Feuilletau de Bruyn_1920_SchoutenPadaido.pdf - Stichting Papua ...

- 113 -
in de vlokjes haar, die zij terzijde van de ooren laten staan, want ook
de bloedverwanten scheren hun haar af 1 ). Sterft een vrouw dan wordt
het afgeschoren haar door haar broeder in zijn abop (doos van pandanbladeren)
bewaard. Na het scheren wordt het lijk met de armen over
de borst gekruist en opgetrokken knieën in een tjelopen genaaid en
vervolgens in een mat gedaan. Het wordt in liggende houding in het
graf gelegd; er naast legt men eenige tjelopens en meestal onder het
hoofd een jongen klapper. Bij de teraardebestelling moet men zorgvuldig
oppassen, dat de schaduw der dragers niet op het lichaam valt. De
plechtigheid heeft steeds bij eb plaats. Nadat het graf gesloten is,
stappen de keretleden er overheen en scheiden hiermede van hun
napirim.
Graven. Over het graf bouwt men een huisje (arpor), terwijl
men op het graf een stukgescheurden tjelopen legt met het huisraad en
de wapens, die de persoon tijdens zijn leven heeft gebruikt. (Zie Plaat
VII fig. 1). Het vaatwerk wordt gewoonlijk gebroken. Vaak treft men
een stuk geslagen prauwtje op een graf aan. Op Mokmer werden ook
de schedels van verslagen vijanden op het graf van den doode gelegd
en toen de goeroe's dit tegengingen, plaatste men een kleine galg van
bamboe boven het graf, waaraan men evenveel witte kakatoeveeren
hing, als de overledene personen bij zijn leven had gedood. Op de gravenvan
meergegoede personen worden één of twee witte vlaggetjes
geplaatst.
Naarmate de doode hooger in aanzien stond bij zijn keretgenooten,
treft men bij zijn graf meer voorwerpen van waarde aan. Niet zelden
ziet men bij het graf ook een lamp staan, die in den eersten tijd iederen
nacht wordt ontstoken. Bij graven van slaven vindt men alleen enkele
gepofte kladdiknollen.
Niet overal worden de lijken begraven. Op Sowek en Korrido
legt men ze op een stellage ergens tusschen de bako-bako neer, totdat
alle vleeschdeelen zijn vergaan.
Rouwkleeding. Een bijzondere rouwkleeding bestaat bij den Biakker
niet. Wel wordt de schaamlap van den overledene in reepen
gescheurd, die men vervolgens in elkander draait tot een koord, dat
1 ). Niet overal is dit het geval: bij vele stammen mogen de vrouwen het hoofdhaar
behouden. Te Inof wordt het hoofdhaar der vrouwen in een eigenaardigen wrong
bij elkander gebonden en heeft men vermoedelijk met een imitatie van het
haaroffer te maken. (Zie Plaat VII fig. 4.). Op deze afbeelding ziet men ook
de hangers, die men in het hoofdhaar vlecht en die bestaan uit stukken van den
t j i d a k o en sieraden van den overledene. Een deel van het haar laat men altijd
staan; zou men alles afscheren, dan zou men gedoemd zijn te sterven. Een
eigenaardig imitatiehaaroffer komt op de Padaido-eilanden voor. Hier bedekt
men het heele hoofd met een lap rood goed.