Gewenst docenthandelen in het voortgezet onderwijs ...

More documents

Recommendations

Info

1 Inleiding Veel scholen voor voortgezet onderwijs zijn bezig een vernieuwend onderwijsconcept te realiseren dat meer of minder afwijkt van het traditionele klassikale en vakgerichte onderwijs. Zij doen dit in antwoord op problemen die zich bij handhaving van de traditionele aanpak in deze tijd voordoen. Van docenten die werkzaam zijn op deze scholen worden in dit kader meer verschillende vaardigheden gevraagd dan welke kenmerkend zijn voor het traditionele repertoire. De schoolleiding van deze scholen ziet zich geplaatst voor de uitdaging om gemaakte keuzes helder te beschrijven en te beargumenteren en deze in de school te bevorderen en evalueren, en naar buiten toe te verantwoorden. Op basis van eerder onderzoek naar het pedagogisch-didactisch handelen van docenten op een aantal scholen met een vernieuwd onderwijsconcept, is door de schoolleiders en onderzoekers vastgesteld dat het handelen van de docenten en de onderwijsconcepten van de scholen niet altijd duidelijk op elkaar aansluiten. Ook blijken beide niet duidelijk aan te sluiten bij wetenschappelijke inzichten over onderwijs en de vormgeving van leerprocessen die bijdragen aan de motivatie en het leren van leerlingen (Sol & Stokking, 2008). Hierdoor is bij een aantal schoolleiders de wens ontstaan verder onderzoek te laten doen. Dit onderzoek moet meer inzicht geven in het docenthandelen dat door schoolleiding, teamleiders, docenten, leerlingen en externe stakeholders wordt gewenst en de visies, opvattingen en verwachtingen die daaraan ten grondslag liggen. Daarnaast willen de schoolleiders een systematische vergelijking laten maken tussen dit gewenste docenthandelen en de tot nu toe uitgewerkte onderwijsconcepten op de scholen. Ook is er behoefte aan kritische toetsing van visies en opvattingen, gewenst docenthandelen en onderwijsconcepten aan relevante wetenschappelijke kennis. Men vroeg zich daarnaast ook af op welke manier deze uitkomsten zich verhouden tot het landelijke onderwijsbeleid (waaronder adviezen van commissies en raden, wetgeving en inspectiekaders), welke overeenkomstige of verschillende perspectieven daarin zichtbaar worden en welke aanwijzingen hieruit volgen voor rollen, taken en bekwaamheden van docenten. Op basis van de resultaten van dit onderzoek willen de schoolleiders het onderwijs op hun scholen en de vernieuwing daarvan verder vormgeven en tot een betere afstemming komen tussen de onderwijsconcepten en de keuzes voor bepaald gewenst docenthandelen. 9
De volgende onderzoeksvragen staan in dit onderzoek centraal: 1) Welk profiel van pedagogisch-didactisch handelen van docenten wordt op deze scholen met een vernieuwend onderwijsconcept wenselijk geacht door de schoolleiding, teamleiders, docenten en leerlingen? Welke visies, opvattingen en verwachtingen van betrokkenen liggen daaraan ten grondslag? 2) In hoeverre passen dit profiel en de achterliggende visies, opvattingen en verwachtingen (zie vraag 1) bij het onderwijsconcept op deze scholen? In hoeverre past een en ander bij de visies, opvattingen en verwachtingen van stakeholders buiten de school? 3) In hoeverre past het voorgaande bij landelijk beleid ten aanzien van vernieuwing van het voortgezet onderwijs en het op basis daarvan gewenste docenthandelen? 4) In hoeverre passen het profiel van gewenst docenthandelen (vraag 1), het huidige onderwijsconcept en de genoemde visies, opvattingen en verwachtingen (vraag 2), en het landelijke beleid (vraag 3) bij wetenschappelijke kennis over kenmerken van onderwijs en de vormgeving van leerprocessen die bijdragen aan de motivatie en het leren van de leerlingen? 