Starzenie się populacji. Aktywizacja, koprodukcja i integracja społeczna osób starszych
Opracowanie ma charakter poglądowo-teoretyczny, powstało bowiem na podstawie przeglądu dostępnej literatury przedmiotu (polskiej i zagranicznej). Publikacja skierowana jest zarówno do naukowców jak i studentów zajmujących się tematyką starzenia się ludności, starości i osób starszych oraz do coraz szerszego grona zainteresowanych tymi zagadnieniami praktyków, w tym polityków i decydentów oraz reprezentantów usług publicznych, przedstawicieli mediów i organizacji pozarządowych. ** The study is illustrative and theoretical in nature, as it was based on a review of the available literature on the subject (Polish and foreign). The publication is addressed to both scholars and students dealing with the subjects of population ageing, old age, and older adults, as well as to a growing group of practitioners interested in these issues, including politicians and decision-makers as well as representatives of public services, the media, and non-governmental organizations.
Opracowanie ma charakter poglądowo-teoretyczny, powstało bowiem na podstawie przeglądu dostępnej literatury przedmiotu (polskiej i zagranicznej). Publikacja skierowana jest zarówno do naukowców jak i studentów zajmujących się tematyką starzenia się ludności, starości i osób starszych oraz do coraz szerszego grona zainteresowanych tymi zagadnieniami praktyków, w tym polityków i decydentów oraz reprezentantów usług publicznych, przedstawicieli mediów i organizacji pozarządowych.
**
The study is illustrative and theoretical in nature, as it was based on a review of the available literature on the subject (Polish and foreign). The publication is addressed to both scholars and students dealing with the subjects of population ageing, old age, and older adults, as well as to a growing group of practitioners interested in these issues, including politicians and decision-makers as well as representatives of public services, the media, and non-governmental organizations.
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
2.2. Rozumienie aktywności, aktywizacji, produktywności i integracji 51
Ich przeciwieństwo stanowi zaś zbiorowość osób biernych zawodowo. Należący
do pierwszej grupy to osoby, które w badanym tygodniu co najmniej przez jedną
godzinę wykonywały pracę zarobkową (prowadziły własną działalność gospodarczą,
zatrudniając co najmniej jednego pracownika najemnego, pracowały
na własny rachunek, były zatrudnione w prowadzeniu rodzinnej działalności
gospodarczej lub uczyły się zawodu i otrzymywały wynagrodzenie), bądź były
zatrudnione i tymczasowo nie wykonywały pracy np. z powodu choroby, urlopu,
strajku, przerwy w działalności zakładu czy pogody. Bezrobotni zaś to osoby,
które zarówno nie pracowały w ciągu badanego tygodnia, jak i przez cztery
tygodnie aktywnie poszukiwały pracy oraz były gotowe i mogły podjąć pracę.
To także osoby, które znalazły pracę i czekają na jej rozpoczęcie do 30 dni
(Czarny, 2002, s. 444–445). Aktywni ekonomicznie są tu zatem i ci, którzy są
zatrudnieni legalnie, i pracujący w „szarej strefie”. Bierne zawodowo są zaś osoby
nieposiadające legalnej lub nielegalnej pracy i nieposzukujące jej.
Definicje przyjmowane przez urzędy pracy odnoszą się z kolei do danych
nie z badań, lecz z ich bieżącej działalności zgodnie z przepisami Ustawy
z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy
(Dz.U. 2019, poz. 1482) (zob. Czarny, 2002, s. 445). Zatrudnieni w takim ujęciu
to osoby, które pracowały na podstawie stosunku pracy, stosunku służbowego,
umowy o pracę nakładczą lub wykonywały inną pracę zarobkową (np. na podstawie
umowy agencyjnej, umowy zlecenia, umowy o dzieło). Bezrobotni zaś to
osoby niezatrudnione, niewykonujące innej pracy zarobkowej, zdolne i gotowe
do podjęcia zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy, nieuczące się w szkole
w systemie dziennym, zarejestrowane we właściwym dla miejsca zamieszkania
powiatowym urzędzie pracy. Jednocześnie bezrobotny musi spełniać m.in.
następujące warunki: nie ma prawa do emerytury lub renty inwalidzkiej i nie
pobiera świadczenia rehabilitacyjnego, zasiłku chorobowego, macierzyńskiego,
wychowawczego; nie posiada nieruchomości rolnej o powierzchni użytków
rolnych powyżej 2 ha przeliczeniowych; nie podlega ubezpieczeniu emerytalno-
-rentowemu z tytułu stałej pracy jako domownik w gospodarstwie rolnym o powierzchni
użytków rolnych przekraczającej 2 ha przeliczeniowe; posiada stan
zdrowia pozwalający na podjęcie zatrudnienia co najmniej w połowie wymiaru
czasu pracy obowiązującego w danym zawodzie; oraz nie przebywa w areszcie
lub nie odbywa kary pozbawienia wolności.
Z perspektywy nauki o polityce społecznej istotna jest nie tyle ogólna aktywność
zawodowa, ile zjawisko bezrobocia postrzegane jako kwestia społeczna.
Jacek Męcina (2002b, s. 20–21) wymienia pięć znaczeń bezrobocia: 1) brak równowagi
na rynku pracy wyrażający się nadwyżką podaży pracy nad jej popytem;
2) sytuacja, w której grupa pracowników zdolnych do pracy oraz gotowych do
jej podjęcia nie znajduje możliwości zatrudnienia; 3) niezaspokojona potrzeba
pracy przynoszącej dochód; 4) stan przymusowej bezczynności zawodowej spowodowany
trudnością w znalezieniu pracy; oraz 5) stan przeciwstawny pełnemu
Change language