Feuilletau de Bruyn_1920_SchoutenPadaido.pdf - Stichting Papua ...

- 119 -
nauwkeurig onderzoek, voornamelijk wat betreft de tatoueering, ondergaan.
Op de N. kust is de vrouw Imbias ¹) de wachteres aan den
hemelpoort, elders is het Oerjas en weer op andere plaatsen is het een
kwaadaardige hond 2 ), die er zorg voor moet dragen dat geen onbevoegden
binnen worden gesmokkeld.
Uitgestooten zielen. Blijkt bij het onderzoek, dat de ziel tijdens
het leven op aarde niet aan zijn verplichtingen heeft voldaan, dan wordt
zij weggejaagd. Op de N. kust meent men dat deze zielen dan in
steenen 3 ) of in wilde dieren moeten voort leven. Elders gelooft men,
dat de uitgestooten zielen verplicht zijn om voort te leven op een plaats,
waar geen voedsel is, waar men voortdurend moet ronddolen, waar het
voortdurend regent, waar men dus steeds honger moet lijden en waar de
ziel tenslotte omkomt en verloren gaat.
Terugkeer der zielen naar de aarde. De zielen kunnen telkens weer
naar de aarde terugkeeren, indien zij daar zin in hebben en kunnen zich
aan de overlevenden manifesteeren. Men probeert hen daarom door alle
mogelijke middelen gunstig te stemmen. Dit kan geschieden door verschillende
offers en door het nalaten van handelingen, die in strijd zijn
met de adat en de overgeleverde inzettingen.
Middelen om terugkeer te voorkomen. Men geeft den overledene
van alles mede, opdat hij op de reis naar het zielenland geen gebrek
zal lijden.
Bij de begrafenis verzoekt men verder den geest, om nu voor goed
afscheid van de keretgenooten te nemen en hen niet lastig te vallen.
Nadat men het lijk begraven heeft, moet het doodstil in huis zijn.
Op deze wijze schijnt men den geest wijs te willen maken, dat de keret
weg is gegaan. Vermoedelijk probeert men met deze schijnverhuizing
hetzelfde te bereiken, als met de verhuizing die vroeger werkelijk na
een sterfgeval plaats had. Deuren en vensters blijven gesloten. Niemand
verlaat het huis en is dit beslist noodzakelijk, dan bedekt men zich met
een kakoja. Voor de weduwe of den weduwnaar geldt dit in het bijzonder,
1
). Imbias is vermoedelijk een samenstelling van in = vrouw (in namen) en
b a s = openen. Dus de vrouw, die de hemelpoort open doet.
2
). De plaats waar deze hond zich bevindt, heet njan
naar de hitte.
farsam = de weg
3
). Op Biak zijn mij slechts twee gevallen bekend dat steenen fetisch zijn en als
zoodanig worden aangebeden. In Oepoeri is een steen, die men I n e r i
noemt. Het is quartsiet, een gesteente, dat niet op Biak voorkomt. Men brengt
aan den steen, die een ongeveer vierkanten vorm heeft, offers teneinde succes
te hebben op jacht en bij de vischvangst.
De andere steen, dien men vereert en waaraan de vrouwen offeren om blanke
kinderen te krijgen, is een stuk koraalkalk, nabij Dwar.