Godište 35 supplement 2 - Institut za reumatologiju

Balneoterapija osteoporoze
Balneofizikalna terapija zauzima značajno mesto i u lečenju i prevenciji osteoporoze. Posebno je
značajan njen udeo u terapiji komplikacija osteoporoze - vertebralnih i fraktura kuka.
S obzirom na pozitivan efekat fizičke aktivnosti na koštanu masu, edukacija bolesnika u banjskim
uslovima (primena adekvatnih vežbi i higijensko-dijetetskog režima) ima značajnog udela u prevenciji
osteoporoze. Od vežbi posebno treba insistirati na jačanju abdominalne i ledjne muskulature, sa jačanjem
takozvanog "mišićnog midera". U dijeti treba obezbediti adekvatan unos kalcijuma (od 1 - 1. 5 g dnevno
kod žena u menopauzi). Pacijenta tokom boravka u banjskoj sredini treba motivisati na što duže šetnje i
boravak na suncu (zbog uticaja na metabolizam vitamina D). U ovim uslovima i organizovano bavljenje
sportskim aktivnostima bez izraženih primese kompeticije i bez naglih, savijajućih pokreta, takodje ima
značaja.
U fazi izražene osteoporoze sa naglašenom torakalnom kifozom, primenom vežbi se pokušava
korekcija deformiteta i jačanjem mišića prevencija fraktura.
Kod pojave komplikacija osteoporoze, odnosno akutne vertebralne frakture, neophodno je
mirovanje uz primenu analgetika prvih 7 - 14 dana. Nakon toga povoljan efekat od balneoterapijskih
procedura može imati primena peloida na deo kičmenog stuba na kome se desila fraktura (vlažna toplota
temperature oko 40 o C). Primena peloida dovodi do popuštanja antalgičnog spazma paravertebralne
muskulature regiona sa kompresivnom frakturom, a ima i analgetsko dejstvo. U drugoj fazi koja počinje
oko druge nedelje i traje oko 3 nedelje, počinje se sa postepenom mobilizacijom, što je ranije moguće. I
ovu fazu lečenja je mnogo lakše i efikasnije sprovesti u specijalizovanim, rehabilitacionim centrima.
Započinje se sa asistiranim hodom uz eventualno nošenje midera za torakalnu hiperekstenziju. Kada su
bolovi dovoljno smanjeni započinje se sa terapeutskim vežbama jačanja ledjne muskulature, prvo u
Hubbard kadi, a zatim i na suvom. Svi autori se slažu da je plivanje u ovoj fazi odlična rehabilitaciona
procedura, zbog olakšanih pokreta u vodi, kao i zbog rasterećenja kičmenog stuba. Sa povlačenjem
bolova i restitucijom pokretljivosti, pacijentu treba savetovati da obavezno nastavi sa fizičkom aktivnošću
i naučenim vežbama i po završenom tretmanu balneofizikalnim procedurama.
LITERATURA
1. Bellometti S, Poletto M, Gregotti C, Richelmi P, Berte F. P. d'Abano Scientific Research Centre,
Via P. d'Abano 11, 35031 Abano T., PD, Italy. Mud bath therapy influences nitric oxide,
myeloperoxidase and glutathione peroxidase serum levels in arthritic patients. Int J Clin
Pharmacol Res 2000;20(3-4):69-80 Related Articles, Books, LinkOut
2. Bellometti S, Galzigna L, Richelmi P, Gregotti C, Berte F. Both serum receptors of tumor necrosis
factor are influenced by mud pack treatment in osteoarthrotic patients. Int J Tissue React
2002;24(2):57-64 (ISSN: 0250-0868)
3. Blazickova S; Rovensky J; Koska J; Vigas M: Effect of hyperthermic water bath on parameters of
cellular immunity. Int J Clin Pharmacol Res 2000;20(1-2):41-6 (ISSN: 0251-1649)
4. Carfis P G, Danilov N O., Kompleksnoe lečenie revmatizma i boleznej sustavov na kurortov,
Medicina, Moskva, 1975.
5. Constant F, Guillemin F, Collin JF, Boulange M. School of Public Health, Institute of Hydrology,
University Henri Poincare, Faculty of Medicine, Nancy, France. Use of spa therapy to improve the
quality of life of chronic low back pain patients. Med Care 1998 Sep;36(9):1309-14 Related
Articles, Books, LinkOut Comment in: Med Care. 1998 Sep;36(9):1303-5
6. Kucharski K., Kucharski J., Slivinska J.: Three decades of invetigation into therapeuttic effects of
balneotherapy in Busko-Zdroj, Health resort medicine in 2nd Millennium, I.S.M.H. Verlag, Matz
2004; 127-134, ISBN 3-934043-05-4
7. Mihajlović D, Balneoterapija reumatskih bolesnika, Balneoklimatologija 2, 57-64, 1977.