Feuilletau de Bruyn_1920_SchoutenPadaido.pdf - Stichting Papua ...

- 138 -
door een zware aardbeving, die zoowat alles vernielde doch oorzaak
was van eenige meerdere toenadering der bevolking.
Aan bet voornemen jaarlijks Dore eens of meermalen te bezoeken
werd niet altijd gevolg gegeven. De belangstelling der Regeering in
Nieuw Guinee richtte zich naar de belangstelling van het buitenland in
dat eiland, welke met vele ups en downs toch in het algemeen een
stijgende lijn volgde, en in 1884 eindigde met de inbezitneming der N.O.
kust door Duitschland, van de Z.O. kust door Engeland. In 1874 verklaarde
de Regeering in het Kol. Verslag over 1873 haar invloed te
willen beperken „binnen de grenzen, door onze souvereiniteit over
Tidore bepaald". In hetzelfde jaar werd door een nieuw contract met dit
landschap eene grensomschrijving vastgelegd, waarin voor het eerst
eene binnenlandsche grens tusschen N.- en Z. kust verschijnt. Niettegenstaande
door den Atjeh-oorlog veel maritieme krachten in beslag
genomen werden, zijn toch nog verscheidene bezoeken aan N. Guinee
gebracht, terwijl langzamerhand de handel zich iets meer ging ontwikkelen.
Speciaal de damarhandel van Biak ging sedert 1881 snel vooruit.
Definitieve vestiging. De vestiging van Duitschland en Engeland
op N. Guinee maakte het nog steeds hangende vraagstuk van daadwerkelijke
inbezitneming van ons gebied acuut. De herinnering aan Fort
du Bus was echter niet aanmoedigend. Eindelijk voerden herhaalde
moeilijkheden met onze nieuwe buren, ontstaan uit roof-en moordtochten
van onze „onderdanen" en de kwestie over de Mapia-eilanden
tot de erkenning, dat het zoo niet kon blijven en werd tot de daadwerkelijke
bezetting besloten. De over de Mapia-eilanden gerezen moeilijkheden
maakten, dat er en posthouder werd geplaatst en een bestuursvestiging
te Manokwari tot stand kwam (1898).
Ons daadwerkelijk gezag was echter nog gering en werd eerst
langzaam krachtiger. Vooral de Schouten-eilanden, waar de Zending
zich nog niet gevestigd had, bleven nog lang buiten de sfeer van werkzaamheden
van de bestuursambtenaren, die meer hunne aandacht gaven
aan het vasteland van Nieuw Guinee. De eilanden werden in 1908 voor
het eerst door een militaire patrouille bezocht. Tot een bestuursvestiging
wilde men toen nog niet overgaan. Vier jaren later werden de
Schouten-eilanden tweemalen door een excursiedetachement bezocht
en in 1913 werd eindelijk een bestuursassistent te Bosnik gevestigd.
§ 2. BESTUUR.
Van een eigenlijk bestuur, zooals dat in andere deelen der Buitengewesten
bestaat, kan men in Noord-Nieuw-Guinee nog niet spreken.
Zooals uit Hoofdstuk II B reeds is gebleken heeft de bestuursambtenaar
te doen met een maatschappij, zoo ongevormd in haar rechtsbegrippen
en zoo primitief in al haar verhoudingen, dat het thans nog
niet mogelijk is een geordenden staat van zaken te scheppen. Eene