Starzenie się populacji. Aktywizacja, koprodukcja i integracja społeczna osób starszych
Opracowanie ma charakter poglądowo-teoretyczny, powstało bowiem na podstawie przeglądu dostępnej literatury przedmiotu (polskiej i zagranicznej). Publikacja skierowana jest zarówno do naukowców jak i studentów zajmujących się tematyką starzenia się ludności, starości i osób starszych oraz do coraz szerszego grona zainteresowanych tymi zagadnieniami praktyków, w tym polityków i decydentów oraz reprezentantów usług publicznych, przedstawicieli mediów i organizacji pozarządowych. ** The study is illustrative and theoretical in nature, as it was based on a review of the available literature on the subject (Polish and foreign). The publication is addressed to both scholars and students dealing with the subjects of population ageing, old age, and older adults, as well as to a growing group of practitioners interested in these issues, including politicians and decision-makers as well as representatives of public services, the media, and non-governmental organizations.
Opracowanie ma charakter poglądowo-teoretyczny, powstało bowiem na podstawie przeglądu dostępnej literatury przedmiotu (polskiej i zagranicznej). Publikacja skierowana jest zarówno do naukowców jak i studentów zajmujących się tematyką starzenia się ludności, starości i osób starszych oraz do coraz szerszego grona zainteresowanych tymi zagadnieniami praktyków, w tym polityków i decydentów oraz reprezentantów usług publicznych, przedstawicieli mediów i organizacji pozarządowych.
**
The study is illustrative and theoretical in nature, as it was based on a review of the available literature on the subject (Polish and foreign). The publication is addressed to both scholars and students dealing with the subjects of population ageing, old age, and older adults, as well as to a growing group of practitioners interested in these issues, including politicians and decision-makers as well as representatives of public services, the media, and non-governmental organizations.
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
3.3. Formułowanie pozytywnych odpowiedzi wobec wyzwania starzenia się ludności
133
dejmować próby określonej aktywizacji i włączania w planowanie i zarządzanie
usługami ich bezpośrednich beneficjentów, jednak w przeciwieństwie do pierwszej
perspektywy nie jest to proces samorodny (naturalny) (Tritter, McCallum,
2006; Bovaird, 2007).
W ostatnich latach pojawiła się także trzecia – określana przez jej twórców
„ulepszoną” (ang. enhanced co-production) – wersja pozycjonowania koprodukcji
w procesie usługowym. Zaproponowana została przez duet badawczy, Stephena
P. Osborne’a i Kirsty Strokosch (2013), który podjął próbę integracji wcześniejszych
perspektyw. Podejście to uznaje równowagę między koprodukcją w planowaniu
strategicznym i operacyjnym zarządzaniem usługami publicznymi,
a jednocześnie przyjmuje, na podstawie literatury dotyczącej usług, niezbywalną
rolę koprodukcji w dostarczaniu usług publicznych na poziomie operacyjnym.
Jak wskazują sami twórcy tego ujęcia, „mechanizmy konsumenckie w operacyjnym
świadczeniu usług publicznych są połączone z partycypacyjnymi na
poziomie planowania strategicznego, aby wygenerować potencjał efektów transformacyjnych
w całym systemie dostarczania usług publicznych. Nie chodzi tu
o wzmocnienie pozycji użytkownika w ramach obecnych paradygmatów usług
lub ich udział w planowaniu przyszłych usług w ramach tego paradygmatu.
Chodzi raczej o całkowite przekształcenie tego paradygmatu usług” (Osborne,
Strokosch, 2013, s. 39).
W podejmowanych próbach krystalizacji definicyjnej zagadnień identyfikowanych
z obszarem problemowym koprodukcji widoczna jest także zmieniająca
się semantyka pojęciowa producenta i klienta (odbiorcy) usług. Skoro bowiem
zarówno przedstawiciele administracji publicznej, jak i beneficjenci odgrywają
aktywne (często postrzegane w kategoriach równorzędnych) role przy produkcji
usług, w definicjach koprodukcji termin „regularny producent” często
zastępowany jest „profesjonalistą” (Brudney, England 1983; Bovaird 2007) lub
„płatnym pracownikiem” (Brandsen, Honingh, 2015) – w celu jednoznacznego
odróżnienia ról jednostek spoza organizacji od tych pozostających w jej wnętrzu,
które a priori generują gratyfikację finansową za pracę wykonywaną dla przedstawicieli
sektora publicznego. Uczestnictwo klienta definiowane jest zatem
jako stopień, w jakim jest on zaangażowany w produkcję i dostarczanie usługi
(Dabholkar, 1990, s. 484), stanowiący wysiłek konsumentów, określony wkład
zarówno umysłowy, jak i fizyczny, niezbędny do uczestniczenia w produkcji
i dostarczaniu poszczególnych usług (Risch Rodie, Schultz Kleine, 2000, s. 111).
Należy również zaznaczyć, że kiedy idea koprodukcji pojawiła się pod koniec
lat 70. XX wieku, w dużej mierze uznano ją za zjawisko indywidualne,
a więc przejawiające się w działalności poszczególnych użytkowników (beneficjentów)
oferty usługowej państwa. Jednak gdy zainteresowanie koprodukcją
rozprzestrzeniło się wśród badaczy, w literaturze szybko wykazano (Sharp,
1980; Brudney, England, 1983), że może ona przybierać także formy zbiorowej
aktywności – może stać się zjawiskiem kolektywnym, podejmowanym
Change language