Gewenst docenthandelen in het voortgezet onderwijs ...

a. Sluit aan bij een centraal uitgangspunt van de respondent zelf (thema, inhoudelijk
idee, persoonlijke theorie, opvattingen), bijvoorbeeld:
- Deze taken maken deel uit van het leerproces; ze zijn allemaal actiegericht
- Je hebt als expert de rol van kennisloket
- Hierbij staat de zelfsturing centraal
- Hiermee leren leerlingen veel
- Leren ontstaat als er meer gebeurt dan kennisoverdracht van A naar B. Er moet
worden gewerkt d.m.v. denkvragen, samenwerken, complexe opdrachten etc.
- Het accent ligt voor mij op de coachende rol van de docent
- Hiermee worden leerlingen uitgedaagd
b. Verwijst naar het onderwijsconcept van de school.
De redenen waarom een goede docent deze dingen moet doen
In antwoord op de vraag waarom een goede docent deze dingen moet doen, geven de
respondenten diverse typen antwoorden. Deze kunnen worden onderverdeeld in de
volgende categorieën:
- Om voorwaarden voor leren te creëren (je zorgt voor een veilige omgeving, je
bent duidelijk in wat je verwacht; dit motiveert leerlingen; om het leerrendement
te maximaliseren; leerlingen hebben een “leermeester” nodig die het eerst voordoet)
(23x)
- Om specifieke leerdoelen te stimuleren (naast kennis ook vaardigheden aanbieden;
leerstof aanbieden, maar ook aandacht voor bredere ontwikkeling) (13x)
- Om bij leerlingen activiteit en zelfsturing te bevorderen (de leerling moet in
beweging komen; je maakt leerlingen eigenaar van hun leerproces) (2x)
- Om resultaten te bereiken op de langere termijn (om leerlingen optimaal te laten
deelnemen aan de maatschappij, om kansen te creëren voor de toekomst, om
een attitude te ontwikkelen voor de rest van het leven) (8x)
- Om in te kunnen spelen op verschillen (aansluiten bij voorkennis, bij verschillende
typen leerlingen) (2x)
- Om tegemoet te komen aan de visie van de school (3x)
- Om recht te doen aan het eigen functioneren, de eigen professionaliteit (dat is
vakmanschap; deze taken behoren tot de essentie van leraarschap) (3x)
De gronden waarop de uitspraken worden gebaseerd
Bij de argumentatie voor de gemaakte keuzes noemt men vaak de eigen ervaring
(32x). Ook worden als argumenten genoemd: gesprekken met andere betrokkenen
(bijvoorbeeld intervisie en feedback, 11x) en bepaalde uitgangspunten of theorieën
en vakliteratuur (10x). Het schoolconcept en de eindexamennormen worden slechts
door een enkeling genoemd als argument voor de gemaakte keuzes.
52