Gewenst docenthandelen in het voortgezet onderwijs ...

5.2 Samenvatting
Bij de beschrijving van de aanwijzingen voor gewenst docenthandelen in de tabellen
op de vorige pagina’s is een indeling in rubrieken gehanteerd. Per school zijn per
rubriek de in de onderwijsconcepten aangetroffen en aanvullend in de interviews
verkregen aanwijzingen genoteerd. We vatten hier de resultaten samen en vergelijken
deze tussen de vier scholen. Daarbij worden per rubriek de overeenkomsten en
verschillen kort getypeerd.
Zorgen voor een goed leerklimaat en bijdragen aan persoonlijke vorming
- in de leeromgeving die op de scholen wordt nagestreefd, staan aspecten centraal
die te maken hebben met veiligheid, orde en het aanbieden van structuur en met het
hanteren van duidelijke regels en grenzen.
- op alle vier scholen vindt men het belangrijk leerlingen vertrouwen te geven en op
drie van de vier scholen wordt het aangaan en opbouwen van een relatie benadrukt.
Men streeft ernaar leerlingen gelijkwaardig te behandelen, met daarbij soms nog
expliciet een nadruk op openheid, wederzijds respect en elkaar serieus nemen.
- op twee scholen wordt een aantal gewenste persoonskenmerken van medewerkers
benoemd: open, flexibel, maar ook betrouwbaar, duidelijk en streng.
- de scholen benoemen verschillende pedagogische doelen: stimuleren van zelfstandigheid
en eigen verantwoordelijkheid (meer in het algemeen (2x) of toegespitst op
het leren (2x)); stimuleren van eigen initiatief (2x); leren omgaan met vrijheid en
grenzen (2x) en de nadruk leggen op het bijbrengen van normen en waarden (3x),
gemeenschapszin (2x) en leren als sociaal proces (1x).
- op drie scholen benadrukt men het oog hebben voor de eigenheid van leerlingen.
Het aanbod in het curriculum
- op drie scholen gaat het specifiek om het aanbieden van herkenbare, contextrijke
leerstof die in samenhang en in doorlopende leerlijnen wordt aangeboden. Tevens
worden vakoverstijgende vaardigheden aangeboden (3x). Bij school A gaat het
vooral om het aanbieden van extra opdrachten.
Instructie geven, werkvormen en opdrachten aanbieden
- wensen op dit vlak betreffen activerende, inspirerende instructie, waarbij de docent
op meer manieren kan uitleggen (2x), herkenbare voorbeelden kan aandragen (1x)
en een goed overzicht heeft over de leerstof en de leerlijn (2x).
- variatie wordt belangrijk gevonden, tot uitdrukking komend in het aanbieden van
verschillende werkvormen (2x) en gevarieerde didactiek (1x).
42