Starzenie się populacji. Aktywizacja, koprodukcja i integracja społeczna osób starszych
Opracowanie ma charakter poglądowo-teoretyczny, powstało bowiem na podstawie przeglądu dostępnej literatury przedmiotu (polskiej i zagranicznej). Publikacja skierowana jest zarówno do naukowców jak i studentów zajmujących się tematyką starzenia się ludności, starości i osób starszych oraz do coraz szerszego grona zainteresowanych tymi zagadnieniami praktyków, w tym polityków i decydentów oraz reprezentantów usług publicznych, przedstawicieli mediów i organizacji pozarządowych. ** The study is illustrative and theoretical in nature, as it was based on a review of the available literature on the subject (Polish and foreign). The publication is addressed to both scholars and students dealing with the subjects of population ageing, old age, and older adults, as well as to a growing group of practitioners interested in these issues, including politicians and decision-makers as well as representatives of public services, the media, and non-governmental organizations.
Opracowanie ma charakter poglądowo-teoretyczny, powstało bowiem na podstawie przeglądu dostępnej literatury przedmiotu (polskiej i zagranicznej). Publikacja skierowana jest zarówno do naukowców jak i studentów zajmujących się tematyką starzenia się ludności, starości i osób starszych oraz do coraz szerszego grona zainteresowanych tymi zagadnieniami praktyków, w tym polityków i decydentów oraz reprezentantów usług publicznych, przedstawicieli mediów i organizacji pozarządowych.
**
The study is illustrative and theoretical in nature, as it was based on a review of the available literature on the subject (Polish and foreign). The publication is addressed to both scholars and students dealing with the subjects of population ageing, old age, and older adults, as well as to a growing group of practitioners interested in these issues, including politicians and decision-makers as well as representatives of public services, the media, and non-governmental organizations.
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
78
2. Formy aktywności i aktywizacja osób w niemobilnym wieku produkcyjnym…
w programie sięgali po niewykorzystane zasoby pracy, co doprowadziło do poprawy
sytuacji starszych pracowników na rynku pracy.
W tym miejscu należy także nadmienić, że polityki przeciwdziałania bezrobociu
i aktywizacji zawodowej realizowane według wytycznych „Strategii
Lizbońskiej” i strategii „Europa 2020” są zgodne z modelem polityki zatrudnienia
(inaczej: prozatrudnieniowej polityki gospodarczej państwa), który jest
odmienny od modelu polityki rynku pracy (Kotlorz, 2007, s. 33; Skórska, 2007,
s. 113) (tabela 12). W tym podejściu polityka rynku pracy (obejmująca narzędzia
aktywne i pasywne) jest komplementarna i zintegrowana z polityką gospodarczą
państwa. Tymczasem większość celów określonych w programie „Solidarność
pokoleń” można uznać za zgodne raczej tylko z modelem polityki rynku pracy,
a więc aktywności ukierunkowanych na zastępowanie niedoborów działań po
stronie polityki gospodarczej. Ponadto zaznaczyć należy, że zgodnie z celami
programu „Solidarność pokoleń” w 2012 roku przyjęto i od 1 stycznia 2013 roku
wdrażano nowelizację Ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń
Społecznych przewidującą wydłużanie wieku emerytalnego do 67. roku życia
(zakładany wiek emerytalny mężczyźni mieli osiągnąć w 2020 roku, kobiety
zaś w 2040 roku). Po zmianie układu sił politycznych wraz z początkiem października
2017 roku nastąpiło zatrzymanie tej reformy.
2.3.2. Aktywizacja społeczna
Uproszczając, można uznać, że skalę i zakres wyzwania, jakim jest aktywizacja
społeczna osób w niemobilnym wieku produkcyjnym i osób starszych, pokazują
wyniki „indeksu aktywnego starzenia się” (ang. Active Ageing Index; AAI), który
od 2012 roku jest opracowywany przez Europejską Komisję Gospodarczą ONZ
(UNECE) i Komisję Europejską (KE). Celem tego narzędzia jest wsparcie monitorowania
wdrażania celów związanych z aktywnym starzeniem się określonych
w „Międzynarodowym Planie Działań w Kwestii Starzenia się Społeczeństw”
(MIPAA) Organizacji Narodów Zjednoczonych (ONZ). AAI zawiera porównania
między 28 państwami członkowskimi UE według wskaźników podzielonych
na dwa wymiary i cztery obszary tematyczne, a następnie analizowane dodatkowo
według płci osób w niemobilnym wieku produkcyjnym i osób starszych
(Zaidi i in., 2013; Lamura, Principi, 2019). Pierwszym wymiarem są „rzeczywiste
doświadczenia aktywnego starzenia się”, które obejmują trzy obszary: zatrudnienie;
uczestnictwo w życiu społecznym – aktywność społeczną; oraz niezależność,
zdrowie i bezpieczeństwo. Drugim wymiarem i zarazem czwartym
obszarem jest „zdolność i przygotowanie otoczenia do wykorzystania potencjału
starzejącego się społeczeństwa”.
W tym miejscu wystarczy wskazać na dystans między Szwecją – liderem
ogólnego rankingu – a Polską. Zaktualizowane wyniki dla tych dwóch krajów
w edycjach indeksu za lata 2010 i 2018 (dane użyte w obliczeniach de facto doty-
Change language