Feuilletau de Bruyn_1920_SchoutenPadaido.pdf - Stichting Papua ...

- 30 -
Aan het strand wonende, moesten de Arfakkers dus ver van huis
hunne ladangs aanleggen, wat uiteraard ongeriefeluk voor hen was.
Het wonen aan het strand heeft echter zoovele voordeelen, dat de
Arfakkers allengs over hunne bezwaren heenstapten en, waar zij toch
verplicht zijn nu en dan naar de kust te gaan voor handel en vischvangst,
en de toestanden aan de kust allengs meer geregeld zijn geworden,
gaan reeds velen zich uit eigen beweging aan zee vestigen.
Ladang nederzettingen. Verschillende dorpen van de N. kust van
Biak hebben op Soepiori, waar de grond veel vruchtbaarder is, ladangnederzettingen.
Meestal woont de bevolking op deze ladangs evenals
de Arfakkers in verspreid staande huizen. Soms vestigt men er zich
blijvend; op die wijze zijn nieuwe nederzettingen, zooals Jinggarboi,
Njewndi, Meokri enz. ontstaan.
Huizenbouw der kustbewoners. De daken der huizen van de kustbewoners
hebben een schildpadvorm (zie de platen), zij zijn aan de
zeezijde lager dan aan de landzijde. Voor het bouwen van een huis maakt
men eerst met een hard stuk hout of een koevoet gaten in het rif, waarop
het huis zal worden opgetrokken en zet daarin de palen. Alleen de
stijlen a, a', b' en b' (zie de doorsnede) worden in regelmatige rijen geplaatst,
de overigen zooals het valt. De afstand tusschen de rijen a en b
(a' en b') bedraagt ± 2 M. tusschen a en a' ± 3 M. Daarna kapt men
de palen op een hoogte van ± 2 M., de paalrijen b en b' op een hoogte
van 4.5 tot 5.5 M., al naar gelang de paal zich verder van de zee bevindt,
en de paalrijen a en a' evenzoo op 6 tot 7 M. boven den zeespiegel af.
Voor de hoofdpalen gebruikt men bij voorkeur het harde hout van een
boomsoort uit de bako 2 of anders ijzerhout. Men brengt nu over de rijen
a, a',b en b' in de lengte gordingen, verder tusschen de rijen dwarsbalken
c en d en bindt alles met rotan vast. Op de korte palen en tegen de
andere bevestigt men de dwarshouten voor den vloer. Daarna bindt