Starzenie się populacji. Aktywizacja, koprodukcja i integracja społeczna osób starszych

More documents

Recommendations

Info

3.2. Koncepcje reformowania polityki społecznej w kontekście starzenia się ludności… 95Ponadto Golinowska (2005, s. 5–8) wyróżnia trzy grupy podejmowanychwspółcześnie reform państwa opiekuńczego. Mianowicie: 1) przesuwanie odpowiedzialności:decentralizacja, komercjalizacja i prywatyzacja oraz współdziałaniez organizacjami pozarządowymi (w tym outsourcing i kontraktowanieusług); 2) zmianę dotychczasowych priorytetów: wspieranie pracy (ang. workfare),wspieranie młodego pokolenia, zwalczanie wykluczenia społecznego; oraz3) poprawę instrumentarium prowadzenia polityki społecznej. Uzupełnieniemmoże tu być stanowisko Silji Häusermann (2011, s. 4–7), która wskazuje, żew gospodarkach i społeczeństwach industrialnych narzędzia polityki społecznejdotyczyły głównie ochrony dochodu i pracy. Współcześnie zaś obejmujądwa modele: 1) aktywizacji i inwestycji społecznych oraz 2) zaspokojeniapodstawowych potrzeb (tabela 14). Rozróżnienie to ma jednak tylko charakterTabela 14. Wybrane instrumenty industrialnej i postindustrialnej polityki społecznejPolitykiPolitykarodzinnaPolityka rynkupracy/przeciwdziałaniabezrobociuPolitykaemerytalnaUbezpieczenierentowePomocspołecznaIndustrialnapolityki ochrony pracyi dochodów••uprawnienia(transfery) dla rodzini dzieci••„pasywne” świadczenia(zastąpieniedochodów)dla insiderów••ochrona zatrudnienia••zastąpienie dochodówdla insiderów••zastąpienie dochodów(transfery)••łagodzenie ubóstwa(transfery)politykiaktywizacji/inwestycjispołecznych••usługi opiekuńczedla dzieci i osóbstarszych••urlopy rodzicielskie••aktywne politykirynku pracy••inwestycjew szkoleniai tworzenie kapitałuludzkiego••pokrycieubezpieczeniaemerytalnego dlaoutsiderów••polityki integracyjne(rekomodyfikacja –ograniczaniedostępności,zmniejszaniehojności świadczeń)••programyaktywizacjii reintegracjiŹródło: opracowanie własne na podstawie: Häusermann (2011, s. 7).Postindustrialnapolityki ochronysocjalnej opartena potrzebach••subsydiowane usługiprzedszkolne dla osóbo niskich dochodach••wsparcie samotnychrodziców••oparte na potrzebachwsparcie dochodowedla (długotrwale)bezrobotnych••kredyty emerytalneza wychowywaniedzieci••uniwersalneemerytury minimalne••[brak przykładów]••dodatki do dochodudla pracującychubogich (negatywnypodatek dochodowyitp.)
963. Współczesne koncepcje polityki publicznej wobec starzenia się ludnościanalityczny, gdyż realizowane strategie i programy zawierają w różnym stopniucechy wszystkich trzech modeli. Häusermann (2011, s. 9–10) wyróżniła równieżcztery możliwe kierunki reform państwa opiekuńczego. Dwa – jego ekspansjai ograniczanie we wszystkich wymiarach – dotyczą łączenia instrumentówwłaściwych dla industrialnych i postindustrialnych polityk społecznych. Dwakolejne zaś obejmują wymieszanie działań ekspansywnych i ograniczających.Pierwsza grupa zestawia strategie flexicurity (ekspansji aktywizacji i bezpieczeństwasocjalnego kosztem dochodów i ochrony pracy) oraz „ponownegodostosowania dobrobytu” (ang. welfare readjustment; przesunięcie wydatkówod hojnej ochrony dochodów do świadczeń opartych na potrzebach dla osóbwykluczonych). W tym ujęciu łączą się zatem cechy ekspansywnej politykipostindustrialnej i ograniczenia polityk industrialnych. Druga grupa, któradotyczy łączenia ekspansywnych cech polityk industrialnych z ograniczającymicechami polityk postindustrialnych, jest określana jako „protekcjonizmdobrobytu” (ang. welfare protectionism). Podejście to polega na zabezpieczeniui ochronie starych przywilejów i uprawnień społecznych kosztem roszczeń,potrzeb i wymagań nowych grup ryzyka, jak np. „pracujący ubodzy” i przedstawiciele„prekariatu”.3.2.2. Koncepcja aktywnej polityki społecznejAktywna