Feuilletau de Bruyn_1920_SchoutenPadaido.pdf - Stichting Papua ...

- 72 -
Jarenlang liet de V.O.C. zich echter niets aan Noord-Nieuw Guinee
gelegen liggen. Er „vielen immers toch geen noten of nagelen in dat
land". De aanraking werd daarom overgelaten aan de Tidoreezen en
hunne vazallen. De Pataniers bijv. bezochten N. Nieuw Guinee uitsluitend
met het doel er de slaven te rooven, waarmede zij hun schatting
aan Tidore konden betalen.
Optreden tegenover het excursiedetachement. Het bovenstaande
zal ook in verband met het hiervoren in § 1 beschrevene wel voldoende
zijn, om het begrijpelijk te maken, dat de Bi akker niet anders kon denken
of het excursiedetachement kwam op de Schouteneilanden ook met
het doel slaven te halen. Nog zeer lang bleef dit denkbeeld bij de bevolking
bestaan. Belasting beschouwde men als een tribuut aan de Compania,
waardoor men zich vrijwaarde tegen slavenroof. Geen wonder dus,
dat evenals vroeger voor de Tidoreesche hongi's, bij de komst eener
patrouille alles het gebergte in vluchtte en dat dit niet uitsluitend aan
kwaadwilligheid moest worden geweten 1 ). Bij velen geschiedde het
uit vrees, slechts bij enkele stammen was het een uiting van verzet.
Over het algemeen zou het weinig moeite hebben gekost van de vluchtelingen
enkelen neer te leggen, maar meestal zou zulks uit een politiek
oogpunt zeer nadeelig zijn geweest.
Eerst langzamerhand keerde de bevolking naar haar haardsteden
terug. Zij moet nog wennen aan ons Bestuur. Er moet in aanmerking
genomen worden, dat men heeft te doen met een onontwikkelde bevolking,
die door eeuwenlange aanraking met geen andere menschen dan
Tidoreesche zeeroovers, zeer slecht denkt over den vreemdeling in het
algemeen.
Daarom ook maakte ik altijd algemeen bekend, welke individuen
door de patrouilles werden gezocht en om welke reden zij moesten opgevat
worden, teneinde het denkbeeld „slaven maken" te doen verdwijnen.
Bij den oorlog tegen vreemdelingen worden nooit versterkingen opgeworpen.
Hoogstens worden de toegangswegen naar de ladangs door
verhakkingen versperd.
Opstootjes veroorzaakt door konor's. Herhaaldelijk zijn in den
loop der tijden konor's opgestaan, menschen, die zich voor den Papoeschen
Messias uitgaven en gewoonlijk aanleiding gaven tot ongeregeldheden.
Meestal eindigen deze opstootjes met hunne opvatting en deportatie.
De oorsprong van het gezag dezer konor's is steeds gelegen in de
in Hoofdstuk II C § 6 beschreven Legende van Manseren Mangoendi of
Manseren Koreri, zooals de hoofdpersoon hier meer wordt genoemd.
De laatste dezer konor's, een zekere Manginomi van Bawei (eil.
Noemfoor) werd in 1911 door den len Luitenant E. TYDEMAN, Comman-
1 ). Vergelijk ook de noot op blz. 25.