Gewenst docenthandelen in het voortgezet onderwijs ...

4 Gewenst handelen volgens landelijk beleid
4.1 Inleiding
De vraag welk handelen van docenten gewenst is, is behalve in de wetenschappelijke
literatuur (zie hoofdstuk 3) ook al enige tijd actueel in het landelijke onderwijsbeleid.
Vanaf de eerste helft van de jaren ’90 wordt in beleidsgerichte onderzoeken,
adviezen van commissies en raden, wetgeving en inspectiekaders aandacht besteed
aan rollen, taken en bekwaamheden van docenten.
De laatste jaren wordt hierbij regelmatig gepleit voor “evidence-based” onderwijs.
Dit betekent echter niet dat het handelen van docenten helemaal zou kunnen worden
gebaseerd op resultaten van onderzoek. Het gaat vooral om het repertoire waarover
docenten zouden moeten beschikken, zodat zij, werkend in een bepaalde context,
van dag tot dag weloverwogen keuzes kunnen maken.
Die context waarin docenten werken, is al een aantal jaren in beweging. Er zijn ontwikkelingen
gaande, in de samenleving, onder de jeugd, en dus ook in scholen, die
maken dat docenten worden geconfronteerd met meer en andere verwachtingen,
vereisten en mogelijkheden. Om daaraan tegemoet te komen, werken schoolleiders
en docenten aan innovaties. Deze innovaties worden gestimuleerd en gevolgd vanuit
het ministerie van OC&W en de Inspectie van het onderwijs.
In dit hoofdstuk vatten we samen welke aanwijzingen voor gewenst docenthandelen
uit deze bronnen naar voren komen. In rapporten, nota’s, adviezen en beleidskaders
wordt daarover geschreven vanuit verschillende invalshoeken en concepten. We
beginnen daarom met een korte schets van de uiteenlopende manieren waarop docenthandelen
kan worden benoemd en geordend.
4.2 Docenthandelen in kaart
In het vorige hoofdstuk bleek al dat het handelen van docenten op heel verschillende
manieren kan worden benoemd en beschreven. Ook in bekende handboeken is dit
het geval (zie bijv. Verloop en Lowyck, 2003; Driscoll, 2005; Woolfolk et al.,
2008). Het gebeurt in termen van:
27