Starzenie się populacji. Aktywizacja, koprodukcja i integracja społeczna osób starszych
Opracowanie ma charakter poglądowo-teoretyczny, powstało bowiem na podstawie przeglądu dostępnej literatury przedmiotu (polskiej i zagranicznej). Publikacja skierowana jest zarówno do naukowców jak i studentów zajmujących się tematyką starzenia się ludności, starości i osób starszych oraz do coraz szerszego grona zainteresowanych tymi zagadnieniami praktyków, w tym polityków i decydentów oraz reprezentantów usług publicznych, przedstawicieli mediów i organizacji pozarządowych. ** The study is illustrative and theoretical in nature, as it was based on a review of the available literature on the subject (Polish and foreign). The publication is addressed to both scholars and students dealing with the subjects of population ageing, old age, and older adults, as well as to a growing group of practitioners interested in these issues, including politicians and decision-makers as well as representatives of public services, the media, and non-governmental organizations.
Opracowanie ma charakter poglądowo-teoretyczny, powstało bowiem na podstawie przeglądu dostępnej literatury przedmiotu (polskiej i zagranicznej). Publikacja skierowana jest zarówno do naukowców jak i studentów zajmujących się tematyką starzenia się ludności, starości i osób starszych oraz do coraz szerszego grona zainteresowanych tymi zagadnieniami praktyków, w tym polityków i decydentów oraz reprezentantów usług publicznych, przedstawicieli mediów i organizacji pozarządowych.
**
The study is illustrative and theoretical in nature, as it was based on a review of the available literature on the subject (Polish and foreign). The publication is addressed to both scholars and students dealing with the subjects of population ageing, old age, and older adults, as well as to a growing group of practitioners interested in these issues, including politicians and decision-makers as well as representatives of public services, the media, and non-governmental organizations.
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
3.2. Koncepcje reformowania polityki społecznej w kontekście starzenia się ludności… 101
2) przeciwdziałanie problemom, z którymi nie radziła sobie „tradycyjna polityka
społeczna”, czyli z nadmiernym paternalizmem, przebiurokratyzowaniem, krótkowzroczną
standaryzacją; w tym zwiększenie roli pozapaństwowych podmiotów
i urzeczywistnienie roli indywidualnych wyborów; 3) proces przeniesienia
odpowiedzialności ze sfery publicznej do prywatnej (jednostek i rodzin), podkreślenie
roli inwestycji w edukację i zwiększonej odpowiedzialności jednostkowej;
4) działania szczególnie istotne w krajach Europy Centralnej i Północnej,
będące próbą odpowiedzi na erozję rodziny; oraz 5) indywidualizacja w polityce
jako wzrost refleksyjności i racjonalności w życiu indywidualnym i zbiorowym
(Karwacki, 2010, s. 78–79).
Należy zauważyć, że w ujęciach Rymszy i Karwackiego nie jest do końca
przejrzyste, na jakim poziome szczegółowości zwraca się uwagę na udział w polityce
aktywizacji aktorów pochodzących z różnych sektorów. Rekomendacje takie
są szczególnie istotne w odniesieniu do interwencji związanych ze starzeniem
się ludności (Klimczuk, 2015). Innymi słowy: trudno określić, w jakim stopniu
precyzyjnie oddzielają odmienne aspekty wielosektorowej gospodarki dobrobytu
(ang. mixed economy of welfare) i społecznego podziału dobrobytu (ang. social
division of welfare) (Powell, 2010, s. 21), jakimi są stosowanie mieszanych form
kształtowania dobrobytu społecznego (ang. welfare mix, zróżnicowane rozwiązania
oraz techniki rozkładania zadań i usług społecznych na poszczególne
sektory) oraz różnorodność sektorowa i pluralizm instytucjonalny (ang. welfare
pluralism, czyli wielosektorowość w polityce społecznej; dotyczy dyskusji nad
różnorodnością podmiotów w poszczególnych obszarach tej polityki).
W Polsce za przejawy aktywnej polityki społecznej uznaje się wprowadzony
w latach 90. XX wieku system specjalnych programów rynku pracy skierowanych
do grup ryzyka, a następnie rozwiązania służące promocji zatrudnienia
dla grup w szczególnej sytuacji i pobierających świadczenia z pomocy społecznej
oraz dotyczące zatrudnienia socjalnego i pomocy społecznej (Szarfenberg,
2008b, s. 408–412). Ponadto w rządowych programach wyróżniono cztery grupy
instrumentów aktywizacji służących „aktywnej integracji”, które mają przywracać
„możliwości lub zdolności zatrudnienia, uzyskania wsparcia dochodowego
oraz wyeliminowania przeszkód napotykanych przez osoby i rodziny w miarę
włączania się do społeczeństwa, a przez to wspierających ich powrót do zatrudnienia”
(MPiPS, 2006, s. 38). Są to narzędzia aktywizacji: 1) społeczno
‐zawodowej (roboty publiczne, programy prac społecznie użytecznych, zatrudnienie
socjalne, zatrudnienie w spółdzielniach socjalnych); 2) edukacyjnej
(podjęcie zajęć szkolnych związanych z uzupełnieniem wykształcenia ogólnego
na poziomie podstawowym, gimnazjalnym lub średnim, podjęcie zajęć w ramach
kształcenia ustawicznego mające na celu uzyskanie zawodu lub przygotowania
zawodowego, umożliwienie i wspieranie działań na rzecz edukacji dzieci);
3) zdrowotnej (odbycie badań profilaktycznych lub specjalistycznych w związku
z możliwościami podjęcia zatrudnienia, odbycie terapii psychologicznej dla
Change language