Gewenst docenthandelen in het voortgezet onderwijs ...

De figuren 1 en 2 bevatten de resultaten over zeven taken bij de stakeholders en bij
de schoolleiders, teamleiders en docenten. Beide figuren lijken vrij sterk op elkaar.
Kennelijk variëren de populariteiten van de zeven geselecteerde taken bij de stakeholders
ongeveer op dezelfde wijze als bij de schoolleiders, teamleiders en docenten,
waardoor de taken in beide grafieken ongeveer dezelfde posities op beide dimensies
innemen. Dit is een aanwijzing dat de referentiekaders van beide groepen in behoorlijke
mate overeenkomen.
Op de eerste dimensie (horizontale as) zien we aan de linkerkant de taken 15 (leerlingen
ondersteunen bij het sturen van hun leerproces) en 17 (geven van feedback
aan leerlingen), in het midden de taken 3 (geven van les, uitleg en instructie) en 8
(leerlingen vaardigheden aanleren) en rechts taak 9 (inspelen op verschillen tussen
leerlingen).
Op de tweede dimensie (verticale as) zien we onderin taak 11 (leerlingen laten samenwerken
en hen daarbij ondersteunen); daarboven opnieuw de taken 3 (geven van
les, uitleg en instructie) en 8 (leerlingen vaardigheden aanleren) en bovenin taak 2
(bijdragen aan de persoonlijke vorming van leerlingen).
De taken 3 en 8 blijken op beide dimensies op een middenpositie te liggen, dus min
of meer neutraal ten opzichte van de uitersten. Deze taken behoren tot de traditionele
basistaken van een docent.
Vanuit het midden geredeneerd ligt op de verticale dimensie de keuze en aandacht
voor taak 2 (bijdragen aan persoonlijke ontwikkeling) als uiterste aan de ene kant en
de keuze en aandacht voor taak 11 (leerlingen laten samenwerken en hen daarbij
ondersteunen) aan de andere kant. Daarmee lijkt het alsof men vanuit de basistaken
aan de ene kant zich meer kan richten op het bijdragen aan de persoonlijke vorming
van een leerling of aan de andere kant meer aandacht kan hebben voor de sociale
vorming (het samenwerken). Gezien de vrij grote afstand tussen deze taken op de
verticale as lijken deze taken voor de respondenten nogal verschillende, om niet te
zeggen enigszins tegenover elkaar liggende keuzes te vertegenwoordigen. De verticale
as lijkt inhoudelijk te kunnen worden getypeerd als een vormingsdimensie,
waarop de docent zich vanuit zijn basistaken min of meer kan richten op enerzijds
bijdragen aan de persoonlijke vorming van leerlingen of anderzijds het samenwerken
tussen leerlingen.
Op de eerste dimensie (horizontale as) zien we aan de linkerkant de taken 15 (leerlingen
ondersteunen bij het leren sturen van hun leerproces) en 17 (geven van feedback).
Deze taken hebben beide betrekking op het begeleiden van het cognitieve
leerproces bij leerlingen. In het midden van de dimensie zien we opnieuw de taken 3
en 8 en aan de rechterkant zien we taak 9 (inspelen op verschillen tussen leerlingen).
Kennelijk is het zo in de gedachtegang van de respondenten, dat het begeleiden van
60