Starzenie się populacji. Aktywizacja, koprodukcja i integracja społeczna osób starszych
Opracowanie ma charakter poglądowo-teoretyczny, powstało bowiem na podstawie przeglądu dostępnej literatury przedmiotu (polskiej i zagranicznej). Publikacja skierowana jest zarówno do naukowców jak i studentów zajmujących się tematyką starzenia się ludności, starości i osób starszych oraz do coraz szerszego grona zainteresowanych tymi zagadnieniami praktyków, w tym polityków i decydentów oraz reprezentantów usług publicznych, przedstawicieli mediów i organizacji pozarządowych. ** The study is illustrative and theoretical in nature, as it was based on a review of the available literature on the subject (Polish and foreign). The publication is addressed to both scholars and students dealing with the subjects of population ageing, old age, and older adults, as well as to a growing group of practitioners interested in these issues, including politicians and decision-makers as well as representatives of public services, the media, and non-governmental organizations.
Opracowanie ma charakter poglądowo-teoretyczny, powstało bowiem na podstawie przeglądu dostępnej literatury przedmiotu (polskiej i zagranicznej). Publikacja skierowana jest zarówno do naukowców jak i studentów zajmujących się tematyką starzenia się ludności, starości i osób starszych oraz do coraz szerszego grona zainteresowanych tymi zagadnieniami praktyków, w tym polityków i decydentów oraz reprezentantów usług publicznych, przedstawicieli mediów i organizacji pozarządowych.
**
The study is illustrative and theoretical in nature, as it was based on a review of the available literature on the subject (Polish and foreign). The publication is addressed to both scholars and students dealing with the subjects of population ageing, old age, and older adults, as well as to a growing group of practitioners interested in these issues, including politicians and decision-makers as well as representatives of public services, the media, and non-governmental organizations.
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
3.3. Formułowanie pozytywnych odpowiedzi wobec wyzwania starzenia się ludności
111
żania „Celów Zrównoważonego Rozwoju 2030” (ang. “Sustainable Development
Goals”; SDGs) ONZ przyjętych w 2015 roku oraz z przyjętym w 2017 roku
„Europejskim Filarem Praw Socjalnych” (ang. “The European Pillar of Social
Rights”). Na lata 2020–2021 Komisja Europejska (KE) zapowiedziała także
prezentację „Raportu o skutkach zmian demograficznych” (ang. “Report on
the Impact of Demographic Change”) i dyskusję nad nim oraz przedstawienie
dokumentu strategicznego „Zielona księga w sprawie starzenia się i długoterminowa
wizja rozwoju obszarów wiejskich” (ang. “Green Paper on Ageing and
a Long-term Vision for Rural Areas”). Ze wstępnych opisów dotyczących prac
nad tymi dokumentami wynika, iż podkreślone zostanie dalsze wspieranie
aktywnego starzenia się, budowy srebrnej gospodarki, promowanie nowych
form świadczenia usług opiekuńczych, cyfryzacja usług oraz szereg działań
na rzecz ograniczania negatywnych skutków depopulacji wybranych regionów
kontynentu.
3.3. Formułowanie pozytywnych odpowiedzi
wobec wyzwania starzenia się ludności
3.3.1. Wybrane koncepcje aktywizacji zawodowej i społecznej osób
w niemobilnym wieku produkcyjnym i osób starszych
Podobnie jak w przypadku omówionych współczesnych koncepcji polityki społecznej
problemy dotyczące powiązań między aktywizacją, koordynacją i spójnością
występują w propozycjach upowszechniania i zwiększania aktywności
osób w niemobilnym wieku produkcyjnym i osób starszych. W literaturze
przedmiotu zwraca się uwagę na potrzebę skoordynowania działań uwzględniających
możliwości przynajmniej następujących podmiotów: samych obywateli,
przedsiębiorców, związków zawodowych, władz publicznych, organizacji
pozarządowych i środków masowego komunikowania (Golinowska, 2004, red.,
s. 214; Szatur-Jaworska, 2006a, s. 159–160). Zaleca się, by aktywizacja była realizowana
m.in. przez politykę rynku pracy stanowiącą efekt dialogu społecznego
różnych partnerów na poziomach krajowym i regionalnym.
W kontekście bezrobocia i bierności zawodowej osób w wieku niemobilnym
w literaturze przedmiotu zwraca się również uwagę na odmienne uwarunkowania
i przebieg tych procesów. Jak twierdzi Antoni Wontorczyk (1998, s. 42),
utrata pracy jest najbardziej odczuwalna przez osoby w wieku 41–45 lat. Osoby
od nich młodsze szybciej potrafią odnaleźć się w nowych okolicznościach,
rzadziej są skłonne obwiniać się za zaistniałą sytuację, rzadziej miewają stany
depresyjne i obniżone poczucie przydatności oraz mają niższy poziom złości.
Starsze natomiast, ze względu na różnice w wyznawaniu tradycyjnych wartości,
mogą posiadać więcej stereotypowych sposobów reagowania, co utrudnia