Godište 35 supplement 2 - Institut za reumatologiju
Godište 35 supplement 2 - Institut za reumatologiju
Godište 35 supplement 2 - Institut za reumatologiju
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
P 01.<br />
<strong>Institut</strong> <strong>za</strong> <strong>reumatologiju</strong>-Beograd<br />
SISTEMSKI ERITEMSKI LUPUS I TRUDNOĆA<br />
RADMILA PETROVIĆ<br />
KRATAK SADRŽAJ: Trudnoća kod bolesnica sa sistemskim eritemskim lupusom nosi rizik od brojnih<br />
komplikacija koje mogu da pogode zdravlje trudnice-majke, ishod trudnoće i zdravlje novorođenčeta.<br />
Podaci o uticaju trudnoće na tok sistemskog lupusa su kontroverzni, ali je nedvosmisleno utvrđeno da<br />
neaktivna bolest pre <strong>za</strong>čeća nosi znatno manji rizik od ozbiljnih pogoršanja u toku graviditeta, koje<br />
najčešće nastaju u II i III trimestru ili posle porođaja. S druge strane, kod trudnica koje boluju od<br />
sistemskog eritemskog lupusa postoji veći rizik od opstetričkih komplikacija koje obuhvataju neželjeni<br />
gubitak ploda, prevremeni porođaj, preeklampsiju i intrauterini <strong>za</strong>stoj rasta ploda, dok sindromi<br />
neonatalnog lupusa mogu da pogode fetus ili novorođenče. Neka klinička i imunoserološka obeležja<br />
sistemskog lupusa imaju prediktivni značaj <strong>za</strong> pojavu komplikacija u trudnoći. Jasno je doka<strong>za</strong>na<br />
pove<strong>za</strong>nost maternalnih anti-Ro (SSA-A) antitela i kongenitalnog srčanog bloka i drugih manifestacija<br />
neonatalnog lupusa. Antifosfolipidna antitela i sekundarni antifosfolipidni sindrom trudnice u najvećoj<br />
meri ugrožavaju ishod trudnoće, ali aktivan lupus i nefritis su, takođe, značajni faktori rizika <strong>za</strong> gubitak<br />
ploda, preeklampsiju i prevremeni porođaj. Dobra kontrola bolesti pre trudnoće, timsko praćenje<br />
akušera i reumatologa tokom graviditeta i poštovanje preporuka <strong>za</strong> lečenje opstetričkog antifosfolipidnog<br />
sindroma ili kongenitalnog srčanog bloka povećavaju šansu <strong>za</strong> povoljan ishod trudnoće kod žena sa<br />
sistemskim eritemskim lupusom.<br />
Ključne reči: sistemski eritemski lupus, ishod trudnoće, antifosfolipidni sindrom, neonatalni lupus<br />
Sistemski eritemski lupus je multisistemska autoimunska bolest koja pogađa pretežno mlađe žene,<br />
u dobu kada formiraju porodicu i žele potomstvo. Stoga je poznavanje kompleksnih interakcija<br />
sistemskog eritemskog lupusa (SEL) i graviditeta veoma važno <strong>za</strong> pravilno usmeravanje bolesnica sa SEL<br />
kada da planiraju trudnoću, kao i <strong>za</strong> adekvatno praćenje trudnoće i lečenje kako osnovne bolesti, tako i<br />
mogućih opstetričkih komplikacija.<br />
Tok sistemskog lupusa u trudnoći<br />
Uticaj trudnoće na tok SEL ispitivan je u brojnim studijama s kontroverznim nalazima o<br />
učestalosti pogoršanja koja su <strong>za</strong>beležena kod 13-63% trudnoća (1). Novije studije, međutim,<br />
nedvosmisleno pokazuju da smirena bolest pre <strong>za</strong>čeća nosi znatno manji rizik od teških pogoršanja u toku<br />
graviditeta u odnosu na aktivni lupus. Pogoršanje bolesti se najčešće javlja u II tromesečju ili posle<br />
porođaja, a najčešće se ispoljava kožnim i zglobnim tegobama, a samo manji broj bolesnica (10-20%) ima<br />
ozbiljne manifestacije, npr. nefritis, psihozu ili tešku trombocitopeniju. Pritom se trudnoća mora prekinuti<br />
zbog lupusne aktivnosti kod izrazito malog broja bolesnica. Ilustrativna je kontrolisana studija Georgioua<br />
i sar.(2) u kojoj je upoređen ishod 59 trudnoća kod 47 trudnica koje boluju od SEL s ishodom 59 trudnoća<br />
57 zdravih trudnica. Sistemski lupus je bio u remisiji pre trudnoće kod 46 bolesnica, a do eg<strong>za</strong>cerbacije<br />
bolesti je došlo kod 8 (13.5%) trudnica sa SEL, pri čemu je nefritis <strong>za</strong>pažen kod 3 bolesnice tokom<br />
graviditeta i kod 3 bolesnice posle porođaja. Učestalost spontanih pobačaja i gubitka ploda bila je visoko<br />
značajno veća nego kod zdravih trudnica. U skorašnjoj studiji Cortes-Hernandes i sar.(3) pogoršanje<br />
bolesti se javilo kod 33% od 103 trudnoće koje su praćene prospektivno u vremenskom periodu od
Change language