Feuilletau de Bruyn_1920_SchoutenPadaido.pdf - Stichting Papua ...

- 76 -
met stalen punt. Ook uitheemsche pijlen, als de mansadwan (Mamberamo
en Kaipoeri), de boras en ikoisom (Japen en Waropen) worden
gebruikt. Men koopt ze van bevriende stammen of neemt ze van 't gevechtsterrein
mee.
Gewoonlijk heeft een boogschutter een 20 — 80 tal pijlen in een
bosje samengebonden bij zich.
De jachtpijlen hebben een schacht van ± 1 M. lengte en een breede
bamboepunt. Ook uitheemsche jachtpijlen zooals de preiman en de
mangaboe (Japen) treft men veelvuldig aan.
Vuurwapenen zullen waarschijnlijk wel op Biak in omloop zijn. Ik
zag of hoorde nooit iets van geweren. Waar echter een vrij druk handelsverkeer
bestaat tusschen deze eilanden en Japen, waar voor de vogeljacht
tal van geweren in 't bezit van de bevolking zijn, kan men erop
rekenen, dat wel enkele van die wapens hun weg naar Biak zullen
hebben gevonden.
Over,'t algemeen leeren de Biakkers verwonderlijk snel met jachtgeweren
omgaan en worden zij al spoedig zeer goede schutters. Voor
het bezit van jachtgeweren moet men een speciale vergunning 1 ) hebben;
verscheidene handelaren bezitten er een.
Eén maal werd een lilah aangetroffen, waarmede een raakprauw
was bewapend. Het was een koperen vuurmond van klein kaliber, die
met schroot werd geladen.
Parangs worden uitsluitend in het handgemeen gebruikt, meestal
als men zich niet meer van lansen kan bedienen. Gevechten, waarbij de
parangs dienst doen, komen bij de onderlinge oorlogen herhaaldelijk
voor. Ook tegen den troep deed men enkele malen een aanval met dat
wapen.
Schilden zijn voornamelijk op de N. kust van Biak en bij de
Arfakkers in gebruik. Zij zijn van een zachte houtsoort (adai, de
Albizzia Moluccana) vervaardigd. Het schild is ± 1.70 M. lang en ongeveer
0.60 M. breed. In het midden zijn twee halvemaanvormige gaten
aangebracht, waardoor men de vingers van de linkerhand steekt, terwijl
de duim terzijde op het schild wordt gezet. Daardoor wordt het
mogelijk het schild snel op zijde te draaien, teneinde met lans of parang
een steek of houw toe te kunnen brengen. Aan de voorzijde is deze greep
door een kegelvormig stuk hout beschermd. Ook is er een koord van
rood doek aan bevestigd, dat men om den elleboog draagt, waardoor
men in de gelegenheid is het schild even los te laten om te pijlen. Door
rotanbanden, die rondom het schild zijn gevlochten, wordt voorkomen,
dat het schild door een lansstoot of paranghouw zou splijten. Overigens
1 ). Zie Extra Bijvoegsel Javasche courant 12-7-1910 No. 55, de verordening van
den resident van Ternate dd. 27-2-1912 en de Staatsbladen 1909 Nos. 497
en 594, 1911 Nos. 409 en 473.