polityka społeczna stanowi jedną z koncepcji przekształceń państwaopiekuńczego. Wśród pozostałych teoretycznych ujęć wymienia się w tym kontekściem.in. państwo usamodzielniające (ang. enabling state), postwelfaryzm,nowe zarządzanie publiczne, społeczeństwo opiekuńcze (ang. welfare society)(zob. Grewiński, 2009, s. 28; Szarfenberg, 2009, s. 8; Karwacki, 2010, s. 77).Genezę aktywnej polityki społecznej datuje się na lata 80. XX wieku, kiedy tozaobserwowano wzrost bezrobocia i bierności zawodowej w powiązaniu z wypłacaniemświadczeń pieniężnych w razie wystąpienia takich ryzyk socjalnychjak bezrobocie, niezdolność do pracy i starość. Istotny jest tu nie tylko fakt, iżbezrobotni ograniczają wpływy i zwiększają wydatki funduszy na świadczenia,lecz także, że zwiększa się liczba uprawnionych do pomocy (Szarfenberg, 2008b,s. 403). W ujęciu tym uznaje się, że świadczenia powiększają problem bezrobociai bierności zawodowej i stymulują dezaktywizację zawodową osób o ograniczonychszansach na zatrudnienie. Dezaktywizujący wpływ mają szczególnie zasiłkiw razie bezrobocia, renty dla osób niezdolnych do pracy oraz wcześniejszeemerytury i świadczenia dla osób w wieku przedemerytalnym (Szarfenberg,2008b, s. 403–404). Wypieranie lub zastępowanie tych rozwiązań aktywizacjąuzasadnia się m.in. twierdzeniami: iż zatrudnienie podnosi poziom życia efektywniejniż korzystanie ze świadczeń socjalnych, które negatywnie oddziałująna kondycję i konkurencyjność gospodarki; że praca służy właściwej socjalizacjii integracji ze społeczeństwem, jest obowiązkiem moralnym i spełnieniem za
Page 2:
Starzenie się populacjiAktywizacja
Page 5 and 6:
RecenzentMichał Kubiak
Page 7 and 8:
6 Spis treści.3.2.2. Koncepcja akt
Page 9 and 10:
8 Wykaz skrótówTIK - technologie
Page 11 and 12:
10WstępStąd pomysł na przygotowa
Page 14 and 15:
1Proces starzenia się populacji -k
Page 16 and 17:
1.2. Starzenie się i starość - d
Page 18 and 19:
1.2. Starzenie się i starość - d
Page 20 and 21:
1.3. Proces starzenia się populacj
Page 22 and 23:
1.3. Proces starzenia się populacj
Page 24 and 25:
1.4. Proces starzenia się ludnośc
Page 26 and 27:
Page 28 and 29:
Page 30 and 31:
Page 32 and 33:
Page 34 and 35:
Page 36 and 37:
1.5. Charakterystyka zbiorowości o
Page 38 and 39:
1.5. Charakterystyka zbiorowości o
Page 40 and 41:
1.6. Współczesne wyzwania związa
Page 42 and 43:
1.6. Współczesne wyzwania związa
Page 44 and 45:
2Formy aktywności i aktywizacja os
Page 46 and 47: 2.2. Rozumienie aktywności, aktywi
Page 74 and 75: 2.3. Aktywizacja zawodowa i społec
Page 92 and 93: 3Współczesne koncepcje polityki p
Page 94 and 95: 3.2. Koncepcje reformowania polityk
Page 112 and 113: 3.3. Formułowanie pozytywnych odpo
Page 146 and 147:
3.3. Formułowanie pozytywnych odpo
Page 148 and 149:
ZakończenieNa całym świecie roś
Page 150:
Zakończenie149dowe oraz media - za
Page 153 and 154:
152BibliografiaBłędowski P., Kubi
Page 155 and 156:
154BibliografiaEsping-Andersen G.,
Page 157 and 158:
156BibliografiaBarcelona, 20-22.06.
Page 159 and 160:
158BibliografiaKlimczuk A., 2013: S
Page 161 and 162:
160BibliografiaMorgan J.N., 1986: U
Page 163 and 164:
162BibliografiaOkólski M., 1990: M
Page 165 and 166:
164BibliografiaRysz-Kowalczyk B., 2
Page 167 and 168:
166BibliografiaSześciło D., 2015d
Page 169 and 170:
168BibliografiaWalker A., 1997: Com
Page 172 and 173:
Spis rysunków i tabelRysunek 1. Kr
Page 174 and 175:
O autorachGrzegorz Gawron, doktor n
Page 176 and 177:
Grzegorz Gawron, Andrzej Klimczuk,
Page 178 and 179:
Streszczenie177Tak dynamicznie post
Page 180 and 181:
Grzegorz Gawron, Andrzej Klimczuk,
Page 183:
RedaktorAnna PiwowarczykProjekt ok
show all

Starzenie się populacji. Aktywizacja, koprodukcja i integracja społeczna osób starszych

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?