5) Hoe kunnen schoolleiders, teamleiders en docenten de antwoorden op de voorgaande vragen benutten bij de verdere vormgeving van het onderwijs op hun school? Hoe kunnen zij de aanwezige visies en opvattingen, onderwijsconcepten, beleidsdocumenten en wetenschappelijke kennis op elkaar afstemmen en hun keuzes beargumenteren, evalueren en verantwoorden? Om deze vragen te kunnen beantwoorden is vanuit vier verschillende invalshoeken of bronnen getracht zicht te krijgen op dat wat docenten zouden moeten doen en welke fundering daaraan ten grondslag ligt, namelijk: - wetenschappelijk literatuur (zie hoofdstuk 3) - beleidsdocumenten (zie hoofdstuk 4) - onderwijsconcepten van vier deelnemende scholen (zie hoofdstuk 5) - keuzes van schoolleiders, teamleiders, docenten en leerlingen (zie hoofdstuk 6). In hoofdstuk 7 wordt ingegaan op achterliggende motieven en argumenten bij de gemaakte keuzes, van schoolleiders, teamleiders, docenten en stakeholders. In hoofdstuk 8 worden de uitkomsten samengevat en wordt een aantal conclusies geformuleerd. Het hoofdstuk wordt afgesloten met een aantal aanbevelingen. 10
Page 1 and 2: KO RT L O P E N D O N D E RW I J S
Page 3 and 4: CIP-GEGEVENS KONINKLIJKE BIBLIOTHEE
Page 5 and 6: Literatuur 87 Bijlage 1: Keuze van
Page 7 and 8: Scholengemeenschap Huizermaat te Hu
Page 9: Uit het onderzoek blijkt dat binnen
Page 13 and 14: De schoolleiders van de deelnemende
Page 15 and 16: het vooral om het pedagogisch-didac
Page 17 and 18: Greeno e.a. stellen dat een leeromg
Page 19 and 20: ten en kunnen uitvoeren, en moeten
Page 21 and 22: vooral casebeschrijvingen en concep
Page 23 and 24: vaak “vaardigheden” genoemd. Ge
Page 25 and 26: dering niet aandurven (omdat ze den
Page 27 and 28: tie met anderen en steeds meer op e
Page 29 and 30: - door de docent te vervullen rolle
Page 31 and 32: (want gegronde kennis ontwikkelen d
Page 33 and 34: Zoals hiervoor werd aangegeven, han
Page 35 and 36: Tabel 1: Aanwijzingen voor algemeen
Page 37 and 38: 4.7 Samenvatting In beleidsgerichte
Page 39 and 40: Tabel 2: Overzicht van aanwijzingen
Page 41 and 42: Tabel 4: Overzicht van aanwijzingen
Page 43 and 44: 5.2 Samenvatting Bij de beschrijvin
Page 45 and 46: het hanteren van gelijke normen (sc
Page 47 and 48: Tabel 7: Percentages waarmee voor e
Page 49 and 50: Tabel 9: Percentages waarmee de tak
Page 51 and 52: 6.2 Samenvatting De respondenten he
Page 53 and 54: a. Sluit aan bij een centraal uitga
Page 55 and 56: De achterliggende gronden waarop de
Page 57 and 58: Per keuze werd ook gevraagd naar de
Page 59 and 60: 7.2.2 Interpretaties op twee dimens
Page 61 and 62:
De figuren 1 en 2 bevatten de resul
Page 63 and 64:
Figuur 3: Weergave van 7 taken op t
Page 65 and 66:
De taken 8 (leerlingen vaardigheden
Page 67 and 68:
Figuur 5: Weergave van 8 taken op t
Page 69 and 70:
Bij het vergelijken van clusters va
Page 71 and 72:
Omdat het niet haalbaar leek vanweg
Page 73 and 74:
Tabel 13: Meest gekozen taken binne
Page 75 and 76:
De verschillen tussen stakeholders
Page 77 and 78:
Uit tabel 16 blijkt dat op alle sch
Page 79 and 80:
De verschillen tussen de schoolleid
Page 81 and 82:
Aanwijzingen per bron Uit de wetens
Page 83 and 84:
De schoolleiders, teamleiders en do
Page 85 and 86:
school verwezen, verschilde aanzien
Page 87 and 88:
- De onderwijsconcepten lijken zich
Page 89 and 90:
Doyle, W. (1986). Classroom organiz
Page 91 and 92:
Oostdam, R., Peetsma, T., & Blok, H
Page 94:
Bijlage 1: Keuze van belangrijke do
Page 97 and 98:
Zijn de docenten op uw school voldo
Page 99 and 100:
In welke mate wordt het onderwijsco
Page 101 and 102:
Stel jullie moeten de kwaliteit van
Page 104:
Bijlage 6: Paarsgewijze vergelijkin
Page 107 and 108:
Keuzepaar 12 - Inspelen op verschil
Page 109:
Gewenst docenthandelen in het voort
show all

Gewenst docenthandelen in het voortgezet onderwijs ...

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?