Starzenie się populacji. Aktywizacja, koprodukcja i integracja społeczna osób starszych
Opracowanie ma charakter poglądowo-teoretyczny, powstało bowiem na podstawie przeglądu dostępnej literatury przedmiotu (polskiej i zagranicznej). Publikacja skierowana jest zarówno do naukowców jak i studentów zajmujących się tematyką starzenia się ludności, starości i osób starszych oraz do coraz szerszego grona zainteresowanych tymi zagadnieniami praktyków, w tym polityków i decydentów oraz reprezentantów usług publicznych, przedstawicieli mediów i organizacji pozarządowych. ** The study is illustrative and theoretical in nature, as it was based on a review of the available literature on the subject (Polish and foreign). The publication is addressed to both scholars and students dealing with the subjects of population ageing, old age, and older adults, as well as to a growing group of practitioners interested in these issues, including politicians and decision-makers as well as representatives of public services, the media, and non-governmental organizations.
Opracowanie ma charakter poglądowo-teoretyczny, powstało bowiem na podstawie przeglądu dostępnej literatury przedmiotu (polskiej i zagranicznej). Publikacja skierowana jest zarówno do naukowców jak i studentów zajmujących się tematyką starzenia się ludności, starości i osób starszych oraz do coraz szerszego grona zainteresowanych tymi zagadnieniami praktyków, w tym polityków i decydentów oraz reprezentantów usług publicznych, przedstawicieli mediów i organizacji pozarządowych.
**
The study is illustrative and theoretical in nature, as it was based on a review of the available literature on the subject (Polish and foreign). The publication is addressed to both scholars and students dealing with the subjects of population ageing, old age, and older adults, as well as to a growing group of practitioners interested in these issues, including politicians and decision-makers as well as representatives of public services, the media, and non-governmental organizations.
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
92
3. Współczesne koncepcje polityki publicznej wobec starzenia się ludności
wyzwania, na które powinny zostać zorientowane działania podmiotów życia
publicznego.
Raport Eurofound „Nowa organizacja czasu w życiu zawodowym” (ang.
“A New Organisation of Time Over Working Life”) z 2003 roku zwrócił uwagę,
iż ogólnie w cyklu życia obywateli państw Unii Europejskiej (UE) na przełomie
XX i XXI wieku doszło do skrócenia okresu aktywności ekonomicznej,
wydłużenia faz edukacji i emerytury, wzrostu elastyczności i różnorodności
czasu i warunków pracy oraz do zbliżenia okresu aktywności ekonomicznej
kobiet i mężczyzn (Naegele i in., 2003). „Tradycyjny” model organizacji czasu
dla mężczyzn obejmował kolejno: 1) kształcenie i szkolenie; 2) pracę przez cały
okres aktywności zawodowej na pełnym etacie, w jednym zawodzie i często
u tego samego pracodawcy; oraz 3) emeryturę. Wśród kobiet zaś: 1) kształcenie
i szkolenie; 2) krótki okres pracy zawodowej, opiekę nad dziećmi, prowadzenie
gospodarstwa domowego (niekiedy w powiązaniu z pracą w niepełnym wymiarze),
możliwy powrót do zatrudnienia po odchowaniu dzieci i ponowną
rezygnację z pracy na rzecz podjęcia opieki nad starszymi członkami rodziny;
oraz 3) emeryturę. „Nowy” model cyklu życia wyłania się na skutek zaistnienia
przynajmniej trzech czynników: 1) przekształceń rynku pracy, na którym
jest coraz więcej prac atypowych i elastycznych form zatrudnienia; 2) zmian
prawnych umożliwiających bardziej elastyczne przechodzenie między powyżej
wskazanymi fazami; oraz 3) zmian społeczno-kulturowych, w szczególności
upowszechniania się indywidualizmu. W rezultacie zauważa się jednoczesne
występowanie cech szkolenia, pracy i wypoczynku oraz indywidualizację
biografii. W „nowym” – lub już raczej współczesnym – modelu cyklu życia
wyróżnia się zatem pięć faz: 1) kształcenie i szkolenie; 2) prace dorywcze
i w niepełnym wymiarze podejmowane w trakcie nauki, przed rozpoczęciem
kariery zawodowej; 3) karierę zawodową; 4) okres przejściowy – zatrudnienie
uzupełniające okresy potrzebne do nabycia prawa do emerytury, kształcenie
i praca w niepełnym wymiarze; oraz 5) emeryturę. Zestawienie cech tych etapów
zawiera tabela 13. We wskazanym modelu możliwe są rozmaite kombinacje
aktywności w poszczególnych okresach życia. Zwraca się tu także uwagę na potrzebę
dostosowania instytucji polityki społecznej do swobody wyboru biografii
i typów aktywności w ciągu życia.
Raport Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) „Modernizacja
polityki społecznej dla nowego biegu życia” (ang. “Modernising Social
Policy for the New Life Course”) z 2007 roku zwraca uwagę, iż przemiany
w cyklu życia wzmacniają nacisk na poszukiwanie nowych metod finansowania
działań polityki społecznej, gdyż wobec odchodzenia od modelu rynku pracy
dążącego do stałego i pełnego zatrudnienia problematyczne jest dalsze utrzymywanie
dotychczasowych funduszy ubezpieczeń społecznych. Eksperci OECD zalecają
zwiększanie swobody ludzi nie tylko w konstruowaniu własnych biografii,
lecz także osobistej odpowiedzialności za ryzyka socjalne. Celem nowej polityki
Change language