Starzenie się populacji. Aktywizacja, koprodukcja i integracja społeczna osób starszych
Opracowanie ma charakter poglądowo-teoretyczny, powstało bowiem na podstawie przeglądu dostępnej literatury przedmiotu (polskiej i zagranicznej). Publikacja skierowana jest zarówno do naukowców jak i studentów zajmujących się tematyką starzenia się ludności, starości i osób starszych oraz do coraz szerszego grona zainteresowanych tymi zagadnieniami praktyków, w tym polityków i decydentów oraz reprezentantów usług publicznych, przedstawicieli mediów i organizacji pozarządowych. ** The study is illustrative and theoretical in nature, as it was based on a review of the available literature on the subject (Polish and foreign). The publication is addressed to both scholars and students dealing with the subjects of population ageing, old age, and older adults, as well as to a growing group of practitioners interested in these issues, including politicians and decision-makers as well as representatives of public services, the media, and non-governmental organizations.
Opracowanie ma charakter poglądowo-teoretyczny, powstało bowiem na podstawie przeglądu dostępnej literatury przedmiotu (polskiej i zagranicznej). Publikacja skierowana jest zarówno do naukowców jak i studentów zajmujących się tematyką starzenia się ludności, starości i osób starszych oraz do coraz szerszego grona zainteresowanych tymi zagadnieniami praktyków, w tym polityków i decydentów oraz reprezentantów usług publicznych, przedstawicieli mediów i organizacji pozarządowych.
**
The study is illustrative and theoretical in nature, as it was based on a review of the available literature on the subject (Polish and foreign). The publication is addressed to both scholars and students dealing with the subjects of population ageing, old age, and older adults, as well as to a growing group of practitioners interested in these issues, including politicians and decision-makers as well as representatives of public services, the media, and non-governmental organizations.
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
3.3. Formułowanie pozytywnych odpowiedzi wobec wyzwania starzenia się ludności
135
Tabela 21. Typologia koprodukcji konsumenckiej i partycypacyjnej z uwzględnieniem usług
indywidualnych i systemowych
Koprodukcja
Konsumencka
(integralna, niezbywalna)
Partycypacyjna
(dodatkowa, wywołana)
Usługi indywidualne
(realizowane przez pojedyncze
podmioty)
I
koprodukcja
(co-production)
II
współprojektowanie
(co-design)
Usługi systemowe
(realizowane przy zaangażowaniu
większej liczby partnerów)
III
współkonstruowanie
(co-construction)
IV
współinnowacja
(co-innovation)
Źródło: opracowanie własne na podstawie: Osborne, Radnor, Strokosch (2016).
W pierwszym wariancie (kwadracie) mamy do czynienia z „czystą koprodukcją”
(ang. “pure” co-production). Opiera się ona na zaangażowaniu indywidualnych
użytkowników usług, którzy współtworzą doświadczenie i wyniki
usługi (wartość publiczna), współpracując z personelem administracji publicznej
(Etgar, 2008). Jednocześnie, jak można się domyślać na podstawie tabeli 21, przy
uwzględnieniu założeń koncepcji koprodukcji konsumenckiej proces ten nie
jest dobrowolny, ale raczej nieodłącznie związany z naturą usług, co powoduje,
że w rzeczywistości społecznej często może być nieuświadomiony po stronie
użytkowników. Jest to zatem koprodukcja „techniczna”, ponieważ niemożliwy
jest jej brak (niepojawienie się lub zanik) w ramach świadczenia jakiejkolwiek
formy usługi (w tym również publicznej). Co ważne, potencjalny opór ze strony
przymuszonego lub niechętnego użytkownika danej usługi stanowi kategorię
koprodukcyjną równorzędną świadomym (zamierzonym) i nieświadomym
(niezamierzonym) aktom. Innymi słowy: koprodukcji tego typu nie można
uniknąć, ponieważ jest ona arbitralnym elementem procesu świadczenia usług.
Nie zmienia to oczywiście faktu, że najbardziej pożądanym jej wariantem jest
świadome zaangażowanie poszczególnych osób sprzyjające maksymalizowaniu
ról użytkowników we współtworzeniu wartości poprzez dostarczanie usług
publicznych.
Kwadrat drugi, określony mianem „współprojektowania” (ang. co-design)
(Lengnick-Hall, Claycomb, Inks, 2000), dotyczy sytuacji, w których zaangażowanie
użytkowników (beneficjentów) usług wychodzi poza ramy podstawowych
aktywności identyfikowanych z „czystą koprodukcją”. Chodzi tutaj zatem, aby
odpowiednio pobudzić (zaktywizować) użytkowników indywidualnych usług
lub pozwolić im na „samoaktywizację” („autoaktywizację”) służącą w głównej
mierze poprawie skuteczności usług, a więc lepszemu dopasowaniu ich do
rzeczywistych potrzeb beneficjentów. Oznacza to, że w tym wydaniu koprodukcja
jest świadomym i dobrowolnym działaniem oraz dotyczy sposobu tworzenia
zdolności w ramach systemów świadczenia usług publicznych oraz poprawy
Change language