelopen's<br />
over en weer en daarme<strong>de</strong> is <strong>de</strong> zaak uit.<br />
De wijze van oorlogvoeren tegen vreem<strong>de</strong>lingen heeft haar karakter<br />
ontleend aan <strong>de</strong> geschie<strong>de</strong>nis.<br />
Hongitochten. De oudste niet-Papoesche vreem<strong>de</strong>lingen, die als<br />
vijand tegen <strong>de</strong> Biakkers optra<strong>de</strong>n, waren wellicht <strong>de</strong> Tidoreesche<br />
hongi's.<br />
Zeer zeker zijn <strong>de</strong> Tidoreezen na het jaar 1500 het meest met dit<br />
volk in aanraking geweest (zie Hoofdstuk II D § 1). De Biaksche han<strong>de</strong>lsartikelen<br />
beston<strong>de</strong>n in dien tijd uitsluitend uit slaven en schildpad,<br />
in <strong>de</strong>ze artikelen werd ook <strong>de</strong> som (schatting) opgebracht.<br />
Zoodra <strong>de</strong> Tidoreesche hongi een dorp had on<strong>de</strong>rworpen, wer<strong>de</strong>n<br />
daaraan onmid<strong>de</strong>llijk <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> verplichtingen 2 ) opgelegd:<br />
1e. Geen an<strong>de</strong>r volk mocht met <strong>de</strong> kampong han<strong>de</strong>l drijven.<br />
2e. Het dorp was verplicht een schatting op te brengen, tenein<strong>de</strong> zich<br />
te vrijwaren tegen molestatie van <strong>de</strong> zij<strong>de</strong> <strong>de</strong>r hongi's.<br />
3e. Een dorp dat <strong>de</strong> som opbracht, was verplicht <strong>de</strong> hongi van voedsel<br />
en drinkwater te voorzien en zich daarna er bij aan te sluiten.<br />
Uit <strong>de</strong>ze politieke gedragslijn ontwikkel<strong>de</strong>n zich <strong>de</strong> hongitochten<br />
<strong>de</strong>r V. O. C.<br />
1<br />
). Ongehuw<strong>de</strong> jonge mannen, die <strong>de</strong> inwijding hebben on<strong>de</strong>rgaan. Zie Hoofdstuk<br />
II C § 4.<br />
2<br />
). Dit waren <strong>de</strong> zoogenaam<strong>de</strong> s o l o l o l s, wier beteekenis op West-Nieuw-Guinea,<br />
het eerste door Johannes Keyts in 1678 werd begrepen (Haga, Ne<strong>de</strong>rl. Nieuw-<br />
Guinea en <strong>de</strong> Papoesche eilan<strong>de</strong>n. Batavia, 1884, Deel I, bldz. 103 en 104).