Î ÎÎÎÎ ÎΣΤÎÎÎÎ Î ÎΤΡΩΠ- Nemertes
Î ÎÎÎÎ ÎΣΤÎÎÎÎ Î ÎΤΡΩΠ- Nemertes
Î ÎÎÎÎ ÎΣΤÎÎÎÎ Î ÎΤΡΩΠ- Nemertes
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
σχήματος των φωτεινών προβολών από εκτεταμένες πηγές. Το έργα των Da Vinci,<br />
Gardano και Della Porta, παρά τις εκτεταμένες αναφορές τους στο πείραμα του<br />
σκοτεινού θαλάμου, ελάχιστα συνεισέφεραν στη διατύπωση μιας ολοκληρωμένης<br />
θεωρίας. Επί πλέον, το έργο του Maurolico έγινε γνωστό 50 περίπου χρόνια μετά τον<br />
θάνατό του. Στην αρχή της επιστημονικής επανάστασης του 17 ου αιώνα, ο Kepler<br />
ουσιαστικά ξεκινούσε από εκεί που σταμάτησαν οι Bacon, Pecham και Witelo.<br />
4.6. Τα ιστορικά μοντέλα ερμηνείας μέχρι τον 17 ο αιώνα<br />
Η συγκέντρωση και ομαδοποίηση των διατυπωθέντων μέχρι τον 17 ο αιώνα<br />
εξηγητικών σχημάτων (και των αντίστοιχων θεωρητικών μορφωμάτων προέλευσής<br />
τους) σχετικά με το πρόβλημα των φωτεινών προβολών από οπές, αναδεικνύει τα<br />
ακόλουθα εναλλακτικά μοντέλα ερμηνείας:<br />
• Το φως εκδηλώνει ενεργητικές ιδιότητες στην πορεία διάδοσής του μέσω<br />
αδιαφανών σωμάτων που φέρουν οπές. Η μεταφυσικής προέλευσης απόδοση της<br />
κυκλικότητας της προβολής ως συνέπεια μιας ενδογενούς φυσικής τάσης του<br />
φωτός προς το σφαιρικό σχήμα, κυριαρχεί στην επιστημονική σκέψη του 13 ου<br />
αιώνα (Grosseteste, Bacon, Pecham) και επηρεάζει σε ένα βαθμό και τους<br />
επιστήμονες του επόμενου αιώνα.<br />
• Τα φυσικά εμπόδια τα οποία παρεμβαίνουν στη διάδοση της φωτεινής<br />
ακτινοβολίας εκδηλώνουν ενεργητικές ιδιότητες στη διαμόρφωση των σχημάτων<br />
των φωτεινών προβολών (επομένως και των σκιών) πίσω από αυτά. Την ιδιότητα<br />
αυτή των σωμάτων αναγνωρίζει ο Witelo ως απαραίτητη συνιστώσα στην τελική<br />
διαμόρφωση του κυκλικού σχήματος της ηλιακής προβολής από τετράγωνη οπή.<br />
• Η αρχή της ευθύγραμμης διάδοσης αποτελεί αναγκαία αλλά όχι και ικανή συνθήκη<br />
για την ερμηνεία φαινομένων που άπτονται της Γεωμετρικής Οπτικής. Η αδυναμία<br />
εξήγησης του προβλήματος των φωτεινών προβολών οδηγεί τους ερευνητές του<br />
μεσαίωνα στην επινόηση παράλληλων αξιωμάτων, όπως η φυσική κυκλικότητα<br />
και ο γεωμετρικός παραλληλισμός των ακτίνων σε μεγάλη απόσταση, στα οποία<br />
αποδίδουν την ίδια ή και μεγαλύτερη ισχύ από αυτή της αρχής της ευθύγραμμης<br />
διάδοσης.<br />
• Η εκπομπή της φωτεινής ακτινοβολίας από τα ορατά αντικείμενα συντελείται με<br />
τρόπο συνεκτικό. Η διαδικασία αυτή, κατά την οποία το ορατό αντικείμενο<br />
ακτινοβολεί ως συνεκτική ολότητα, είναι αποτέλεσμα της επίδρασης τόσο της<br />
αρχαίας θεωρίας των «ειδώλων» των ατομικών φιλοσόφων όσο και της θεωρίας<br />
του «πολλαπλασιασμού των δυνάμεων» του Grosseteste. Συνέπεια της<br />
αντίληψης αυτής αποτελεί η γεωμετρική μέθοδος ανάλυσης των αποτελεσμάτων<br />
του φωτός με τη θεώρηση του φωτεινού κώνου, ο οποίος έχει ως βάση το<br />
φωτεινό αντικείμενο και κορυφή το υποκείμενο του φωτισμού σώμα. Μια<br />
μέθοδο, την οποία, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, υιοθετούν όλοι σχεδόν οι<br />
επιστήμονες που ασχολήθηκαν με το πρόβλημα των προβολών.<br />
• Η εκπομπή της φωτεινής ακτινοβολίας από τα ορατά αντικείμενα συντελείται<br />
ταυτόχρονα με περισσότερους από έναν τρόπους. Στις θεωρίες των Bacon και<br />
Blasius η βαθμιαία αλλαγή του σχήματος της φωτεινής προβολής πίσω από την<br />
οπή προκύπτει ως αποτέλεσμα διαβάθμισης της ισχύος των διαφορετικών<br />
τρόπων εκπομπής σε συνάρτηση με την απόσταση από τη φωτεινή πηγή. Για τον<br />
Witelo είναι αποτέλεσμα του συνδυασμού μονών και διπλών κώνων εκπομπής,<br />
ενώ για τον Pecham προκύπτει από τη συμβολή της πρωτογενούς (από την πηγή)<br />
και της δευτερογενούς (διάχυτης) ακτινοβολίας.<br />
• Η παρουσία ενός οπτικού υποκειμένου (αντικειμένου, συσκευής, ματιού) στο χώρο<br />
διάδοσης της φωτεινής ακτινοβολίας, υπαγορεύει μια προνομιακή διάδοση του<br />
φωτός σε μια ορισμένη κατεύθυνση . αυτή που συνδέει νοητά τη φωτεινή πηγή με το<br />
82
Change language