Feuilletau de Bruyn_1920_SchoutenPadaido.pdf - Stichting Papua ...

- 34 -
Onder de sor bevindt zich een baleh-baleh van rondhouten, waarop
men zich des nachts te slapen legt. Gewoonlijk hangen aan den ingangder
roem seram's jachttrofeeën als koppen van schildpadden, haaienvinnen,
vischstaarten enz. en vindt men evenals in de gewone woonhuizen,
tusschen de atap van het dak eenige planten gestoken die de
bewoners geluk moeten aanbrengen. "Waarschijnlijk werden vroeger in
die galerij aan het dak de door de bewoners op een raaktocht buitgemaakte
koppen opgehangen 1 ).
Aan de voorzijde van de roem seram is een nauwe ingang. De voorkamer
is evenals de voorwand der woonhuizen, vaak met beeldhouwwerk
versierd, waarbij dan gewoonlijk dieren zijn weergegeven. Vaak
zijn de roem seram's door een bruggetje met de woonhuizen verbonden.
Arfakhuizen. Bij de Arfakkers heeft meestal ieder gezin zijn eigen
woning, die in vorm sterk van die der Biakkers afwijkt (Plaat IV fig. 2).
Het huis staat zooals reeds vermeld, op ± 8 M. hooge palen, slechts aan
eene zijde zijn een of twee kamers, het overige deel van het huis wordt
door een zijgalerij in beslag genomen. De huizen staan in de ladang van
den bewoner. Gewoonlijk heeft deze echter twee tuinen, want voordat de
ladang waarin het woonhuis staat, geheel rijp is, begint hij reeds een
nieuw terrein schoon te maken en te beplanten. Is de oogst van de ladang
afgehaald, dan verhuist hij geheel naar de nieuwe plek, bouwt er een
nieuw huis, haalt de atap van het oude af en dekt daarmede het nieuwe
in. Zoo zwerft dus de her et in een bepaald gebied voortdurend rond en
keert zij telkens na verloop van ongeveer 6 jaren weer op haar oude
plaatsen terug.
Op de zijgalerij wordt het huisraad bewaard. Speren, schilden, pijlen
en bogen bewaart men op de voorgalerij.
De achtergalerij der huizen is smal en wordt gewoonlijk alleen als
privaat gebruikt. Vaak is op zijde van het huis ter zelfder hoogte als
de vloer een klein uitbouwtje, waar men de beenderenkistjes onder het
schuin afloopende dak bewaart.
De omwanding der huizen is hier van boombast. Zij behoeft dan ook
alleen beschutting te geven tegen pijlschoten, daar men niet zoo hoog
kan werpen met lansen.
Een enkele maal zijn er bij de Arfakkers der N. kust ook klapperboomen
nabij het huis aangeplant.
¹). Dr. D. W. Horst schrijft, dat nimmer door eenig reiziger in een roem seram
een schedel is aangetroffen. Zie: De Rum seram's op Nieuw Guinea of het
Hinduïsme in het Oosten van den Archipel. Leiden E. J. Brill 1893 blz.
194 (E. B.).