matemat‹k-ıı

158 7 Şifreleme Kuramına GirişG i r i şArkadaşlar, bugün önceki derste öğrendiğimiz asal sayılar vemodüler aritmetik konularının iletişim güvenliği ile ilgili uygulamalarındanbahsedeceğiz.Herhalde şifrelemeyi kastediyorsunuz?Evet. Bugün bu kavramların bir uygulaması olan şifrelemehakkında temel bilgileri öğreneceğiz. “Matematik ne işe yarar?”diye soranlar da matematiğin ne işe yarayabileceğini bir daha görmüşolacaklar.Umarım bu konu bizi fazla zorlamaz.Şifreleme problemlerinde kullanılan matematiksel yöntemlerinbütününe kriptografi denir ki “gizli, saklı yazım” anlamınagelir. Kriptanaliz ise şifrelenmiş metinden doğru metni bulma yöntemleridir.Bu iki bilim dalına birlikte kriptoloji denir ve gizli bilim anlamınıtaşımaktadır. 1970’lere kadar bu bilim gerçekten halktan gizli tutulan,devletin çeşitli birimleri arasında gizli haberleşmeyi sağlayan bir teknikti.Günümüzde teknolojinin günlük yaşantımıza daha fazla girmesiylegüvenlik konuları herkes için çok önem kazanmıştır.Kullandığımız kredi ve bankomat kartları, cep telefonları, internetvs. ile ilgili bilgilerin çeşitli yollarla ele geçirilebilme ihtimali vardır. Bunedenle bu bilgilerin şifrelenmesi gerekir, yani gerçek bilgiler yerine bubilgilerin değiştirilmiş formatını kullanmaya, tutmaya ve göndermeyeihtiyaç vardır. Kısacası, gizli haberleşme, kimlik kanıtlama ve elektronikimza gibi alanlarda şifreleme kullanılmaktadır.Kriptografinin tarihi ve günümüzdeki kullanım alanlarından dersimizinsonuna doğru bahsedeceğiz.Şimdi isterseniz basit bir örnekle başlayalım. Diyelim ki “ANADOLU”kelimesini bir yolla şifreleyip göndermek istiyorsunuz. Öneriniz var mı?