Feuilletau de Bruyn_1920_SchoutenPadaido.pdf - Stichting Papua ...

- 28 -
De jongelingen verblijven 's nachts in de roem seram's (Zie § 3 en
afd. C).
De Biakker heeft een innigen afkeer van regen en denkt er niet
aan bij regenachtig weer zijn woning te verlaten. Men zit dan in de
binnengalerij en brengt den tijd door met het vervaardigen van snijwerk,
repareeren van vischnetten enz. Houdt het regenweer een paar dagen
aan, dan gaat men tenslotte toch naar de ladangs, doch eerst als de
honger ertoe dwingt.
§ 3. HUISVESTING.
Kampongs. Z. en W. kusten.
De dorpen op de Z. en W. kusten van Biak liggen allen op het
strandrif. In ieder huis wonen slechts menschen van één keret 1 ); wordt
één woning te klein om de geheele keret te bevatten, dan zet men eene
tweede huis er vlak naast, gewoonlijk zoo dicht bij elkaar, dat men van
de eene woning in de andere kan overstappen.
De huizen van verschillende kerets in een dorp liggen meestal op
eenigen afstand van elkaar, zoodat de kerets als het ware wijken in
het dorp vormen. De afstand daartusschen is soms vrij groot, vooral als
er een min of meer gespannen verhouding bestaat. Het is toch in het
geheel geen zeldzaamheid, dat kerets uit één kampong met elkander in
oorlog zijn.
Achter de meeste kampongs is op het strand een plaats waar de
dorpelingen 's avonds bij elkaar komen zitten. Meestal wordt nabij de
brug, die naar de huizen voert, een waringinboom geplant. Ook vindt
men daar steeds de graven en abai's 2 ) en de klapperaanplantingen.
In vele dorpen valt dadelijk de roem seram (jongelingshuis), door
de bevolking zelf jaberdares genoemd, op. Dit huis toch staat met zijn
lengteas in O. W. richting, dus op de Z. kust loodrecht op die waarin
de woonhuizen zijn gebouwd. Ook heeft het gebouw een anderen vorm.
Over het algemeen heeft het in zee bouwen groote voordeelen om
redenen van hygiënischen aard. Daar waar de huizen op den wal staan,
doen de bewoners hunne behoeften in de onmiddellijke nabijheid op
het strand (op de Noordkust) of wel door de reten van den vloer op den
grond (bij de Arfakkers). Deze laatste gewoonte bestaat evenzeer bij
de bewoners der in zee gebouwde huizen, doch zij geeft hier geen aanleiding
tot de zeer onaangename lucht, die meestal in de nabijheid van
op den wal gebouwde kampongs heerscht.
Kampongs. N. kust. De zware branding op de meeste plaatsen van
de N. kust maakt het onmogelijk de huizen op het strandrif te bouwen.
¹). Zie Hoofdstuk II B § 2.
2 ). Beenderenkistjes, zie Hoofdstuk II C § 5.